Қызыл — қуанышты көңіл-күй
Сары – жағымды көңіл- күй
Көк – жақсы көңіл- күй
Ақ – ашық көңіл — күй
«Шарларға баулар байла»
Мақсаты: негізгі түстерді топтастыруға балаларды үйрету: қызыл, сары, көк, жасыл. Балалардың түсті қабылдау және түс туралы түсініктерін жетілдіру.
Қорытындылау. «Тілек шоғы»
Балалар бір-біріне жақсы тілектер айттып, жүргізуші
балаларға белсенді қатысқандарына рахмет айтып, жүрекше таратады.
Адам ағзасына түстердің емдік қасиеті
Күнделікті өмірде біз аса мән бере бермейтін «түстердің» адам психологиясына айтарлықтай ықпалы бар екендігін бүгінде дүниежүзілік ғалымдар дәлелдеп шықты. Сіздің таңдаған түсіңіз айналаңыздағыларға сіз туралы көп мәліметті беріп тұрады. Мәселен, жасыңызды, мәдениет деңгейіңізді, біліміңізді, ерекшеліктеріңізді, мінезіңізді сіз жиі қолданатын түске қарап–ақ байқауға болады. Сондықтан да, төменде ұсынылған түстер психологиясын оқи отырып, жақындарыңыз туралы мәлімет алуға немесе айналаңыздағы адамдардың сізге деген оң пікірін тудыра отырып,өз стильіңізді, бедел–бейнеңізді қалыптастыруға мүмкіндігіңіз бар.
Бояу мен түстерді таңдап пайдаланудың қазақ халқының этнографиялық тарихымен байланысты символдық мәні болған. Әрбір халық түрлі символдық мәнге ие. Фон және суреттердің түсі жөніндегі шешімдер композициялы болып келеді. Қазақта кейбір түстердің мынандай символдық мәні бар: көк түс – аспанның символы, қызыл түс – оттың, күн көзінің символы, ақ түс – ақиқаттың, қуаныштың, бақыттың символы, қара түс – жердің символы, жасыл түс – жастықтың, көктемнің символы. Затты осы түстердің бірімен бояғанда оған белгілі мән беріледі.
Қазақ өрнектерінде түстердің орналасуының өзіндік тәртібі бар. Мысалы: кестелі ұлт киімдерінде қара барқыт, көк барқыт негізгі түс (фон) ретінде көп пайдаланылған. Сары және қызыл жіптер негізгі түстер үшін ұнамды болып есептеледі. Ал қара түспен әшекейлеу сирегірек кездеседі., олар тек сырмаққа, аяққапқа, сандыққапқа, басқа оюлар мен күміске жүргізген.
Қарама-қарсы түстер гаммасы мерекелік, жайдары,көтеріңкі көңіл күй туғызатындай әсер береді. Қарама-қарсы түстер бір уақытта жылыд да, суық та бола алады. Олар бір-бірінің түстік әсерлігін күштейді.
Жақын түстер гаммасы сабырлықты, ұстамдылықты білдіреді. Осы түстер гаммасында жазылған шығармалар тылсым тыныштық әсерін туғызады. Жақын түстер гаммасы тек жылы немесе суық болады.
Ғалым – натуропат-валеолог Джеймс Адамоның адамдардың қан тобына байланысты түстердің жүйесі
Сарғыш
Қызыл
Қара қошқыл О (І) топ
Көгілдір А (ІІ)топ
Жасыл
Қызыл
Сарғыш
Көгілдір жасыл В (ІІІ)топ
Күлгін
Көгілдір АВ (ІҮ)
Жасыл
Қызыл түс шаршағанды басып, үнемі жігерлендіріп отырады. Қызыл түс өмір күшінің түсі. Ол жүйке жүйесі мен ішкі секреция бездерінің белсенділігін арттырады, адамның құшарлығы мен ұмтылысының белгісі болады. Бұл түс жүрек соғысы мен тынысты жилетіп, бұлшық еттердің жиырылуын күшейтеді. Қан кысымын жоғарлатып, зат алмасуын үдетіп, мидың белсенді жұмыс істеуіне әсер етеді. Қызылша ауруымен ауырғанда қызыл түсті киім киіндіреді.
Жасыл түс адамның өз-өзіне деген сенімділігін арттырады.
Сары түс жүйкені жұбатады, жақсы көңіл күй сыйлайды.
Көк түс ұйықтаған кезде көгілдір абыржуды қосса, біркелкі және терең болады.
Ауыл әйелдері бірігіп текемет басқанда, әзірленіп жатқан текемет, киіздің қасына көз тимесін деп адыраспан және қызыл түсті мата төсейді. Өйткені, ондайда текеметке немесе киізге көз тисе, салынған өрнектер қиғаш немесе қисық түседі деген.
Алоэны шипалы өсімдіктерге жатқызады. Оның жапырағынан алынған шырын терінің қабынуынан пайда болатын ауруларды, күйікті емдейді. Сондай-ақ, алоэның экстрактымен, көз ауруларын, асқазанның ойық жараларын т.б. ауруларды емдейді.
Көк шай да кәдімгі қара шай алынатын жапырақтан алынады. Халық оны қартайтпайды, кісінің ғұмыр жасын ұзартады деп біледі. Көк шайдың қант қысымын төмендетін, артық тұзды қуатынын қатерлі ісіктен сақтайтынын, емдік қасиеті бар. Асқазанның бұзылуы, ас қорыту ағзаларының сырқаты, дәрумен жетіспеушілігі, бүйректегі, қуықтағы тас, қан айналымының нашарлауы, темір жетіспеушілігі, күйік, терідегі жара т.б. ауруларға пайдалы.
Буын аурулары бір түрі буындарға сарысу немесе түз жинаудан да басталады. Сүйек кальций жетіспегеннен сырқырайды. Күннен адамға "Д" витамині түзеледі. Ол сүйек мықты болуға көмектеседі. Шілде, тамыз айларында күн қатты ысығында сырқаттанған аяқ - қолыңды құмға көміп, қыздырынады. Бұны әр жаз сайын жасап отырсаң тіптен жақсы. Табиғаттың адамға берер сыйы көп қой. Соның бірі тұзды су, қара балшық. Жаңағы айтқан аяқ сырқырау немесе сүйек сынса, я
болмаса қатты соққы алған болса, ол бұлтты күндері міндетті түрде қақсап ауырады. Бұл сырқаттың алдын алу үшін тамыз, шілде айларында тұзға бару керек. Емдік қасиеті бар тұз тек буын-сүйекке қана көмектесе қоймайды. Денеге жара шықса, қышыма болып ауырса да қара балшыққа шомылып, тұзбен емделеді.
АҚ түс көп жағдайда жарық, қауіпсіздік пен тазалықты білдіреді. Сондай-ақ бұл түс ізгілік, пәктік пен мінсіздік сияқты қасиеттермен байланыстырылады. Киелі кітапта ақ түс өте көп қолданылған. Мысалы, аяндарда әділдік пен рухани тазалыққа баса назар аудару үшін ақ киім киген адамдар мен періштелер көрсетілген.
Достарыңызбен бөлісу: |