«Тұран» Университі
Ақиқат және оған жету мәселесі
жүктеу/скачать 2,53 Mb.
|
философия лекция (7)
| Ақиқат және оған жету мәселесі.
Августин философиясында ақиқат жан-дүние мен Құдайды бір-бірімен қосатын ұғымдардың бірі. Таным үрдісі түйсіктерден басталады. Қоршаған заттар біздің сезімдерімізге өзінің әсерін тигізеді, ал жанымыз олардың бәрін белгілі бір тәртіпке келтіріп заттың қабылдануына әкеледі. Ал ақыл-ойға келетін болсақ, ол диалектикалық жолмен жүреді. Мысалы, “егер дүниеде 4 стихия болса, ол 5 емес; Егер күн біреу болса, ол екі емес; Бір жан-дүниені алсақ, ол өліп сонымен қатар тірі болмайды. Бір адамды алсақ, ол масайрап сонымен қатар бақытсыз бола алмайды². Августиннің айтуынша, сезімдік Дүние бізді тұрақтыққа әкелмейді - ол үне бойы өзгереді. Адамның денесі де өзгерісте, ал ақыл-ой - тұрақты. Олай болса, “ақыл-ой² дегеніміз жан-дүниенің жанары мен жүзі, сол арқылы ол ешқандай дененің көмегінсіз ақиқатты көре алады. Жағалай қоршаған заттарды көру үшін күннің сәулесі керек; Сол сияқты ақиқатқа жету үшін ерекше сәуле түсү керек. Ол үшін Құдай идеясы керек. Онда танымның 3 бастауы бар. Ол- оның өмір сүріп жатқандығы, тануға-білуге болатындығы және соларды біліп- танылатын қылатындығы². Августиннің ойынша, Құдай мен ақиқат- тең. Бірақ, олардың арасында, сонымен қатар, айырмашылық та бар. Ақиқат- Құдайдың ойы. Бұл арада бізге Платонның “Идеялары әлемі² есімізге келеді. Тек қана Августиннің идеялары Жаратушының дүниені тудырар алдындағы ойлары ретінде түсініледі. Сонымен, Құдайда ойлау заттардан ерте, ал адамдарда - заттардан кейін жүреді. Енді, міне, біз Августиннің Құдай ұғымына тікелей жетіп қалдық. жүктеу/скачать 2,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|