Тақырыбы: Орта ғасырлық қала-қолөнер және сауда орталығы 1. Қолөнер және сауда орталықтары ретінде ортағасырлық қалалардың өсуі
2.Ортағасырлық цехтардың қызметі мен құрылымы
3. Ортағасырлық көпес гильдиясының функциялары мен құрылымы
4. Ортағасырлық қаладағы әлеуметтік-саяси күрес. Негізгі кезеңдер мен нәтижелер
5. Ортағасырлық бюргершіліктің әлеуметтік сипаттамасы.
6. Ортағасырлық мәдениеттегі қаланың рөлі
1. Қолөнер және сауда орталықтары ретінде ортағасырлық қалалардың өсуі. Батыс Еуропаның әр түрлі аймақтарындағы қалалардың өсуі әр түрлі қарқынмен жүрді. Бәрінен де ерте - 9 ғасырда - қолөнер мен сауда орталығы ретінде қалалар Италияда пайда болды. X ғасырда - Францияның оңтүстігінде (Марсель, Арлес, Нарбонна, Монпелье, Тулуза және т.б.). Итальяндық және оңтүстік француз қалаларының ерте пайда болуы мен өсуіне ықпал еткен факторлардың бірі - Италия мен оңтүстік Францияның Византиямен және сол кездегі Шығыстың дамыған елдерімен сауда қатынасы болды. X-XI ғасырларда Солтүстік Францияда, Нидерландыда, Англияда және Германияда - Рейн бойында және Дунайдың жоғарғы жағында қалалар пайда бола бастады.
Орта гасырлык калалардың бой кетеруі үшін нақты алғышарттар кажет еді. Біріншіден, ауыл шаруашылығы кушті ныгайып, шаруа өзін, отбасы мен мырзасын ғана асырап коймай, қалалықтарға да өнімі қалуы керек. Азык-түліктің мол болуы үшін шаруа жау шабуылынан үрейленбей, өз жерінде емін-еркін енбек етуі керек. Шаруаның бар ойы еңбек құралдарын, жерді өңдеу тәсілін жетілдіру жөнінде болуы керек. Адамдар үйреншікті тұрмыс калпын өзгертуге кұлшыныс білдіре коймайды, сондыктан оларды кыстактардан еркінен тыс айдап шығатын өктем күш кажет. Мундай куш бұл ретте бір жағынан жердің аздығы, екінші жағынан, халық санының өсуі бол ды. Тез өсіп келе жаткан халык санына жер үлесінің жетпеуі себепті тамакты сока мен орақтың көмегінсіз табуға деген құлшыныс пайда болды. Өнеркәсіптің бұл түрі қолөнер еді. Қолөнер бұйым дары сапаль болуы үшін, онымен үздіксіз айналысатын маман жасауы керек. Х-ХІ ғасырлар кажетті мөлшерде жерге иелігі болмағандықтан, қолөнермен айналысуға бет бұрған адамдар жи налған тұтас елді мекендер пайда болады. Олар төңірегін сапалы бұйымдармен камтамасыз етіп отырды. Осындай коныстардан кейін калалар өсіп шыкты.
