Уакаева Гульнар Кадесовна биология пәні мұғалімі Зеренді ауданы Жылымды негізгі мектебі Сын тұрғысынан ойлау технологиясының тиімділігі

Бүгінгі жаңа технологиялар білім саласына елеулі жаңалықтар әкелуде және жаңа ғасыр, білімділер ғасыры болғандықтан, ой-өрісі дамыған ,дұрыс шешім қабылдай білетін, ел ертеңі үшін аянбай өз үлесін қосатын және әлемдік дамыған елмен тең дәрежеде болуға, болашақтың туын биік көтеретін азаматтар тәрбиелеуге өте тиімді . сондықтан әрбір ұстаз өз білімін жетілдіріп, жаңа ақпараттық жүйелермен жұмыс істеуі қажет.

Биология пәні бойынша оқушылардың қызығушылығын арттыру, білімдерін толықтыру мақсатында 7-сыныпта «Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастар» тақырыбында сабақ өткіздім.

Сабақтың тақырыбы: Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастар

Сабақтың мақсаты: Қосжарнақтылар класына жататын асқабақ және орамжапырақ тұқымдастарымен таныстыру.

1. Білімділігі: Асқабақ, орамжапырақ тұқымдастарының жемісі, тұқымы, мекен ететін жері, гүл формуласымен таныстыру.

2.Дамытушылығы: Тірек - cызба арқылы оқушылардың өз ойын еркін, жүйелі жеткізе білу қабілеттерін, салыстыру және қорыту біліктілігін дамыту.

3. Тәрбиелілігі: Табиғатты қорғауға, аялауға, өсімдіктерді күтіп баптауға тәрбиелеу

Сабақтың көрнекілігі: Тірек - сызба, кесте, электронды көрсетілімдер.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: СТО элементтері.

I. Қызығушылығын ояту.

Ой қозғау.

Танымдық сұрақтар

Гүлді өсімдіктер қандай кластарға бөлінеді?

Дара және қосжарнақты өсімдіктердің бір - бірінен айырмашылығы неде?

Көкнәр тұқымдасына қандай өсімдіктер жатады? Олардың қандай пайдасы бар?

Сүйелшөп туралы не білесің?

Алабота тұқымдасына қандай өсімдіктер жатады, маңызы қандай?

Сексеуіл қандай өсімдік, оның қандай пайдасы бар?

II. Мағынаны тану.

Іші сары, сырты қатты, Отыз көйлек киінген,

Дәні - дәрі, дәмі - тәтті. Бір түйме жоқ ілінген.

Пісіріп жесең, ас - тамақ. (Орамжапырақ)

Оның аты .... (Асқабақ)

Б.Б.Ү. кестесін толтырады.

Асқабақ, қарбыз, қауын, қияр бақша өсімдіктеріне жататын шөптекті біржылдық өсімдіктер. Қаратау маңында көпжылдықты - құтырған қияр деген түрі өседі. Алқа тұқымдастар - жатаған сабақты, көп тұқымды өсімдіктер. Алайда Мексикада өсетін қияр - чайот асқабақ тұқымдастарының бір тұқымды түрі болып саналады. Асқабаақтын жабайы түрі табиғатта кездеспейді. Кәдімгі асқабақтың қауақ, бәлішқауақ тәрізді түрлері бар. Асқабақ тұқымдамтардың жемісі - қабақ (тыквина). Асқабақ тұқымдастар азықтық, дәрілік және техникалық мақсатта өсіріледі.

Орамжапырақгүлді тұқымдастар шаршыгүлділер тұқымдас деп те аталады. Бұл олардың гүлінің шаршы тәрізді орналасуына негізделген. Жемістері - бұршаққын немесе бұршаққынша. Орамжапырақгүлділер - шала бұталы, көпшілігі біржылдық немесе көпжылдық, қосжынысты, шөптекті өсімдіктер. Жабайы орамжапырақтың қауданы болмайды. Мәдени түрі аққауданды орамжапырақ - екіжылдық өсімдік.

Орамжапырақгүлділер тұқымдастары көкөністік (орамжапырақ, шомыр, шалғам), майлы (рапс, арыш), татымды (қыша, ақжелкек), дәрілік (ақбасқурай) өсімдіктер болып келеді. Қышабас, жұмыршақ, қанатжеміс - арамшөптер. Екіжылдық орамжапырақгүлді жирен сарбасқурай Қазақстан Қызыл кітабына тіркеліп, қорғалуда.

Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастар - қосжарнақты өсімдіктер. Жемістері қабақ және бұршаққын деп аталады. Оларды азықтық, дәрілік, техникалық мақсатта пайдаланады

1) Асқабақтың дұрыс өсуіне және пісуіне 60 күн қажет. Егер бірінші маусымда дәнін егсек, оның жемісін қай уақыттан бастап жинаймыз? (20 шілде)

2) Бұл екі жылдық өсімдікті ең алғаш испандықтар еккен, содан кейін Грецияға, Египетке, Римге таралған. Бұл көкөніс пісіріліп түскі тамақ соңында тәтті тағам ретінде берілген. Кейін орыстардың ұлттық тағамына айналды. Бұл қандай көкөніс?(асқабақ)

V.Үй тапсырмасы. §25.

Тест сұрақтары.

1. Асқабақ тұқымдасын көрсет:

А) орамжапырақ

Ә) алма

Б) пияз

А) бұршаққын

Ә) бұршаққап

Б) дәнек

А) наурызшешек

Ә) бидай

Б) қарақат

В) тары

4. Күріштің гүлшоғыры қалай аталады?

А) күрделі масақ

Ә) жай масақ

Б) собық

А) собықтан

Ә) шашақ

Б) жай масақ

В)себетгүл

Жауаптары: 1) A, 2) A, 3) A, 4) A, 5) Ә.

1. Көкнәр тұқымдастары қандай өсімдіктер? (ағаш, бұта, шөптекті)

2. Көкнәр тұқымдастардың ғаламшарда қанша түрі бар? (700-ге жуық, Қазақстанда 44 түрі кездеседі)

3.Жапырағы қалай орналасқан? (кезектесіп орналасқан, бөбешік жапырақшалары болмайды)

4. Көкнәр гүлінің құрылысы.

а) гүлі қос жынысты

ә) тостағанша жапырақшасы - 2

б) гүлі тез түсіп қалады

в) күлтесі - 4

г) аталығы көп, аналығы көп