«ТЕХНОЛОГИЯ» БІЛІМ САЛАСЫ
ТЕХНОЛОГИЯ
Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы Ғылыми кеңесімен баспаға ұсынылды (2013 жылғы 24 мамырдағы № 3 хаттама).
2014-2015 оқу жылында Қазақстан Республикасының жалпы орта білім беретін ұйымдарында ғылым негіздерін оқытудың ерекшеліктері туралы. Әдістемелік нұсқау хат. – Астана: Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы, 2013. – 117 б.
Жинаққа жалпы орта бiлiм беретiн мектептердiң 1-11-сыныптарында оқу процесін ұйымдастыру бойынша материалдар енгiзiлген. Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердiң басшылары мен пән мұғалiмдерiне, бiлiм саласы қызметкерлерiне арналған.
ТҮСІНІК ХАТ
Пәннің оқыту бағыты оқушыларды материалдық құндылықтардың заманауи өндірісінің негізгі технологиялық үрдістерімен таныстыруға, кейінгі кәсіптік білім алуға және еңбек етуге қажетті дайындықтарын қамтамасыздандыруға негізделген.
Бағдарламаның мазмұны оқушының жеке тұлғасы, отбасы және қоғамның қажеттіліктерін, қазіргі заманғы педагогикалық ғылымының жетістіктерін ескере отырып белгіленген.
«Технология» оқу пәнініңмақсаты техника мен технология саласында оқушылардың заманауи өндірісінде алған білім жүйесінің нәтижелігіне бағытталған функционалдық сауаттылығын қамсыздандыру, сонымен қатар, технологиялық ойлау қабілетін, болмысқа деген шығармашылық көзқарасын дамыту болып табылады.
Оқыту міндеттері:
1) техника, технология және заманауи өндіріс негіздерінен жүйеленген білімді қалыптастыру;
2) құрылымдық материалдарды өңдеу технологиясы, жобалау
іс-әрекеттерін іске асыру бойынша жалпы еңбектік, жалпы өндірістік және арнайы икемділіктер мен дағдыларын қалыптастыру;
3) технологиялық ойлау қабілетін және еңбекке деген шығармашылық көзқарасын дамыту;
4) оқып жүрген технологиялармен байланысты мамандықтар әлемі, еңбек нарығындағы олардың талап етілуі туралы түсініктерін қалыптастыру, өзінің өмірлік және кәсіби жоспарларын саналы түрде анықтауына ықпал ету;
5) еңбек ету және кәсіби іс-әрекеті үрдісінде эстетикалық, адамгершілік, экономикалық, экологиялық, дене және құқықтық тәрбие беру;
6) оқушылардың Қазақстан халықтарының ұлттық мәдениетіне, салт-дәстүрлеріне деген құрмет көзқарасын қалыптастыру.
Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды оқуыту барысындағы нәтижелері, оқушылардың үлгерімдерін бағалауын,орта білімді сыныпты аяқтайтын әр оқушының міндетті түрде меңгеруі тиіс білім мазмұнын көрсетеді.
Оқушылардың дайындық деңгейі үш түрлі аспектілері ескеріле отырып: пәндік, тұлғалық, жүйелі іс-әрекет нәтижелеріне қарай бағаланады.
Білім берудің негізгі түрлері оқушылардың оқу-тәжірибелік, жобалау іс әрекеті болып табылады. Жаттығулар, оқу-тәжірибелік жұмыстар, жобалау әдісі басым әдістері болып отыр. Бағдарламада қарастырылған барлық тәжірибелік жұмыс түрлері материалдарды өңдеудің әртүрлі технологияларын, электромонтажды, құрлыс-әрлеу және жөндеу санитарлық-техникалық жұмыстарын, тағам әзірлеу, жеңіл тігін өнеркәсібінің негіздерін, есептеу және жобалау операцияларын меңгеруге бағытталған.
