№
|
Өңдеу шарасы (варианттар)
|
Машиналар және құралдар маркасы
|
Қолдану жағдайы, өңдеу тереңдiгi мен кезеңi
|
Күзде өңдеу
|
1
|
Сыдыра жырту+ жырту
|
ЛДГ-10+
ПН-8-35
|
Ылғалдылығы жеткiлiктi жағдайда дәндi және отамалы дақылдардан кейiн аз жылдық арамшөптермен ластанса 5-6 см тереңдiкке сыдыра жырту; атпатамырлары таяз орналасатын атпатамырлы арамшөптермен ластанса (жатаған бидайық және басқа) 12-14 см-ге екi рет (танаптың тiгiнен және көлденеңiнен) сыдыра жырту; жыртылатын қабат тереңдiгiне сыдыра жыртқаннан соң 12-14 күн өткен соң жырту.
|
2
|
Жырту+ сыдыра жырту+ мәдени жырту
|
ПН-4-35+ ЛДГ-10+
ПН-4-35
|
Ылғалдылық жеткiлiктi жағдайда арамшөптердiң атпатамырлары терең орналасса (жауқияқ ж.б.) атпатамырларды топырақтың бетiне аудару үшiн орғаннан кейiн бiрден жырту; атпатамырларды турау үшiн сыдыра жырту; арамшөптер өскен соң оларды топыраққа егiзу үшiн 25-27 см-ге жырту
|
3
|
Жырту
|
ПН-4-35
ПН-8-35
|
Ылғалдылық жеткiлiктi жағдайда орудан кейiнгi кезеңi қысқа және суық болған жағдайда жыртылатын қабат тереңдiгiне. Ылғалдылық жеткiлiктi жағдайда отамалы дақылдардан кейiн арамшөптерден таза танаптарда жыртылатын қабат тереңдiгiне.
|
4
|
Терең қопсыту
|
КПГ-250
ПГ-3-5
|
Жел эрозиясы бар аймақтарда тығыздалған, қатты ластанған ылғалды топырақта 25-27 см
|
5
|
Тiлу
|
ПЩ-3-5
|
Беткейлерде арамшөптер болмаса
|
6
|
Жазықтiлгiштi культивация
|
КПШ-9
КПШ-11
|
Жел эрозиясы бар аймақтарда салыстырмалы борпылдақ топырақтарда атпатамырлы және тамырсабақты арамшөптер болмаса 12-16 см-ге өңдеу
|
7
|
Сыдыра жырту мен культивация
|
ЛДГ-10
немесе
КПШ-9
|
Арамшөптерден таза танаптарда түйнектiлердi жәнен тамыржемiстердi жинағаннан кейiн, құрғақ ауа-райы жағдайында 14-18 см культивация; ылғалдылық жеткiлiктi жағдайда 12-14 см сыдыра жырту
|
8
|
Терең қопсыту мен тырмалау
|
КПГ-250
(ПГ-3-5)+
БИГ-3
(БМШ-15)
|
Жел эрозиясы бар аймақта аралас типтi ластанғанда (көпжылдықтар+қарасұлы) 25-27 см терең қопсыту, шабуыл бұрышы 8-120 болғанда 6-8 см тырмалау. µзақ және жылы күз жағдайында тырмалау және арамшөпер көктегенде терең қопсыту немесе жырту (ылғалды аймақтарда).
|
9
|
Тырмалау
|
БМШ-15
|
Борпылдақ, жеңiл топырақтарда азжылдық арамшөптермен ластанса әсiресе қарасұлымен, 6-8 см тереңдiкпен шабуыл бұрышы 8-120
|
10
|
Жартылай пар типiмен сыдыра жырту+ жырту+ қопсыту
|
ЛДГ-10
(БДН-3)+ ПН-4-35+
КПС-4
|
Вегетациялық кезеңi қысқа дақылдарды орған соң (көк жемге немесе пiшенге бiр жылдық және көп жылдық шөптер) ылғалы жеткiлiктi жағдайда
|
|
б) екi рет дискiлеу+жырту+(егер уақыт жеткiлiктi болса және арамшөп-тер өнсе)
жыртқан-нан кейiн қопсыту
|
ЛДГ-10
(БДН-3)+ ПН-4-35
(КПС-4)
|
Көп жылдық шөптен кейiн атпатамырлы арамшөптермен қатты ластанған танаптарда дақылдарды орғаннан кейiн 10-12 см дискiлi сыдыра жыртқышпен өңдеу, екiншiсi арамшөптердiң өскiндерi пайда болғаннан кейiн 18 см тереңдiкке түрендi сыдыра жыртқышпен өңдеу, арамшөп тағы пайда болған соң жыртылатын қабат тереңдiгiне жырту
|
|
в) дискiлеу+ терең қопсыту
|
БДН-3+
КПГ-250
(ПГ-3-5)
|
Солтүстiк Қазақстанның далалы аймақтарында, эрозиялы процесстер бар жағдайда көп жылдық шөптердiң тығыз шымын 8-10 см тереңдiкке дискiлеу және 25-27 см терең қопсыту
|
|
г) жазық тiлгiштi қопсыту
|
ОПТ-3
|
Солтүстiк Қазақстанның далалы аймақтарында жеңiл топырақтарда көп жылдық шөптердiң шымдары тығыз болмаса 6-8 см-ден 14-16 см-ге дейiнгi тереңдiкке культивация
|
|
д) культивация+терең қопсыту
|
ОПТ-3+
ПГ-3-5
(КПГ-250)
|
Қазақстанның далалы аймағында 8-10 см тереңдiкке 1-2 культивация және 25-27 см терең қопсыту.
|
Ерте көктемде өңдеу
|
11
|
Тырма-лау
|
БИГ-3
БМШ-15
ЗБТС-1,0
|
Күзде тырмаланбаса, әсiресе сүдiгер тоң кесектi болса аңыздың үстiнен инелi тырмамен, аударып жыртқан сүдiгерде 4-5 см тереңдiкке инелi тырмамен өңделедi
|
12
|
Ерте көктемде өңдеудiң қажетi жоқ
|
|
Арамшөптердiң тұқымдарын топыраққа енгiзу үшiн күзде тырмалау жасалған танаптарда
|
13
|
Тығыздау
|
3КК-6А
|
Борпылдақ езiлмейтiн топырақтарда көктем жылы және құрғақ болса егер топырақтағы ылғал қоры аздау болса
|
Себу алдындағы топырақты өңдеу
|
14
|
Аралық өңдеу+ себу алдындағы қопсыту +
Себу
|
ОП-8
(ЛДГ-10)
+ОП-8
(ЛДГ-10)+
СЗС-2,1
|
Көктем ерте және жылы болғанда, топырақ қатты ластанғанда кеш себiлетiн жаздық дақылдар себу алдында; топырақ ылғалдылығы аз болса культивация жасайды, топырақ ылғалды болса сыдыра жырту жасайды, культивациядан кейiн құрғақ ауа-райында шығыршықты таптауыштармен тығыздау керек
|
15
|
Себу алдында-ғы қопсыту +себу
|
ОП-8
(ЛДГ-10)+
СЗС-2,1
|
Ластанған топырақтарда жазғы ерте дақылдарды себу алдында
|
16
|
Себу алдында-ғы өңдеусiз себу
|
СЗС-2,1
|
Арамшөптерден таза танаптарда егер топырақ қажеттi борпылдақ болса (әдетте сүр танаптан кейiн себу
|
