Қытай-тибет, ретінде белгілі бірнеше дереккөздерде Транс-Гималай, Бұл отбасы 400-ден астам тілдің, екіншіден Үндіеуропалық ана тілінде сөйлейтіндердің саны бойынша.[1] Олардың басым көпшілігі - 1,3 млрд Қытай тілдері. Көп сөйлеушілері бар басқа қытай-тибет тілдеріне кіреді Бирма (33 млн) және Тибет тілдері (алты миллион). Отбасының басқа тілдері Гималай, Оңтүстік-Шығыс Азия массиві, және шығыс шеті Тибет үстірті. Бұлардың көпшілігінде алыс таулы аудандарда сөйлеу қауымдастықтары аз, сондықтан да құжатталмаған.
70.Тіл білімі және оның обьектісі
Тіл білімі лингвистика (грек linqua–тіл), тіл және оның даму заңдары туралы ғылым. Тіл білімінің зерттеу нысанасы – тіл. Тіл – адамның табиғи тілі.Тіл-таңбалар жүйесі.Тіл — қоғамның ең маңызды байланыс құралы.Әрбір тілдің дыбыс жүйесі, сөздік құрамы және грамматикалық құрылысы болады. Осыдан келіп тіл білімінің салалары шығады. Тіл білімінің салалары: фонетика, лексика, грамматика (сөзжасам, морфология және синтаксис) стилистика.
71.Сан есімдер категориясы ерекшеліктері
Түркі тілдеріндегі грамматикалардан бастап сан есімге көңіл бөліне бастады. Бұл грамматикалардың бәрінде де сан есімдер қысқаша болса да сөз болды. Мысалы, Н.И. Ильминскийдің, А. Казембектің, М. Терентьевтің, П. М. Мелиоранскийдің, В.В. Катаринскийдің, С.В.Ястремскийдің, Н.Ф. Катановтың еңбектерінде сан есім жеке сөз табы ретінде қарастырылған. Одан әрі сан есімнің морфологиялық ерекшеліктерін баяндай отырып, сан есім-дердің жеке сөз табы ретіндегі ең басты айырмашылығы-сан есімдер не аффикстену, не басқаша тәсілдер арқылы басқа сөз таптарынан жасалмайтындығын дәлелдеген. Сонымен бірге сан есімнің синтаксистік қызметін де сипаттаған.
72.Африка,Бушмен тілдері
Сонымен қатар, Африкада алуан түрлілік бар ымдау тілдері, олардың көпшілігі тілдік оқшауланған. Африкада сөйлейтін тілдердің көпшілігі үш үлкен тілдің біріне жатады тілдік отбасылар: Афроазиялық, Нило-сахара және Нигер - Конго. Тәуелсіздік алғаннан кейін көптеген Африка елдері ұлттық бірлікті іздеу барысында үкімет пен білім беру саласында қолдану үшін бір тілді, негізінен бұрынғы отарлық тілді таңдап алды. Алайда, соңғы жылдары Африка елдері тілдік әртүрлілікті сақтауды көбірек қолдай бастады. Қазіргі уақытта жасалып жатқан тіл саясаты көбінесе көптілділікке бағытталған. Бушмен тілі
73.Тіл біліміне кіріспе пәнінің мазмұны
«Тіл біліміне кіріспе пәні » студенттерді тіл туралы ғылым мен қазіргі қазақ тілінің негізімен таныстырады. Тіл туралы ғылымның алғашқы кіріспесі, бастамасы болып табылатын тіл біліміне кіріспеде тіл теориясын, атап айтқанда, тілдің ішкі құрылымы, оның ойлаумен, қоғаммен, қоғам дамуының тарихымен, тілдің функционалдық және құрылымдық баламаларымен байланысы туралы мәселелер қарастырылады. Сонымен қатар қазіргі қазақ тілінің фонетика, лексикология, морфология, сөзжасам, синтаксис салалары бойынша теориялық білімді меңгереді. Студенттердің кәсіби дайындығының алғашқы кірпішін қалайды.
74.Синтаксис мәселелері жайлы
Достарыңызбен бөлісу: |