Умкд по дисциплине растениеводство для специальности 050801 -агрономия



бет68/95
Дата18.01.2023
өлшемі11,35 Mb.
#165781
түріСабақ
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   95
Байланысты:
umkd os shar beiim tehn 2022 zh.

Егістікті күтіп-баптау. Егістікті күтіп-баптаудағы басты мақсат — топырақ қабыршағын болдырмау, арамшөптерді құрту, қатараралықтарын қопсытып, дер кезінде шырпу жүргізу. Мақта көктегенше пайда болған топырақ қабыршағын жеңіл тырмамен немесе айналмалы өткір құралдармен жояды. Көктеп шыққаннан кейін қатардағы қорғаныс алаңын және қатар аралықтарын 6-8 см тереңдікте қопсытады. Екінші қатараралық қопсытуды алғашқы суару алдында, келесілерін суарудан 2-3 күн өткеннен кейін жүргізеді. Екінші және үшінші қатараралық қопсыту кезінде қорғаныс алаңын әр қатардың екі жағынан 14-16 см қалдырады. Қыршуыш ұстарасының шеткі жүздері 8-10 см, ортаңғылары 12-14 см тереңдікте өңдейді. Ұялап себілген егістікте ұзынынан 4-5 см, көлденеңінен 3-4 см қопсытулар жүргізіледі.
Арамшөптерге қарсы әр гектарға 0,75-1,2 кг мөлшерінде құрғақ немесе 130-200 л суда ерітілген которан және прометрин гербицидтерін ПГС-2,4А тегістегішімен бүркеді.
Қатараралықтары 60 см мақта егістігінде Т-28Х4 тракторына ҚРХ-4 қопсытқышы мен ЧВХ-4 шырпуышын тіркеп, ал қатараралықтары 90 см егістіктерде МТЗ-80 тракторына КРХ-5,4 қопсытқышы мен ЧХВ-5,4 шырпуышын тіркеп пайдаланады.
Бірінші шырпуды шілденің аяғында, екіншісін тамыз айының бас кезінде, суару жүйесін жасау мен қатараралық қопсытуды қоса жүргізіп, мақтаның негізгі сабағын және өсу бұтақтарын қысқартады. Шырпудың негізгі мақсаты - өсімдіктерді жарықпен және қоректік заттармен қамтамасыз етуді жақсартып, шанақтарын, гүлдерін және қауашақтарын ерте түсіп қалудан сақтау.
Мақтаны жинау. Мақта қауашақтары бір мерзімде піспейді, пісуі 1-2 айға созылады. Сондықтан қауашақтың ашылуына байланысты оны 3-4 рет жинайды. Мақта арнайы машинамен және қолмен жиналады. Машинамен жинауды жеңілдету үшін химиялық препараттар пайдалану арқылы жапы-рақтарды кептіретін дефолиацияны қолданады. Ол жапырақтардың түсуін, қауашақтардың пісіп, тез ашылуын, талшықтарының сапасын жақсартады.
Дефолиация жүргізу үшін әр гектарға 2-3 кг бутифос, орта талшықты сорттарға бүрку үшін 8-10 кг немесе жіңішке талшықты сорттар үшін 12-15 кг магний хлоратын, 20-30 кг кальцийдің хлорат-хлоридін және басқаларды қолданады. Себу аймағына қарай дефолиацияны 2-6 қауашағы ашылғанда ұшақ, тікұшақ немесе ПО-2А құралымен бүркеді.
Жапырақтары толық түспеген кезде, өнім жинау алдында өсімдіктің тамырын кептіруді (десикацияны) қолданады. Мақта жинау машиналары бірінші рет қауашақтардың 50-60% ашылғанда, екіншісін 20-30% қосымша қауашақтар ашылғанда қолданылса, үшіншісін өсімдікте қалған қауашақтарды тұтасымен қорек жинайтын машинамен тереді. Қорек жинау-ды СКО-2,4, СКО-3,6, СКО-5,4 және басқа машиналармен, ал шитті мақтаны жинауға ХВН-1,2 А, 14 ХВ-2,4 А (қатараралығы 60 см) және ХНП-1,8 (қатараралығы 90 см) машиналарын қолданады.
Қорек жинағыштардан кейін жерге түскен шитті мақтаны ПХ-2,4 және ПХС-3,6 жинағыштары жинайды. Мақта жинаушы машиналардың бункерлері толғанда шитті мақтаны көліктерге тиеп, дайындау пункттеріне жеткізеді. Мақтаны қолмен теру 3-5 қауашағы ашылғанда басталып төрт рет жүргізіледі. Машинамен жинағанда қол күші 2-5 рет азайып, 1 ц шитті мақта бағасы 2 есе төмендейді.
Егінді жинау аяқталысымен мақта сабағы – гузапаяны суырып алып, дестелегіш КВ-4А, КВ-3,6А және басқа машиналармен дестелеп жинап егістіктен шығарады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   95




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет