Әскер аты Тік аяқ, бура санды, құймақ тұяқ,
Кең маңдай, етсіз жақты, қамыс құлақ.
Омыраулы, жібек жалды, сағақ мойын,
Бұлшық етті, сауырсын, артың талмақ.
Иығың тік, жұмыр палуан келген белің,
Тықыр жүн, майланғандай жылтыр терің.
Тыртыңқы іш, аш бөрінің қарынындай,
Бесіктен ерге жайлы тегіс жоның.
Сағат қағып адымдап шұлғып жүрсең,
Тұлпарға жеткізбейсің заулап желсең.
Шабысың ұшқан құстан кейін емес,
«Бір қызға сені қалай» қылған өлшем.
Жып-жылтыр, мөлдірген қара сүлік,
Анадан артық туған сен бір «күлік».
Аттан ассаң, дауым жоқ менің сенде,
Теңеру сені қызға шерменделік.
Анатілінардақта Көшеде бояу ерін сылқылдаған,
Былдырлап, орысшалап жырқылдаған.
Ұмытып ана тілін, салт-санасын,
Не қалды тілімізден жыртылмаған.
Отбасы түсініксіз жатқан былдыр,
Газетте қазақ сөзі аз, шылдыр-мылдыр.
Оқысаң алып кітап шым-шытырық,
Опырмау, сандырақ па, бұл не былжыр.
Ержеткендер сөйлейді орысшалап,
Кім отыр сөз құрылысын қынап-сынап.
“Мамасы” мен “папасы” шүршіт болып,
Күйдірді-ау, шүршітшілеп, бала жылап.
Тырнақтапжинаәржерден
Еріккеннен жазылған
Елге ермек бола алмас,
Зерікеннен жазылған
Зерттеуге белгілі бола алмас.
Ылғи алтын іздеме,
Қазына оған тола алмас.
Сұлу сөзге құл болма,
Зеректік онда көп болмас.
Қол-аяғы болмаса,
Орнынан адам тұра алмас.
Қанатын жазып ұшқанмен,
Құйрықсыз құс қона алмас.
Талабы таудай болса да,
Барлығын жалғыз бере алмас.
Тырнақтап жина әр жерден,
Асылын елеп теріп ал.
Көзге ілместен тастама,
Кірпішсіз үй құра алмас.
Біреулерге Танимын сені ертеден, өстік бірге,
Қызығын талай күннің кештік бірге.
Шықса да сақал-мұртың сырғанайсың,
Бола алмай өзің ие еш пікірге
Елпілдеп тұра алмайсың, елпең қағып,
Сөйлейсің өзгелердің аузын бағып.
Сипаңдап шені үлкенге сыйлампазсың,
Бетіңе алуан түрлі бояу жағып.
Басқаның жамылған соң көлеңкесін,
Жалтақтап өлетіндей кетеді есің.
Жүрексіз қоян сынды сендейлер ғой
Халықтың қашыратын берекесін.
Бейшара, жаңа білдім, кем екенсің,
Қурайға іші қуыс тең екенсің.
Айтушы еді әкем марқұм қызық өлең,
Сондағы «нысанасы» сен екенсің.
«Бүркіт болсаң, түлкіні алмас едің,
Кекіліктің соңынан қалмас едің.
Басына бадамшының қонып алып,
Қиқулап шақырса да, бармас едің.
Өгіз болсаң, болмас ең іске терең,
Бір қыста болар едің үш көтерем.
Екі айналып келген соң, жатып алып,
Құйрықты қотшыларға тістетер ең.
Түйе болсаң, сен өзің жөн болар ең,
Аттан кейін, есекпен тең болар ең.
Қия беттен жығылып белің сынып,
Қарға менен құзғынға жем болар ең.
Ешкі болсаң, сен өзің сұр болар ең,
Бұтыңда желіні жоқ қу болар ең.
Базарға айдап барса, өтпей қайтып,
Қайтарда жарым теңге пұл болар ең.
Қой болғанда, болар ең сары қошқар,
Аузыңда бір тісі жоқ кәрі қошқар.
Ақыраптың басында азбандық қып,
Тоқсанда өліп, етіңді итке тастар.
Қой болғанда, сен өзің шашар едің,
Ережептің басында қашар едің.
Ит болғанда, болар ең дүрегейдей,
Тек жатпайтын қорада үрегейдей.
Бұлтты күні жатар ең үйге кіріп,
«Кет, жоғалғыр» десе де түрегелмей.
Жылқы болсаң, болар ең сапақ сары,
Аузыңда бір тісі жоқ мүлде кәрі.
Тағы да адам болып жаның қапты,
Мал болғанда, болар ең кімге дәрі».