Тјжірибелік сабаќтыѕ таќырыптары



Pdf көрінісі
бет16/44
Дата17.11.2023
өлшемі1,31 Mb.
#191660
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   44
Байланысты:
orman biologiyasy met ukaz utebaeva b h

 
Бақылау сұрақтары: 
1.
Орман тіршілігіндегі жылудың маңызы неде? 
2.
Вегетациялық кезең дегеніміз не? 
3.
Ағаш түрлерін жылу сүйгіштігі бойынша бөлу. Жылу сүйгіштік шкалаларын 
атаңыз? 
 
Тақырып 6.1 Орман және жылу бойынша зертханалық жұмыс 
Мақсаты:
жылудың орманға тигізетін әсерін анықтау және орман үшін 
жылудың маңыздылығын таныстыру. 
 
Жалпы түсінік 
Ормандағы температура режимі ол жердің географиялық орнына,
рельеф формасына, беткейдің экспозициясына және фитоценоздың 
ерекшелігіне бағынышты. Мысалы, Солтүстік жарты шарда 600 ендікте тіктігі 
300 оңтүстік беткейлер жылуды жазық жермен салыстырғанда 50% артық 
алады. Орман фитоценоздары оптикалық қасиеттеріне байланысты вегетация 
мерзімінде 20-дан 45% дейін күн радиациясын жинақтай алады. Жинақталған 
энергия жүйенің тіршілігін қамтамасыз етуге мынадай теңеуге сәйкес 
жұмсалады: 
Б = Ф + И + Т 
Мұндағы,


24 
Ф – энергияның фотосинтезді қамтамасыз етуге жұмсалуы (5%
артық емес), 
И – жылудың крона бетінен, тірі жер бетінен және топырақтан булануына 
кеткен шығыны (10-нан 30% дейін), 
Т – энергияның транспирацияға жұмсалуы (40-60%). 
Жылу өсімдіктің өсуін, дамуын, гүлденуін және жемістенуін қамтамасыз 
етеді. Жылуға қатысты өсімдіктерді екіге бөледі: 
1) Жылу сүйгіштер 
2) Суыққа төзімділер деп. 
Жылуға қатысты өсімдіктердің классификациясын П. С. Погребняк (1968) 
жасаған. 
Жылуды өте сүйгіштер
– эвкалипт, кипарис, кедр, сексеуіл (Haloxylon - 
саксаул), емен (Quercus - дуб); 
Жылу сүйгіштер
– каштан, Грек жаңғағы (Juglans regia - орех - грецкий), ақ 
акация (Robinia psedoacacia - белая акация), терек, (тополь серебристый); 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   44




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет