- сурет. Штерн-Герлах тәжірибесіндегі кластерлердің магнитті моменттерін өлшеу

нөлден өзгеше шама болады, сондықтаноларды магниттелген деп те атайды. Мұндай кластерлердің магниттімоменттерін Штерн-Герлах ұсынған 1.18-суретте көрсетілген құрылғыкөмегімен өлшеуге болады.

Кластерлер шоғыры кластер көзінен шығарылып тұрақты магниттер полюстері арасымен жылжытылады. Полюстер арасындағымагнитті өріс тұрақты болады да, соның әсерінен бөлшектің магниттідиполь моментіне шоғырды ауытқытушы күштер әсер етеді. Фотопластинкадағы немесе флюоросцентті экрандағы өлшенгенауыткулар бойынша бөлшектің магнитті моментін анықтауға болады.Наноболшектердің ерекше қасиеттерінің бірі - магнитті емес атомдардан тұратын кластерлерде толық магнитті моменттің болуы. Мысалы, жиырмадан аз атомнан кұралған рений кластерлерінің магниттімоменттері жоғары болады. 1.19-суретте рений кластерлерінің магниттімоменттерінің олардың өлшеміне тәуелділігі көрсетілген.

Суреттен n<15 болған жағдайда магнитті момент үлкен болатынынкөруге болады.