Дебай және Хюккельдің күшті электролит ертінділерінің теориясы. Иондық атмосферасы туралы түсінік. Иондардың белсенділігі және олардың концентрациямен байланысы.
1923 жылы Дебай мен Гюккель күшті электролиттер теориясын жасады. Бұл теорияның жасалуына И.А. Каблуков, Кистяков, А.Нояс т.б. ғалымдар қомақты үлес қосты. Бұл теория бойынша күшті электролит ерітінділерінде әр аттас иондардың арасында электростатикалық тартылу бірдей аттас иондардың арасында тебілу күштері әсер етеді. Әрбір ионның жанында қарсы таңбалы ионның атмосферасы, қоршауы болады.Осы әрекеттесулер нәтижесінде концентрациялы ерітінділерде і коэффициенті концентрация өскен сайын арту орнына кемейді. Себебі иондардың арасында өзара әрекеттесулер болады. Концентрация жоғары болған сайын иондық атмосфера тығыз бола түседі. Ион бір полюске жылжыса иондық атмосфера басқа полюске жылжиды. Сонымен бірге сольваттық қабықта иондарды тежейді. Иондық әрекеттесулер және солваттану олардың жылдадығын тежеп қана қоймай, сонымен бірге осмостық қысымын қаныққан бу қысымының төмендеуін кемітеді. Сондықтан күшті электролиттерге арнап, Льюс белсенділік шамасын енгізген.
a= fc
a- электр белсенділігі, c – аналитикалық коэффициент, f- активтілік коэффициенті.
Белсенділік коэффициенті әдетте, бірден төмен болады. Өте сұйытылған ерітінділерде ғана ол бірге жақындайды. Мұндай кезде а ⋲с.
Ерітінділердің электрлік өткізгіштігі. Ерітінділер туралы сөз болғанда олардың электр кедергісі емес, электр өткізгіштігі айтылады. Электрлік өткізгіштің өлшемі уақыт бірлігінде электролит ерітіндісі арқылы өтетін кулонмен өрнектелген электр мөлшері болып табылады. Сонымен электролит ерітінділерінеарналған теңдеу:
Судың электролиттік диссоциациясы.Судың иондық көбейтіндісі.
Сутектік көрсеткіш.
Судың иондық көбейтіндісі
Су әлсіз электролит болуына байланысты диссоциациялану константасының бөліміндегі [H2O] – диссоцияланбаған су концентрациясын көлемі 1л судағы мольдер санымен алу қабылданылған.
1 л судың молярлық концентрациясын есептеп қарастырамыз:
V(H2O) = 1л, ρ = 1 г/мл, m(H2O) = 1000г, M(H2O) = 18 г/моль , олай болса ері:
Сонда,
, яғни
Судың көптеген электролитке еріткіш болғанымен қатар ол нағыз амфолитке мысал бола алады, өйткені ол мынадай иондарға ыдырайды:
Диссоциациялану константасы:
Бұл тұрақты санды су иондарының көбейтіндісі (Кw) деп атайды.
Кw = 1*10-14 = [H+]*[OH-]
Кез келген ерітіндінің ортасының қышқылдығын, сілтілігін, нейтралдығын анықтайтын құрал қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
