Түйсік және қабылдау
жүктеу/скачать 5,14 Mb.
|
Түйсік және қабылдау.
|
Түйсік және қабылдау. Слайд тақырыбы: Мұсқали Ақбота Түйсік Сыртқы дүниедегі заттар мен құбылыстардың және қасиеттерінің сезім мүшелеріне тікелей әсер етуінен пайда болатын мидағы бейне. Түйсік арқылы біз көлем, пішін, түс, температура, иіс, дәм, айналадағы заттар мен құбылыстар жайында әртүрлі дыбыстарды ұғамыз, қозғалыс, кеңістікті бағдарлауды дабілеміз. Шерингтон бойынша рецепторлар жіктеуі. 1906 жылы ағылшын физиолоғы. Шерингтонмен организмде орналасуы мен атқаратын қызметі бойынша сенсорлық процестердің жіктеуі шығарылды. Түйсіктің жіктелуі Экстероцептивті сыртқы тітіркендіргіштердің әсерлеріне сезгіштік. Ол бес негізгі модалдықтан тұрады - көру, есту, сипап сезу, иіс сезу және дәм сезу. Проприоцептивті - дененің немесе оның бөліктерінің кеңістіктегі орналасуы мен қозғалысына сезімталдық. Интероцептивті – организмнің ішкі ортасында жүретін алмасу процестеріне сезгіштік. 01 02 03 Түйсіктің дамуына кері әсер ететін факторлар да бар :
оның көру қабілеті нашарлайды. Ана тілі, көркем жазу, ауызша сөйлеуге жаттығу балалардың фонематикалық (дыбыстардың айырмашылығын ести алу) түйсіктерді дамытады. Мәселен, төменгі класс оқушысы көпке дейін дыбыстарды бір-бірінен айыра алмайды, жазу дағдыларын бірден қалыптастыра алмайды. Көп қайталау нәтижесінде жаттығып, кейін айыра алатын болады. Қабылдау Қабылдау – ақиқат дүниедегі заттар мен құбылыстардың сезім мүшелеріне тікелей әсер етіп, тұтастай заттық түрде бейнеленуі. Ал түйсік - сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының жеке қасиеттері мен сапаларының миымызда бейнеленуі. Бірақ, қабылдау міндетті түрде түйсіктерге негізделеді. Екеуінің де пайда болуы үшін дүниедегі заттар мен құбылыстар адамның сыртқы сезім мүшелеріне тікелей әсер етуі керек. Тұтастық Қабылдаудың негізгі қасиеттері: Заттылық Таңдамалық Тұрақтылық Апперцепция Иллюзия Мағыналық ҚАБЫЛДАУДЫҢ ТҮРЛЕРІ: Иіс сезу Есту Көру Дәм сезу Сипап сезу жүктеу/скачать 5,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|