Мұғалім бар мүмкіндіктеріне сәйкес бағдарламада ұсынылған технологиялық операциялар топтамасын қамтамасыз ететін еңбек нысандарын таңдай алады. Сонымен қатар оқушының жасының шамасына сәйкес еңбек нысанын таңдап, оның қоғамдық және жеке құндылығы ескеріледі. Оқушылар орындайтын практикалық жұмыстардың түрлері түсінікті, ұтымды, экологиялық талаптарға сәйкес болуы тиіс. Мұғалім жергілікті және жеке эстетикалық қызығушылықтарына сәйкес өзі тапсырмаларының варианттарын қосуға құқығы бар.
«Қазіргі заман өндірісі және техникалық кәсіби білім» (9-сынып) жаңа бөлім техникалық және кәсіптік білім беру мекемелерінің түрлері, кәсіби іс әрекетке қойылатын жаңа талаптар, кәсіп туралы түсінік, мамандық және жұмыскердің кәсіби дәрежесі, мамандық таңдауға тұлғалық қасиеттердің әсері, аймақтық еңбек нарығы және білім саласында қызмет көрсету туралы мәселелер қарастырылады.
Сабақта қолдан жасалған электромеханикалық құралдар мен технологиялық машиналар қолдануға тыйым салынады. Кіріктірілген сипаттағы «Технология» пәні пәнаралық байланыстарды қолдану негіздерінде құрылуын көздейді. Есептеу операциялары және өлшем алуда алгебра мен геометриямен, материалдардың қасиеттерінің сипаттамасында химиямен, машина мен механизмдердің жұмыс принциптерін және құрылымын оқытуда физикамен, сәндік қолданбалы өнер технологияларын оқытуда тарих пен өнермен байланыстырылады.
Қала, ауыл және шағынжинақты мектептерде ұлдар мен қыздар тобына сыныптың толықтандыруына қарамастан бөлінуі жүзеге асырылады.
Осыған байланысты 5-9 сынып оқушылары (қыз балалар) келесі бөлімдер бойынша тақырыптар беріледі:
Пән бойынша оқу жүктемесі:
Оқу жүктемесінің көлемі:
5-сынып (барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат);
6-сынып (барлығы 34 саға, аптасына 1 сағат);
7-сынып (барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат);
8-сынып (барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат);
9-сынып (барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат).
Оқу пәні мазмұнының вариативті бөлігі.
Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті орта білім беру стандартындағы базалық білім мазмұны аясында мектептің мүмкіндігін және оқушылар мен ата-аналардың талап-тілектерін ескере отырып, таңдау тақырыптары ұсынылады.
Оқулықтар:
1.Технология 5-сынып «Атамұра» 2010 ж Н.А. Якупова, А.Л. Калашникова
2. Технология 6-сынып «Атамұра» 2002 ж Өстеміров К., Қалназарова Б.
3. Технология 7-сынып «Атамұра» 2012ж Құтпанбаев Ә., Жакенова А.
4. Технология 8-сынып Е.Ермилова И.Товченик
2012ж Алматы :Мектеп
5. Технология 9-сынып Е.Ермилова И.Товченик
2010ж Алматы: Мектеп
6. Технология 10-11сынып
Қ.З. Халықов, Б. Оразайқызы 2009 ж Алматы;Мектеп
Технология (қыз балаларға арналған)
5-сынып
№
|
Бөлімдердің атаулары
|
Сағат саны
|
барлығы
|
теория
|
практика
|
1
|
Кабинетте жалпы тәртіп сақтау, қауіпсіздік техникасы ережелері, санитарлық-гигиеналық талаптар және еңбек қауіпсіздігі
|
1
|
1
|
|
2
|
Тағам әзірлеу технологиясы
|
4
|
1
|
3
|
3
|
Маталармен танысу. Мата өңдеу технологиясы. Тігін машинасымен жұмыс жасау
|
17
|
4
|
13
|
4
|
Тұрғын үй ішкі көрінісі
|
2
|
1
|
1
|
5
|
Киім және аяқкиім күтімі. Жеке бас гигиенасы
|
1
|
1
|
|
6
|
Көкөніс өсіру – өсімдік шаруашылығының бір саласы
|
3
|
1
|
2
|
7
|
Жоба
|
6
|
1
|
5
|
|
Барлығы:
|
34
|
10
|
24
|
5-сынып бойынша күндізбелік жоспар
|
|
5 сынып
|
|
Сабақтың тақырыбы
|
Бөлінген сағаттары
|
|
|
теория-лық
сағат
|
Практикалық
сағат
|
барлығы
сағат
8-сағат
|
күн
|
1.
