4. Кезектес СҚС (Последовательные ССП)
Жай сөйлемдердегі іс-қимылдың кезектесіп келетінін білдіреді.(Предложения передают последовательно
происходящие события, действия. Порядок следования часто отражают очередность действия) Жалғаулықтар
(Союзы):
бірде, біресе, кейде.
Мысалы: Олар біресе тоқтап демалады, біресе күн ұзақ жүріп алады. Балалар бірде ән шырқайды, бірде өзенге барып
шомылады.
5. Талғаулы СҚС (Разделительные ССП)
Жай сөйлемдеріндегі айтылған іс-әрекеттің біреуі ғана орындалатыны болжамдалады.
(В простых предложениях перечисляются события, действия
несовместимые друг с другом. Предполагается исполнение только одного действия)
Жалғаулықтар (Союзы):
не, немесе, я, яки, не (я) болмаса, әлде, әйтпесе, әдетте не, мейлі т.б.
Мысалы:Ертерек үйге дәрігер шақыру керек немесе ауруханаға бару керек. Сіз менің жалақымды беріңіз, әйтпесе біз
қоштасамыз.
Достарыңызбен бөлісу: |
