«Тәуелсіздік- ел бақыты» Мақсаты

Биыл үлкен мереке.Тәуелсіздік алғанымызға 25 жыл толды.Тәуелсіздік біздің ең басты бақытымыз.1991жылы 16желтоқсан-тарихтағы ұлы күн.Бұл күн Қазақстан өзінің тәуелсіздігін жариялайды.Тәуелсіз ел болу дегеніміз - кеудеңді кере дем алып, еңсеңді көтере ұрпақтан- ұрпаққа мұра болып келе жатқан салт- дәстүріңді, әдет ғұрпыңды айқындап көрсететін, өзіңнің өзгелермен тең екендігін сезіну және ана тіліңде емін- еркін сөйлеуің деп білемін.Тәуелсіздіктің мағынасы зор, тамыры терең ұғым. Оған миллиондаған адамдарды құрбандыққа шала отырып, қол жеткізеді.

Тарихқа көз жүгіртсек, қазақтың нағыз батыр халық екенін мойындайсың. Жүгі нарда, қазаны теңде болып, көшіп-қонып өмір сүрген ата-бабаларымыз үш нәрсені бойтұмардай сақтап, қадірлеген. Ол: ел мен жер және ана тілі. Қандай халық болмасын осы үшеуінсіз егемен ел екенін дәлелдей алмайды. Ал, енді біз тәуелсіздік үшін күрескен тұлғаларға тоқталайық.

1723-1727 ж. Бұл кезең қазақ тарихында «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» деген атпен аталады. Оныңқазақхалқынатигізгензардабы, қайғы-қасіреті, аштығы мен қайыршылықхалгедушаретуіөтеауырболды. Қазақтардыңкөбі Орта Азия мемелекеттерініңаумағынақарайауысты. 1730 ж. Қазақхалқыныңжоңғарларғаазаттықкүресібарысындағыөтеелеуліоқиға- Аңырақайшайқасы. БұлшайқаскөктемдеБалқашкөлініңоңтүстік- батысжағалауындағыАлакөлдегенжердеболды. Шайқастакішіжүздің ханы Әбілқайыртікелейбасшылықетті. Оғанқазақтыңүшжүзініңжасақтарықатысты.1836ж.Бөкейхандығында аса іріхалық- азаттықкөтерілістердіңбіріболыпөтті. Олкөтерілістіңбастысебебіжердіңжетіспеушілігіеді. ХалықкөтерілісінелгебелгілібатырларИ.Тайманұлы мен М.Өтемісұлыбасқарып, 200-ден артықсарбаздарменжасақталды.1837-1847 ж. Кенесары Қасымұлы бастаған ірі ұлт- азаттық көтеріліс. Оған үш жүздің қазақтары түгел қатысты. КенесарытарихсахнасынаөзініңұлыбабасыАбылайханныңісінжалғастырып, басқарушыретінде 20 мыңсарбаздантұратынжасаққұрды.1916 ж.Ұлт–Азаттықкөтеріліскезінде 3 мыңқазаққұрбанболды. БұлқозғалыстыңеңіріоқиғаларыныңбіріТорғайоблысындаболды. КөтерілісшілержасағынқұрғансардарбасыАмангелдіИманов.1917-1920 ж. Алаш қозғалысы 20 ғ. алғашқы ширегінде Ресей империясының отарлық билік жүйесіне қарсы бағытталған ұлт-азаттық көтеріліс. «Алашпартиясының» өміргекелуіРесейимпериясыныңҚазақстандаорнатқанотарлықбасқаружүйесініңтереңдағдарысқаұшырағандығынкөрсетті. Алашпартиясыныңбасшылары А. Байтұрсынов, Ә.Бөкейханов, М.Дулатов. Биылалашқозғалысына 25 жыл.1931-1933 ж.Өркениеттіқоғамқұрушараларыбүкілелдітығырыққатіреді. Аштықтан, түрлііндеттерденхалықтың 40 % қырылды. Ашаршылықтан 6,2 млнхалықтың 2,1 млн опатболды. 1 млн 578 мыңхалықАтамекенінтастапкетті. 40 жылдайуақытөткенненкейінғанабәріқалпынакелді.

1937-1938ж. Лаңкестік жаппай сипат алды. Бұл жылдарда кеңес үкіметін орнату мен нығай туға қатысқан көрнекті қайраткерлер жазаға тартылды. Олар: С.Сейфуллин, Б.Майлин, А.Байтұрсынов. 101 мың қазақтар «ГУЛАГ» азабынан өтті, 27 мыңнан астамы атылды.1941-1945ж. Ұлы Отан соғысы жылдары. Қиын да ұзақ 4 жыл. 1418 күнде 20 млн адам қаза тапты. Қазақстандықтар Москва, Ленинград түбіндегі шайқастарда және Украин, Белорусь, Молдаваны азат ету жолындағы ұрыстарда болды. Ерекшетабандылықпенқаһармандықкөрсеткен Б. Момышұлы, Қ.Қайсенов, Т.Бегилдинов, Н.Әбдіров, С.Нұрмағамбетов, жас офицер Р.Қошқарбаевжәнет.б. ержүрекбатырлархалаққаһарманыатағыналды. Шығысәйелдеріарсынан 1-ші болып «Алтын жұлдыз» медаліменмарапатталғанқазаққыздарыӘ.Молдағұлова мен М.Мәметованыңеңбектеріорасанзор.Қазақты ел еткен әз Жәнібек, Тәуке хан, Абылай хандар, жерін қорғаған.Қабанбай, Бөгенбай, Наурызбайсияқтыбатырларымыз. Елгеақылынайтқан, дауларыншешкенТөлеби, қаздауыстыҚазыбекби, Әйтекебилерімізеді.Егемен ел, тәуелсізмемлекет болу жолындаөмірінсарпеткенА.Байтұрсынұлы, М.Дулатов, М.Жұмабаевсындыарысазаматтарымыз-сұрқиясаясаттыңқұрбандары болды.

1986 ж. Желтоқсанда отты оқиға болды. ТәуелсіздікаңсағанжастарұлттыңнамысқұдіретіндүниежүзінетанытқанбұлоқиғаныңқұрбандарыболғанҚ. Рысқұлбеков, Л.Асанова, С.Мұхаметжанова, Е.Сыпатаевтардың жүректі үні, ел намысын қорғаған ерліктері мәңгі өшпейді.

Желтоқсан құрбандарының өмірбаяны мен таныс болыңыздар.

Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбеков 1966 жылы 13- наурызда Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданы, «Бiрлiк» ауылында дүниге келген. Қайрат Шу қаласына таяу жердегi Новотроицк (қазiргi Төле би)  селосындағы шопан балаларына арналған мектеп-интернатта оқыған. 1983 жылы Киров атындағы орта мектептi бiтiрiп, ауылында жұмысшы болып iстейдi.

Ал, 1984 – 1986 жылдары әскерге барып, азаматтық борышын өтеп қайтады. 1986 жылы №33635 әскери бөлiмшесiнiң кепiлдiгiмен Алматы сәулет-құрылыс институтына оқуға түседi. Желтоқсан көтерiлiсiне қатысқаны үшiн Совицкийді өлбірдің деп жазықсыз жала жабылып, өлiм жазасына кесiледi. 1996 жылы Қайрат Рысқұлбековке елiмiздiң ең жоғары наградасы – «Халық Қаһарманы» атағы берiлдi.

Намысымыздың шырағы да – Желтоқсан,

Сұрқай өмір сынағыда- Желтоқсан.

Жігіттердің ұраны да- Желтоқсан,

Жаңа күннің шуағы да-Желтоқсан.

Ән: Желтоқсан желі

Слайд

Тәуелсіздіктің қалыптасу жылдарында Қазақстан Республикасы көптеген жетістіктерге жетті және еркіндік,бірлік,тұрақтылық,гүлдену сияқты негізгі құндылықтары қалыптасады.Азаттық қазақ халқының ежелгі арманы еді.Азаттық үшін күресте талай қиындықты бастан кешірді.Бірақ,ешқашан да мойымады,күресе білді.Тәуелсіздік.Қандай қасиетті,ұғым.Тәй-тәй басқан шағынан бастап талай-талай қиындықтарға қарсы тұрған Тәуелсіздігіміздің бірте-бірте еңсесін тіктеп,тұғырын биіктеп,тамаша табыстарымен жігіт жасына жетіп отыр.Тәуелсіздіктің бізге бергені ұшан-теңіз,әліде берері тіпті мол.

Тәуелсіздік алған 25жыл ішінде сайын даланың төбесінен бой көтерген ару Астана біздің мақтанышымыз.Барлығымыз тәуелсіз заманның,егеменді елдің бақытты қожасы болдық.Тәуелсізбін,Тәубе саған жарық күн дегім келеді.

Ендеше оқушылар Тәуелсіздік туралы өлең жолдарын естерімізге түсірейікші.

Сұрақтарға жауап беріп көрелік.

    -Тәуелсіздікті қай жылы алдық ?1991жылы

«Тәуелсіз ел ешкімге, ешқандай елге тәуелді, бағынышты болмайды. Өз жері, шекарасы, әскері, мемлекеттік рәміздері, ұлттық ақшасы, мемлекеттік тілі, өз Ата Заңы бар ел».

Қазақстан Республикасының жер көлемі 2417,3 мың шаршы шақырым жерді алып жатыр, яғни республикамыздың териториясына жеті мемілекет сияды. Жер көлемі жағынан БҰҰ 180 мемлекеттің ішінде  9- шы орында, ал ТМД елдері бойынша 2- ші орында. Республикамыз 5 мемлекетпен көршілес, олар Ресей, Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан, Түркіменстан. Елімізде 135 ұлт өкілі  тұрады.Қазақстан 14 облыс, 85 іроі қалалар бар. Ел ордасы-Астана қаласы.