|
Кабинетте жалпы тәртіп сақтау, қауіпсіздік техникасы ережелері, санитарлық-гигиеналық талаптар және еңбек қауіпсіздігі
|
1-сағат
|
|
1-сағат
|
|
2.
|
Тамақ әзірлеу технологиясы тамақтану мәдениетті
|
1-сағат
|
|
|
|
3.
|
Тамақтанудағы көкөністерді алғашқы өңдеу
|
|
1-сағат
|
|
|
4.
|
Жас көкөністерден тамақ дайындау
|
|
1-сағат
|
|
|
5
|
Бутербродтар түрлері
|
|
1-сағат
|
4-сағат
|
|
6.
|
Маталармен танысу. Мата өңдеу технологиясы. Тігін машинасымен жұмыс жасау
|
1-сағат
|
|
|
|
7.
|
Тоқыма талшықтарын жіктеу
|
|
1-сағат
|
|
|
8.
|
Мата дайындау технологиясы
|
1-сағат
|
|
|
|
9.
|
Қол жұмыстарын орындауға арналған тігіс түрі
|
|
1-сағат
|
|
|
10
|
Қол жұмыстарының құралдары
|
|
1-сағат
|
|
|
11.
|
Қол жұмыс кезінде қолданылатын терминдер
|
|
1-сағат
|
|
|
12
|
Бұйымды ылғалды жылулық өңдеу жұмыстары, қауіпсіз ережесі
|
|
1-сағат
|
|
|
13
|
Тігін машинасының шығу түрлері
|
1-сағат
|
|
|
|
14
|
Жұмыс орнын даярлау,матаны пішуге дайындық
|
|
1-сағат
|
|
|
15
|
Тұрмыстық тігін машинасының тігіс түрлері
|
1-сағат
|
|
|
|
16
|
Тігін машинасы оқулық, жұмыс дәптерімен жұмыс
|
|
1-сағат
|
|
|
17.
|
Киім түрлері,тігін бұйымдарын құрастыру
|
|
1-сағат
|
|
|
18
|
Адам тұлғасынан өлшем алу
|
|
1-сағат
|
|
|
19
|
Алжапқыш және үшкіл орамал өлшемін алу
|
|
1-сағат
|
|
|
20
|
Алжапқыш , орамалдың сызбасын сызу
|
|
1-сағат
|
|
|
21
|
Алжапқышты матаға түсіру,көктеу тігісі және машинамаһен тігу
|
|
1-сағат
|
|
|
22
|
Алжапқышты ,орамалды өңдеу
|
|
1-сағат
|
17сағат
|
|
23
|
Тұрғын үй ішкі көрінісі
|
1-сағат
|
|
|
|
24
|
Ас үй балаларға арналған бөлменің интерьін жасау
|
|
1-сағат
|
2сағат
|
|
25
|
Киім және аяқкиім күтімі. Жеке бас гигиенасы
|
1-сағат
|
|
1-сағат
|
|
26
|
Көкөніс өсіру – өсімдік шаруашылығының бір саласы
|
1-сағат
|
|
|
|
27
|
Тұқым егу және жеміс -жидектер
|
|
1-сағат
|
|
|
28
|
Қырықабат өсіру әдісі
|
|
1-сағат
|
3-сағат
|
|
29
|
Шығармашылық жоба
туралы түсінік
|
1-сағат
|
|
|
|
30
|
Жобаны таңдау және негіздеу
|
|
1-сағат
|
|
|
31
|
Бұйымның жарнамалық қысқаша мазмұны
|
|
1-сағат
|
|
|
32
|
Жобаға қойылатын талаптар,зертелуі
|
|
1-сағат
|
|
|
33
|
Жобаның мақсаты
міндетті
|
|
1-сағат
|
|
|
34
|
Алжапқыш пен орамалды көркем безендіру
|
|
1-сағат
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |