«Топ жарған» интеллектуалдық сайысы

« Топ жарған»

интеллектуалдық

сайысы

Ақтөбе қаласы- 2013

Мақсаты: Оқушылардың биология пәндерінен алған білімдерін саралап, жинақтау, тиянақтау, жылдам ойлауға, ұшқыр ой құрастыруға, ойлау қабілеттерің дамытуға бағыт беру, салауатты өмірге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Суреттер, плакаттар, слайдтар.

Ұйымдастыру бөлімі:

Жоспары:

1 тур. Білгенге маржан ( термин сөздер)

1. Клетка 11. Цитиноз

2. Ұлпа 12. Иммунитет

3. Микроскоп 13. Ген

4. Цитоплазма 14. Фенотип

5. Анатомия 15. Генотип

6. Фермент 16. Гематология

7. Ядро 17. Линфа

8. Аксон 18. Стомотология

9. Гормон 19. Фагоцитоз

10. Дендрит 20. Рефлекс
2 тур. Мақал- мәтелдердің, нақыл сөздердің мағынасын ашу.

1. « Денең икемді болса, келбетін сүйкімді болады»

2. « Тәннің ләззаты - сұлулығында, жанның ләззаты - білімінде»

3. « Тәні саудың – жаны сау»

4. « Сырын мен білетін бірден- бір саулық - денсаулық»

5. « Өмір қимыл- қозғалысты талап етеді»

1. Сырқат адам ( ауру - ............, - ............)

2. Сүтінен айран ұйытатын үй жануары ( cиыр - ............., - ...............)

3. Халқымыздың жеңіл ауру санайтын қатерлі дерт ( тұмау - ...., - ..)

4. Басқа пәле әкелуі мүмкін дене мүшесі ( тіл - ..........., - ................)

5. Халықтың тынығып, денсаулығын түзейтін орындары ( шипажай - ..............., - ........................)

6. «Организм айнасы» деп есептелетін сұйық ұлпа ( қан - ......, - .....)
4 тур. Жұлдызды сәт ( викториналық сұрақтар)

1- оқушы

2. СПИД нашақорларға қалай жұғады ( ортақ ине арқылы )

3. Шетелдік азиядағы оба ауруының ошағы қай ел ( Үндістан )

4. Пеницилин дәрісін неден алады ( саңырауқұлақтан )

5. Қара нәсілдердін шашынын бұйра болуының маңызы ( күннен сақтайды )

6. Зоб ауруының пайда болуы ( йод жетіспеушілігі )

7. Шайдың отаны ( Қытай )

8. Алтайда дәрілік мүйізі үшін қолдан өсірілетін жануар ( марал )

9. Фотосинтез үрдісі нәтижесінде өсімдіктен бөлінетін газ ( оттегі )

10. Тыныс алу жүйесінің мүшесі ( өкпе)

2 – оқушы

1. Тропиктік Африкада ұйқы ауруын тудыратын шыбын ( цеце )

2. Адам қанында бөлінетін активті зат ( адреналин )

3. Адамның денесін жауып тұрған ұлпа ( эпителий )

4. Қанның құрамын зерттейтін ғылым ( гемотология )

5. Фаготицозды зерттеген ғылым ( Мечников )

6. Қанның құрамында жүре пайда болатын аурумен күресетін дене ( антидене )

7. Адам денесінде қан айдап тұратын мүшесі ( жүрек )

8. « ХХІ ғасыр індеті» аталған ауру ( СПИД )

9. Ұйқы кезіндегі елес ( түс )

10. Адамда неше тіс болады ( 32 )

3 – оқушы

1. Сүті өкпе ауруына ем болатын жануар ( жануар )

2. « Ауруын жасырған - ...........» ( өледі )

3. Тибеттік медицина жолымен дайындалған дәрі ( қызыл май )

4. Құяң ауруын емдейтін құрт ( сүлік )

5. Ішің ауырса тиятын мүше ( ауыз )

6. Анаша, героин шегуші ( нашақор )

7. адам жанының арашашысы ( дәрігер )

8. Тісті емдейтін дәрігер ( стомолог )

9. Оттегін тасымалдайтын қан жасушасы ( эритроцит )

10. Тазалық кепілі (су )

4- оқушы

1. « Бірінші байлық - ..........» (денсаулық )

2. Қан тоқтатуға пайдаланылатын бейметалл ( йод )

3. Іштен туа біткен көз ақауы ( қыли )

4. Сырқатты жасанды ұйықтату жолымен емдеу ( гипноз )

5. Темекі құрамындағы у ( никатин )

6. Тіс жегісі ауруы (кариес)

7. Сұйық, сарғыш организм ішкі ортасы (лимфа)

8. Қазақтың « құрт ауруы» (туберкулез)

9. Қан ұйымайтын ауру ( гемофилия )

10. Буын шеміршегінің ауруы ( артроз )
5- тур. Ұшқыр ой ( әңгіме құрастыру )

5- турға 3 оқушы әңгіме құрастырады. Тереңде мағыналы ой айтқан 2 оқушы ойынның келесі турына өтеді.

Тақырыбы: «Адам денсаулығы – қоғам байлығы»


6- тур. Жекпе- жек

Жеңіп шыққан 2 оқушы қысқа уақыттың ішінде « Денсаулық жаулары», «Денсаулық достары» тақырыбына өз ойларын айтып қорғайды .