Вистениус-Панкратьев бағы: көбелектер Жұмысты орындаған: Сағынғанов Нұрболат


Түрі: Кәдімгі лимонница (Gonepteryx rhamni L.)



бет4/7
Дата27.12.2016
өлшемі41,52 Mb.
#5808
1   2   3   4   5   6   7
Түрі: Кәдімгі лимонница (Gonepteryx rhamni L.) Сурет 7.

Итшомырт көбелегі немесе кәдімгі лимонница. Алдыңғы қанатының ұзындығы: 2,5-3 см. Ұшу уақыты: маусымның аяғы- тамыздың басы. Биоорындары: далалы жерлер мен шалғындар. Қоректік өсімдіктері: мойыл, жабайы алма және т.б мәдени ағаштар, шетен, қалампыр. Аталықтарының қанаты лимонды - сарғыш, ал аналығынікі жасыл-ақ, әрбір қанатының ортасында қызыл нүктесі болады. Көктемде қыстап шыққан көбелектер ұшады. Жаңа ұрпақ маусымның аяғында – шілденің басында пайда болады. Жұлдызқұрттар итшомыртта дамиды. Аналығы бір жұмыртқадан жапырақ үстіне салады. Имаго 11 айға дейін өмір сүреді, тіпті қоректенбейді де, тек анда-санда гүлді өсімдіктерге қонады. Көбелектер таңертең және түс мезгілінде белсенді.

Вистениус-Панкратьев бағында кездесетін 4 тұқымдасқа жататын көбелектер түр құрамы 1 кестеде көрсетілген.

1 кесте.


Тұқымдасы

Түрі

Жалпы табиғаттағы таралуы

Ақкөбелектер тұқымдасы (Pieride)

Долана көбелегі Aporia crataegi L

Көп тараған түр

Қырыққабат көбелегі Pieris brassicae

Өте көп тараған түр

Шашақгүл ақ көбелегі Leucochloe daplidiae L

Көп тараған түр

Бұршақ ақ көбелегі Leptidia sinapis L

Көп тараған түр

Зорька - A. Cardamines L

Көп тараған түр

Шалғын сарыкөбелек Colias hyale L

Көп тараған түр

Шымтезек сарыкөбелегі Colias palaeno

Көп тараған түр

Кәдімгі лимонница Gonepteryx rhamni L

Көп тараған түр

Көккөбелектер тұқымдасының (Lycaenidae)

Ноқат көккөбелек P. Icarus Rott

Көп тараған түр

Отты черновец H. Virgaureae L

Көп тараған түр

Қымыздық черновец H. Virgaureae L

Аз тараған түр

Шапшаң көккөбелек Lycaena Amanda Schrk

Көп тараған түр

Икар көк көбелек P. Icarus Rott

Көп тараған түр

Нимфалидтер тұқымдасының (Nimpholidae)



Қалақайша A. Urticae

Көп тараған түр

Тауыс көз I. Io L

Аз тараған түр

Таспалы камилла Limenitis Camilla L

Көп тараған түр

Үлкен перламутровка Argynnis paphia L

Көп тараған түр

Перламутровка Ниоба Argynnis niobe L

Сирек кездесетін түр

Тобылғы алақоржыны

Көп тараған түр

Парусники тұқымдасының (Papilionidae)

Махаон P.machaon L

Сирек кездесетін түр

Подалирий P.podalirius L

Сирек кездесетін түр

Аполлон P. Apollo L.

Сирек кездесетін түр



3.3 Көккөбелек тұқымдасына мінездеме (lycaenidae)

Орташа көлемді көбелектер. Көздері ұзартылған, төменнен ақ сызықпен көмкерілген, аталықтарының алдыңғы аяқтары қысқарған, бөлшектенбеген алақанымен және бір тырнақты. Аталықтарының қанатының негізгі түсі көк, тұқымдас аты да осыдан шыққан, ал аналықтарында – қара-қоңыр, қанаттарының төменгі жағы көбінесе сұр немесе ақшыл ұсақ көзше дақты. Аяқтары қысқарған. Бұл тұқымдас түрлері бір-біріне өте ұқсас, кейде оларды ажырату тіпті қиын, тек қанаттарының төменгі жағындағы суретінен ажырату аз да болса оңайырақ.



Түрі: Ноқат көккөбелек (L. semiapgus Rott)

Алдыңғы қанатының ұзындығы: 1,5-1,7 см. Ұшу уақыты: маусым-шілде. Биоорны: дала мен шалғын. Қоректік өсімдіктері: сары қияқөлең, шалғын бедесі, жоңышқа, сары түйежоңышқа және т.б ноқат, бақ-бақ, мыңжапырық.

Қанатының төменгі алдыңғы бетінде шеткі дақтары жоғалған, «көзшелері» бірдей көлемді, қанат жаюы 3-3,5 см. Ұшу маусымы – шілде айы.

Біз қызықты факт анықталдық, 2011 жылы маусым – шілде айларында бір ұрпақты, ал 2012 жылы екі ұрпақты. Осылайша, біз ұрпақтардың алмасуын бақыладық. Жұлдызқұрттар ноқатты өсімдіктерде тіршілік етеді, бедеде, түйежоңышқада, тілшеде. Көп шоғырланған түрі – бау-бақша, судың маңайлары.



Түрі: Шапшаң көккөбелек ( L. аmanda Schr.)

Алдыңғы қанатының ұзындығы: 1,7-2 см. Ұшу уақыты: маусым – шілде. Биоорындары: ормандар мен шалғын. Қоректенетін өсімдіктері: сары қияқөлең, шалғындық беден, жоңышқа, сары түйежоңышқа және т.б ноқат өсімдіктері. Өте қорқақ түр, тіпті аулаудың өзі де қиынға соғады. Алдыңғы қанатының төменгі бетінде ақ сызығы және «көзшелері» түстес қатарының жиектерінің арасында жеке дақтары жоқ, артқы аяқтарының шеткі дақтары сұр жылтырақсыз. Жұлдызқұрттар тышқан сиыр бұршағында өмір сүреді.



Түрі: Икар көк көбелек ( L. icarus Root.)

Ұшу уақыты: мамыр – қыркүйек айлары. Биоорындары: жазық жерлер мен шалғындар. Қоректік өсімдіктері: жауылша, сары қияқөлең, шалғындық бедесі. Орташа көбелектердің қанат қағысы 2,5-3,5 см. (Сурет 8). Аталығы үстінен көк, ақшылдау жүйкесімен, жіңішке қара жиегімен, артқы қанат жиегі қара нүктесіз, аналығы қою – қоңыр, қанат түбірі көк өңезді және сары шеткі ойыстарымен ерекшеленеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет