Вопросы № Əлеуметтану бұл: A. саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары туралы қоғамдық ғылым

Вопросы 
№ 1. 
Əлеуметтану – бұл: 
A. саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары туралы қоғамдық ғылым 
B. табиғат, қоғам, мемлекет жəне ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым 
.С жалпы қоғамның ерекше жұмыс істеуі мен дамуының əлеуметтік заңдылықтары туралы ғылым 
D. адамның объективтік шындықты түйсіну, қабылдау, сезіну формаларын зерттейтін ғылым 
E. қоғамның материалдық жəне рухани дамуындағы жетістіктерді зерттейтін ғылым 
№ 2. 
Əлеуметтанудың ғылым ретінде негізін салған ғалым 
A. Г.Спенсер 
B. Платон 
C. Аристотель 
D. О.Конт 
E. И.Кант 
№ 3. 
Əлеуметтану өз алдына ғылым ретінде мына ғасырда пайда болды: 
A. 14 ғасырда 
B. 19 ғасырда 
C. 17 ғасырда 
D. 16 ғасырда 
E. 15 ғасырда 
№ 4. 
«Социология» (əлеуметтану) терминін алғаш қолданған ғалым: 
A. И.Кант 
B. О.Конт 
C. Аристотель 
D. Н.Макиавелли 
E. К.Маркс 
№ 5. 
Əлеуметтану бойынша алғашқы еңбек 
A. Энгельстің «Семьяның, жеке меншіктің жəне мемлекеттің шығуы» 
B. К.Маркстің «Капиталы» 
C. Н.Макиавеллидің «Тақсыры» (Государь) 
D. О.Конттың «Позитивтік философия курсы» 
E. Аристотельдің «Саясаты» 
№ 6. 
Микроəлеуметтанудың зерттейтіні: 
A. қоғамның əлеуметтік құрылымын, процестерін 
B. қоғамды біртұтас жүйе, организм ретінде 
C. қоғамдағы адам топтарын, таптарын, жіктерін 
D. адамдардың күнделікті өмірдегі жүріс-тұрысын, өзара əрекеттерін 
E. ұжымдық əдеттер мен ережелерді, нормаларды 
№ 7. 
Макроəлеуметтанудың зерттейтіні: 
A. қоғамдағы адамдардың жүріс-тұрысын, байланыстарын,
B. мемлекетті жəне мемлекеттік құрылысты, биліктің қызмет етуін 

C. қоғамдағы адамдардың өзара əрекеттерін, қатынастарын 
D. қоғамды біртұтас жүйе ретінде, оның əлеуметтік құрылымын, əлеуметтік институттарын 
E. қоғамның моральдық нормаларын, салттары мен дəстүрлерін, əдет-ғұрыптарын 
№ 8. 
Əлеуметтанудың объектісі: 
A. əлеуметтік қауымдастық жəне адам топтары, олардың саяси қызметі 
B. қоғамда болып жатқан экономикалық процестер жəне оның даму заңдылықтары 
C. біздерге сезіммен берілген объективтік нақтылық (шындық), рухани ақиқат, рухани байланыс 
D. қоғамдағы адамдардың қызметі жəне мінез-құлқы, көзқарастары, діни наным-сеніидері 
E. тұтас жүйе ретіндегі қоғамға тəн адамдар арасындағы əлеуметтік байланыстар жəне қатынастар 
№ 9. 
Адамдардың қызметімен байланысты туу, өлім-жітім жəне көші-қон мəселелерін зерттейтін 
əлеуметтанудың тəсілі: 
A. Ұжымдық 
B. демографиялық 
C. интеракционистік 
D. психологиялық 
E. мəдениеттанулық 
№ 10. 
Қоғамда əр түрлі топтардың пайда болуын зерттейтін əлеуметтанудың тəсілі: 
A. психологиялық 
B. демографиялық 
C. Ұжымдық 
D. мəдениеттанулық 
E. интеракционистік 
№ 11. 
Қоғамдық ережелер мен құндылықтар сияқты мəдениеттің элементтері негізінде адамдардың мінез-құлқын 
талдауға көмектесетін əлеуметтанудың тəсілі: 
A. мəдениеттанулық 
B. психологиялық 
C. Ұжымдық 
D. интеракционистік 
E. демографиялы 
№ 12. 
Қоғамдық өмірді адамдардың өзара қарым-қатынас жүйесі ретінде зерттейтін əлеуметтанулық тəсіл: 
A. интеракционистік 
B. мəдениеттанулық
C. демографиялық 
D. Ұжымдық 
E. психологиялық 
№ 13. 
Көптеген мектептерді, теорияларды, бағыттарды көрсететін, қоғамдық даму ерекшелігін өз ұстанымдары 
тұрғысынан түсіндіретін əлеуметтанулық деңгейдің аталуы: 
A. эмпирикалық 
B. макроəлеуметтану 
C. теориялық əлеуметтану 
D. микроəлеуметтану 
E. қолданбалы əлеуметтану 

№ 14. 
Нақты əлеуметтанулық зерттеулермен байланысқан əлеуметтанудың деңгейі: 
A. қолданбалы əлеуметтану 
B. теориялық əлеуметтану 
C. əлеуметтік инженерия 
D. микроəлеуметтану 
E. макроəлеуметтану 
№ 15. 
Қоғамдық қатынастарды жақсартатын жəне жетілдіретін əлеуметтанудың функциясы қалай 
аталады:
A. əлеуметтік бақылау 
B. Болжамдық 
C. Ақпараттық 
D. дүниетанымдық 
E. Гуманистік 
№ 16. 
Ақпаратты жинауды, жүйелендіруді жəне топтастыруды іске асыратын əлеуметтанудың функциясы: 
A. Болжамдық 
B. дүниетанымдық 
C. əлеуметтік бақылау 
D. Ақпараттық 
E. Гуманистік 
№ 17. 
Қоғамның барлық саласында мақсатты бағытталған саясат жүргізу үшін əлеуметтанудың мəліметтерін 
атқарушы билік органдарына, əртүрлі саяси партиялар мен қозғалыстарға пайдалануға мүмкіндік беретін 
функция: 
A. Ақпараттық 
B. Гуманистік 
C. Болжамдық 
D. қайта құрушылық 
E. əлеуметтік басқару 
№ 18. 
Адамдардың материалдық қажеттіліктерін қанағаттандыратын саласы 
A. əлеуметтік сала 
B. рухани сала 
C. мəдени сала 
D. экономикалық сала 
E. саяси сала 
№ 19. 
Бұл саланың міндеті -қоғамдағы əлеуметтік тəртіпті қатамасыз ету, қақтығыстарды тоқтату, билікті қорғау 
жəне т.с.с.: 
A. мəдени сала 
B. экономикалық сала 
C. рухани сала 
D. саяси сала 
E. əлеуметтік сала 
№ 20. 

Жаңа білімдер ашу, оларды келесі ұрпаққа жеткізу, көркемдік құндылықтарды жасау қай саланың міндеті 
болып табылады:
A. əлеуметтік сала 
B. мəдени сала 
C. саяси сала 
D. рухани сала 
E. экономикалық сала 
№ 21. 
Адамның қоғамдағы əл-ауқаты үшін жауап беретін сала – бұл:
A. саяси сала 
B. экономикалық сала 
C. əлеуметтік сала 
D. мəдени сала 
E. рухани сала 
№ 22. 
Кезуші аңшылар, көсемдер, мал щаруашылығы мен жер шаруашылығы, неолит революциясы, ежелгі 
мемлекеттер, аграрлық қоғам, қазіргі заманғы қоғам – бұл:
A. қоғам дамуының жолдары 
B. қоғам дамуының кезеңдері 
C. қоғам дамуының сатылары 
D. қоғам түрлері 
E. қоғам дамуының кезеңдері 
№ 23. 
Əр түрлі қоғамдық бірлестіктердің ұқсас белгілері: 
A. қоғамның даму кезеңдері 
B. қоғамның даму типтері 
C. қоғамның даму сатылары 
D. Тқоғамның даму формалары 
E. қоғамның дамуы жолдары 
№ 24. 
Қоғамның пайда болған уақыты: 
A. 20 мың жыл бұрын 
B. 30 мың жыл бұрын 
C. 50 мың жыл бұрын 
D. 40 мың жыл бұрын 
E. 10 мың жыл бұрын 
№ 25. 
Қоғамның өзіндік жетілгендігінің басты белгісі:
A. мəдени 
B. рухани 
C. экономикалық 
D. əлеуметтік 
E. саяси 
№ 26. 
Қоғам жөніндегі басқа ғылымдармен салыстырғанда əлеуметтанудың өзіндік ерекшеліктері мынадан 
көрінеді: 
A. əлеуметтанудың арнайы зерттеу əдісі мен методологиясының болуынан 
B. оны тарихи тұрғыдан зерттеуден, тарихи кезеңдерін сипаттаудан 

C. оның зерттеу объектісінің, зерттеу пəнінің күрделілігінен 
D. ондағы «əлеуметтік» жəне «қоғамдық» ұғымдарының теңестірілуінен 
E. оның қоғамды зерттеуінен, оның элементтерінің өзара байланысы мен əрекетін зерттеуінен 
№ 27. 
Əлеуметтік институттың басты артықшылығы: 
A. эксперимент мүмкіндігі, болжам жасау 
B. ретсіздік, тұрақсыздық, шиеленіс 
C. неғайбылдық, күтпеген шешім жасау 
D. кездейсоқтық, тосыннан шешім жасау 
E. алдын-ала болжам жасау, сенімділік, тұрақтылық 
№ 28. 
Институт алдымен мынаған негізделеді: 
A. мүдделердің сəйкестігіне 
B. ара қатынастарды əлеуметтік реттеушілікке 
C. қажеттіліктер деңгейінің бірдейлігіне 
D. тəжірибе алмасуға, оны қолдануға 
E. міндеттемелерді əлеуметтік реттеушілікке 
№ 29. 
Институттардың тиімділігін арттыруда не мүмкіндік туғызады: 
A. санкциялар, жазалаулар 
B. моральдық мүдделілік 
C. еңбек бөлінісі жəне кəсібилік 
D. материалдық мүдделілік 
E. жеке жауапкершіліктің жоғарғы деңгейі 
№ 30. 
Төменде көрсетілген əлеуметтік институттендірілген байланыстардан формальды еместерін бөліп көрсет: 
A. нарық 
B. білім 
C. шаруашылық қызмет 
D. ғылыми ізденіс 
E. достық 
№ 31. 
Адамдардың бірлескен қызметін ұйымдастырудың тарихи тұрғыдан қалыптасқан тұрақты формалары бұл: 
A. əлеуметтік топ 
B. əлеуметтік ұйым 
C. əлеуметтік жүйе 
D. əлеуметтік институт 
E. əлеуметтік басқару 
№ 32. 
Əлеуметтік мəртебелер мен ролдерді, нормалар мен ережелерді анықтау жəне бекіту үрдісі –бұл: 
A. институционалдандыру 
B. үйрену 
C. өзіндік сала 
D. өзін-өзі реттеу 
E. интериоризация 
№ 33. 
Əлеуметтік институттардың қоғам мүшелерінің өзара қарым-қатынастарын реттейтін қызметі:

A. трансляциялау 
B. коммуникативтік 
C. біріктірушілік 
D. Реттеушілік 
E. қоғамдық қатынастарды бекіту жəне ұдайы өндіру 
№ 34. 
Əлеуметтік топ мүшелерінің топтасуын, өзара тəуелділігін жəне өзара жауапкершілігін қамтамасыз ететін 
функцияны атаңыз:
A. коммуникативтік 
B. трансляциялау 
C. реттеушілік 
D. қоғамдық қатынастарды бекіту 
E. біріктірушілік 
№ 35. 
Келер ұрпаққа тəрбиені жеткізетін функцияның аталуы: 
A. біріктірушілік 
B. Реттеушілік 
C. трансляциялау 
D. коммуникативтік 
E. қоғамдық қатынастарды бекіту 
№ 36. 
Нəтиже беретін, бір бағыттағы жəне қайталанбалы əлеуметтік əрекеттердің жиынтығы: 
A. əлеуметтік əрекет 
B. əлеуметтік ауысулар 
C. əлеуметтік процесс 
D. əлеуметтік өзгерістер 
E. əлеуметтік ықпал ету 
№ 37. 
Қоры шектеулі жəне тең бөлінбеген құндылықтарды иемдену үшін индивидтер, топтар немес 
қауымдастықтар арасындағы күрестің аталуы: 
A. Кооперация 
B. Мəміле 
C. Бəсекелестік 
D. Келісім 
E. Бейімделу 
№ 38. 
Жаңа ортаның мəдени нормаларын, құндылықтарын жəне əрекет эталондарын индивидтің немесе топтың 
қабылдауы - бұл:
A. Бейімделу 
B. шыдамдылық 
C. Бағыну 
D. Келісім 
E. Кооперация 
№ 39. 
Жаңа мақсаттар мен тəсілдерді толық немесе жартылай қабылдау жолымен индивидтің немесе топтың 
өзгерген жағдайлар мен мəдениетке келісуін білдіретін бейімделу формасы: 
A. Мəміле 
B. Келісім 

C. шыдамдылық 
D. Бағыну 
E. Бейімделу 
№ 40. 
Əлеуметтік құрылым – бұл: 
A. əлеуметтік жүйедегі элементтердің тұрақты байланысы, əлеуметтік байланыстар мен қатынастар 
B. əлеуметтік позиция жəне мəртебелер 
C. қоғамдағы индивидттердің жиынтығы 
D. қоғамдағы құбылыстар мен процестердің жиынтығы 
E. элементтердің жиынтығы 
№ 41. 
Маркстік теория бойынша əлеуметтік құрылымның өзегі: 
A. таптар 
B. əлеуметтік институттар 
C. əлеуметтік қауымдастықтар 
D. əлеуметтік жіктер 
E. əлеуметтік топтар 
№ 42. 
П.Сорокиннің теориясына сəйкес əлеуметтік стратификацияның үш түрі бар. Олар: 
A. кəсіп, табыс, этникалық шығу тегі 
B. туыстардың жағдайы, білім, этникалық шығу тегі 
C. байлық, престиж, билік 
D. білім, билік, табыс 
E. экономикалық, саяси, кəсіби 
№ 43. 
«Страта» түсінігі мынаны білдіреді: 
A. Бағдарды 
B. Жіктерді 
C. Топтарды 
D. диспозицияны 
E. Таптарды 
№ 44. 
П.Сорокиннің əлеуметтік стратификация теориясының негізіне адамдардың бірігуі алынған: 
A. институттарға 
B. Топтарға 
C. қауымдастықтарға 
D. əлеуметтік жіктерге 
E. Таптарға 
№ 45. 
Əлеуметтік мобильділік терминін 1927 жылы əлеуметтануға енгізген ғалым: 
A. П.Сорокин 
B. М.Вебер 
C. Р.Дарендорф 
D. А.Турен 
E. Г.Зиммель 
№ 46. 
Құлдық, касталар, сословиялар, таптар – бұлар 

A. стратификацияның тарихи ұғымдары 
B. стратификацияның тарихи түрлері 
C. стратификацияның тарихи алуан түрлілігі 
D. стратификацияның тарихи типтері 
E. стратификацияның тарихи формалары 
№ 47. 
«Страта» ұғымы əлеуметтануға мына ғылымнан ауысты: 
A. Тарих 
B. Геология 
C. Археология 
D. Химия 
E. Биология 
№ 48. 
Адамның өзі туғаннан бастап мүшесі болуға міндетті əлеуметтік топты немесе стратты атаңыз: 
A. Сословия 
B. Ұлт 
C. Каста 
D. Ұлыс 
E. Тап 
№ 49. 
Дəстүрлерде немесе заңдарда бекітілген жəне мұраға берілетін құқықтар мен міндеттерге иелік ететін 
əлеуметтік топты атаңыз: 
A. Ұлыс 
B. Сословия 
C. Тап 
D. Ұлт 
E. Каста 
№ 50. 
Адамзаттың, топтың немесе əлеуметтік қауымдастықтың бір ғана өкілі болып саналатын: 
A. Адам 
B. Тұлға 
C. индивидуалшыл 
D. Индивид 
E. Өзімшіл 
№ 51. 
Жалпы, бүкіл адамдарға тəн сапалар мен қабілеттерді сипаттау үшін қолданатын ұғым: 
A. Индивид 
B. Адам 
C. Альтурист 
D. Тұлға 
E. Өзімшіл 
№ 52. 
Қоғамдық өмірде басқа адамдармен өзара əрекет процесінде жүзеге асатын қасиеттер мен сапаларды 
сипаттау үшін қолданылатын термин: 
A. Индивидуалдық 
B. Индивид 
C. Адам 
D. Көрнекті тұлға 

E. Тұлға 
№ 53. 
Қоғамда табысты өмір сүру үшін қажетті мінез-құлық үлгілерін, əлеуметтік нормалар мен құндылықтарды 
индивидтің меңгеру процесі –бұл: 
A. постəлеуметтендіру 
B. жаңа əлеуметтендіру 
C. деəлеуметтендіру 
D. реəлеуметтендіру 
E. əлеуметтендіру 
№ 54. 
Ауытқыған мінез-құлықтың шектен шыққан түрі: 
A. қаңғыбастық 
B. нашақорлық 
C. токсикомандық 
D. маскүнемдік 
E. қылмыскерлік 
№ 55. 
Делинквентілік неден қолдау таппайды: 
A. ұйымдардан 
B. заңнан 
C. ережелерден 
D. топтардан 
E. қоғамнан 
№ 56. 
Шетелде ауытқыған мінез-құлық əлеуметтануы мына еңбектен бастау алды: 
A. Т. Гоббс. «Левиафан» 
B. М. Вебер. «Негізгі əлеуметтанулық ұғымдар» 
C. Т. Парсонс. «Əлеуметтік əрекеттің құрылымы» 
D. Ф. Тённис. «Қауымдастық жəне қоғам» 
E. Э. Дюркгейм. «Өзіне-өзі қол салу» 
№ 57. 
Білім институттары жүйесіне мыналар кіреді: 
A. отбасы, мектеп, мəдениет орындары, бұқаралық ақпарат құралдары 
B. мектеп, отбасы, фабрика (завод), өндіріс орны 
C. отбасы, жоғарғы оқу орны, нарық, экономика 
D. кəсіптік-техникалық училище, ғылым 
E. отбасы, ғылым, өндірістік кəсіпорын, саясат 
№ 58. 
Қоғамның тепе-теңдігі мен тұрақтылығын сақтай отырып, қоғамның тұрақтандырушысы болып саналатын 
тап: 
A. төменгі тап 
B. орта тап 
C. жұмысшы табы 
D. фермерлер табы 
E. жоғарғы тап 
№ 59. 
Отбасының əлеуметтік институт ретінде пайда болған кезі: 

A. антикалық дəуір 
B. алғашқы қауымдық құрылыс 
C. орта ғасыр 
D. жаңа заман 
E. қазіргі заман 
№ 60. 
Отбасы – бұл: 
A. бірге тұратын адамдардың тобы, байланыстары 
B. неке мен қандас туыстықтың негізінде, тұрмыстың ортақтығымен біріккен бірлестігі 
C. ата-бабалары бір адамдардың тобы, ұрпағы 
D. күйеуі мен əйелінің, ата-анасы мен балаларының арасындағы қатынастар 
E. бірін-бірі ұнататын адамдардың біріккен тобы 
№ 61. 
Отбасының негізгі функциясы: 
A. əлеуметтік бақылау 
B. демалыс өткізу 
C. коммуникативтік 
D. экономикалық 
E. дүниеге нəресте əкелу 
№ 62. 
Некенің үш түрін: полигинияны, полиандрияны, моногамияны бөліп көрсеткен ғалымды атаңыз: 
A. Маркс 
B. Голод 
C. Баховен 
D. Морган 
E. Мак-Леннан 
№ 63. 
Биліктің құрылымы бойынша жіктелетін отбасы: 
A. қарапайым жəне күрделі 
B. əлеуметтік-біртектес жəне əлеуметтік-əртектес 
C. патриархалдық жəне эгалитарлық 
D. эгалитарлық жəне авторитарлық 
E. əріптестік жəне авторитарлық 
№ 64. 
Бір еркек пен бірнеше əйелдің некеде тұруы- бұл: 
A. полигамия 
B. полигиния 
C. моногамия 
D. полиандрия 
E. нуклеарлық отбасы 
№ 65. 
Бір əйел мен бірнеше еркектің некеде тұруы–бұл: 
A. моногамия 
B. полиандрия 
C. полигиния 
D. полигамия 
E. нуклеарлық отбасы 

№ 66. 
Отбасының бұл функциясы өзін-өзі тəрбиелеумен қатар ерлі-зайыптылардың өзара тəрбиесін де қамтиды: 
A. тəрбиелік 
B. коммуникативтік 
C. рекреативтік 
D. репродуктивтік 
E. экономикалық 
№ 67. 
Мəдениеттің басты элементі: 
A. нанымдар 
B. құндылықтар 
C. тіл 
D. салт 
E. дəстүр 
№ 68. 
Топты көпшіліктен айырықшалайтын нормалар мен құндылықтардың жүйесі: 
A. поп-мəдениет 
B. жоғары мəдениет 
C. жастар мəдениеті 
D. контрмəдениет 
E. субмəдениет 
№ 69. 
Бұрынғымен, бүгінгімен жəне келешекпен байланысты қамтамасыз ететін əлеуметтік тəжірибені тарату 
функциясы – бұл: 
A. танымдық 
B. гуманистік 
C. ақпараттық 
D. коммуникативтік 
E. басқарушылық 
№ 70. 
Адамдардың коммуникативтік қызметін қай ғылым саласы зерттейді: 
A. лингвистика 
B. психолингвистика 
C. коммуникация əлеуметтануы 
D. паралингвистика 
E. социолингвистика 
№ 71. 
Əлеуметтануға жатпайтын əдіс: 
A. сауалнама 
B. құжаттарды талдау 
C. эксперимент 
D. бақылау 
E. тарифтік 
№ 72. 
Əлеуметтік саланы одан əрі жаңартудың барынша басым бағыттарының біріне мыналар жатады: 
A. алдыңғы қатарлы технологияны дамыту 
B. шағын жəне орта бизнестің көкжиегін кеңейту мен нығайту 
C. тұрғын үй құрылысын жəне жылжымайтын мүлік рыногын дамыту 

D. салық саясатын жүргізуді қадағалау 
E. табиғат ресурстарын пайдалану 
№ 73. 
Қазақстанның əлемдегі бəсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясының басты 
негіздерінің бірі мыналар болып табылады: 
A. көші-қон ағымына, урбанизацияға бақылау жасау 
B. барлық діндердің тең құқықтылығына кепілдік беру, конфессияаралық келісімді қамтамасыз ету 
C. барлық негізгі шешімдерді дайындау жəне қабылдау 
D. нарықтық экономиканы одан əрі дамыту, ішкі нарықты дамыту, инфрақұрылымды жетілдіру 
E. жарнамаларды күшейту, одан əрі жетілдіру 
№ 74. 
ХХІ ғасыр деңгейіндегі білім беру мен кəсіптік даярлаудың басты міндеті: 
A. əлемдік стандарттар деңгейінде білім беру 
B. шетелде білім алуға жағдай жасау 
C. педагогтардың əл-ауқатын көтеру 
D. реформаларды одан əрі тереңдету 
E. оқулықтардың сапасын артттыру 
№ 75. 
Ел Президентінің «Жаңа əлемдегі жаңа Қазақстан» атты жолдауында белгіленген негізгі міндеттердің бірі: 
A. қазақстандықтардың өмір сапасының артуы 
B. жаңа зауыттар мен фабрикалар ашу 
C. жаңа жол айрықтарын салу 
D. қоғамдық сананы қалыптастыру 
E. жаңа қалалар салу 
№ 76. 
Объектіні кейбір басқаратын жəне бақылайтын факторлардың ықпалының нəтижесінде объектінің қызметі 
ме нжүріс-тұрысының сандық жəне сапалық өзгерістерінің көрсеткіші туралы ақпараталудың тəсілі – бұл: 
A. сұхбатнама 
B. бақылау 
C. эксперимент 
D. анкеттеу 
E. верификация 
№ 77. 
Сұхбатнама жəне анкеттеу мына əдіске жатады: 
A. құжаттарды талдау əдісі 
B. эксперимент 
C. бақылау 
D. сауалнама 
E. сұрыптау 
№ 78. 
Зерттелетін объектіні мақсатты жəне жоспарлы түйсіну əдісі – бұл: 
A. бақылау 
B. сұрыптау 
C. сауалнама 
D. құжаттарды талдау 
E. эксперимент 
№ 79. 
Ауызша жəне жазбаша ақпараттың көзі ретінде эмпирикалық зерттеуге қатысушы адам – бұл: 

A. публицист 
B. əлеуметтанушы 
C. респондент 
D. саяси шолушы 
E. журналист 
№ 80. 
Зерттеушілік іс-шаралардың, техникалар мен əдістердің жиынтығы – бұл:
A. техника 
B. əдіснама 
C. талдау 
D. əдістеме 
E. логика 
№ 81. 
XXI ғасырдың алғашқы ширегіндегі Қазақстанды сипаттайтын негізгі ұғымдар: 
A. ұлттық менталитет, ұлттыңденсаулығы 
B. патриотизм жəне ұлтшылдық 
C. саяси тұрақтылық, егемендік 
D. құқықтық мемлекет, құқықтық қорғалу 
E. барлық қазақстандықтардың өркендеуі, қауіпсіздігі мен тұрмыс халін жақсарту 
№ 82. 
Практикалық қызмет пен таным принциптерінің, нормаларының, əдістерінің жиынтығының аталуы: 
A. əлеуметтану зерттеуінің процедурасы 
B. əлеуметтану зерттеуінің методологиясы 
C. əлеуметтану зерттеуінің құралы 
D. əлеуметтану зерттеуінің амалы 
E. əлеуметтану зерттеуінің əдісі 
№ 83. 
Талдаушылық (аналитикалық) зертеудің мақсаты – бұл: 
A. белгілі бір объекті жөнінде алғашқы ақпаратты алу 
B. белгілі бір құбылыстың немесе процестің құрылымын, формаларын жəне сипатын анықтау 
C. пəн жөнінде жалпы мағлұмат алу 
D. құбылыстар мен процестердің негізіне жататын мəнді себептерді анықтау 
E. зерттелетін процесс пен құбылыстың параметрлеріне сандық жəне сапалық баға беру 
№ 84. 
Шешілетін міндеттің ортақтығымен байланысты, əдістердің жиынтығына негізделген ұйымдастырушы 
құжат: 
A. əдістеме 
B. əдіснама 
C. техника 
D. талдау 
E. процедура 
№ 85. 
Бастапқы ақпаратты жинаудың мақсаттарын, міндеттерін, тəсілдерін, құралдарынанықтау, оны өңдеу жəне 
талдау – бұл: 
A. əлеуметтану зерттеулерінің кезеңдері 
B. əлеуметтану зерттеулерінің түрлері 
C. əлеуметтану зерттеулерінің типтері 
D. əлеуметтану зерттеулерінің процедурасы 

E. əлеуметтану зерттеулерінің жолдары 
№ 86. 
Бұл құжат кез келген əлеуметтану зерттеуінің міндетті түрдегі бастауы болып саналады, онда зерттеудің 
методологиялық принциптері, мақсаттары жəне міндеттері, оларға жетудің тəсілдері көрсетілген: 
A. анкета 
B. бағдарлама 
C. жоспар 
D. түйін 
E. сұрақтама 
№ 87. 
Коммуникация саласында қалыптасқан қарым-қатынастың, өзара əрекеттің жəне ықпалдың ерекшеліктері 
болып саналады: 
A. коммуникация əлеуметтануының тəсілі 
B. коммуникация əлеуметтануының формасы 
C. коммуникация əлеуметтануының объектісі 
D. коммуникация əлеуметтануының пəні 
E. коммуникация əлеуметтануының субъектісі 
№ 88. 
Ақпаратты беру мен алмасудың, қарым-қатынас процесінің, материалдық жəне рухани əлемнің кез келген 
объектілерінің байланыс құралы 
A. коммуникация 
B. ақпаратты беру 
C. ақпарат əдісі 
D. ақпарат тəсілі 
E. хабар формасы 
№ 89. 
Жоғары мəдениет, халықтық мəдениет, бұқаралық мəдениет, субмəдениет жəне контрмəдениет – бұл:
A. мəдениеттің формалары 
B. мəдениеттің типтері 
C. мəдениеттің түрлері 
D. мəдениеттің деңгейлері 
E. мəдениеттің əр түрлілігі 
№ 90. 
Мəдениеттің адамдардың көптеген ұрпағының əлеуметтік тəжірибесін шоғырландыру қабілеті, сөйтіп əлем 
туралы бай білімді жинақтап жəне оны игерумен байланысты мүмкіншіліктер жасауы қандай функциямен 
байланысты: 
A. ақпараттық 
B. гуманистік 
C. танымдық 
D. басқарушылық 
E. коммуникативтік 
№ 91. 
Өркениет – бұл: 
A. материалдық жəне рухани мəдениеттің нормальды дамуынакедергі келтіру деңгейі, сатысы 
B. қоғамның деградация жəне құлдырау деңгейі, сатысы 
C. қоғамдық дамудағы рухани мəдениеттің деңгейі, сатысы 
D. қоғамның саяси дамуының деңгейі, сатысы 
E. материалдық жəне рухани мəдениеттің қоғамдық даму деңгейі, сатысы 

№ 92. 
Білімнің беделін айқындаушы: 
A. білімнің материалдық жағынан қамтамасыз етілуі 
B. материалдық сыйдың деңгейі 
C. моральдық қанағаттандыру деңгейі 
D. білімнің жалпылығы, тегін болуы 
E. қоғамның білімнің маңыздылығын мойындауы 
№ 93. 
Əлеуметтік жүйеде осы мəртебені иемденген адам атқаруға тиісті əрекеттердің жиынтығының аталуы: 
A. əлеуметтік атқару 
B. əлеуметтік позиция 
C. əлеуметтік роль 
D. əлеуметтік орын 
E. əлеуметтік əрекет 
№ 94. 
Индивидтің əлеуметтік-экономикалық жағдайларға, ролдік функцияларға, əлеуметтік нормаларға бейімделуі 
–бұл: 
A. бейімделу 
B. білім 
C. интериоризация 
D. тəрбие 
E. үйрену (адаптация) 
№ 95. 
Адамдарды басыбайлылыққа салудың əлеуметтік, экономикалық жəне заңдық формасы: 
A. Ұлыс 
B. Тап 
C. Сословия 
D. Клан 
E. Құлдық 
№ 96. 
Индивидтің туғаннан немесе өзінің жеке басының сапасына орай əлеуметтік иерархияда белгілі бір орын 
алуына мүмкіндік беретін жағдай: 
A. Мəртебе 
B. Ықпал 
C. Деңгей 
D. Бедел 
E. Престиж 
№ 97. 
П.Сорокиннің теориясына сəйкес əлеуметтік мобилдік төмендегідей əлеуметтік саты бойынша қозғалуды 
білдіреді: 
A. төмен қарай 
B. Тік жəне көлденең бағытпен 
C. Бір қалыпты əлеуметтік деңгейде (көлденең бағытпен) 
D. Жоғары қарай 
E. Жоғары жəне төмен (тік бағытпен) 
№ 98. 
Өндіріс құралдарын меншіктенген немесе меншіктенбеген, табысқа қол жеткізудің ерекшелікті тəсілімен 
сипатталатын адамдардың үлкен тобы: 

A. Тап 
B. Ұйым 
C. Жік 
D. қауымдастық 
E. Институт 
№ 99. 
Əлеуметтану тұрғысынан қоғам дегеніміз – бұл: 
A. ортақ мүддемен біріккен адамдар жиынтығы, олардың өмір сүру үлгісі 
B. бір елде өмір сүретін адамдардың жиынтығы, олардың қатынастары 
C. өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен біріккен жиынтығы 
D. өмірде рухани тұрғыдан ортақ мақсатпен біріккен адамдардың тобы 
E. бір аймақты мекендеген жəне бір тілде сөйлейтін, бір этносқа жататын адамдардың үлкен тобы 
№ 100. 
Байтұрсыновтың қоғамның даму жолдары жөніндегі көзқарасы: 
A. эволюциялық, реформалық жолмен іске асыру 
B. қоғамның дамуын революциялық жолмен іске асыру 
C. халықтың мүддесін қорғайтын саяси партия құру арқылы дамытуға болады 
D. отаршылдыққа қарсы күрес жүргізу жолымен жетістікке жету 
E. тек қана реформалық жолмен қоғамды дамыту 
№ 101. 
Ə. Бөкейхановтың кадет партиясынан шығуына себеп болған жағдай: 
A. Семей, Ақмола облыстары уездерінің жерді пайдалану тəсілдерін зерттеп, ғылыми негіз жасау үшін 
B. қазақтардың этностық қалыптасу процесін одан əрі зерттеу үшін, ғылыми қорытынды жасау үшін 
C. Ресей патшалығы отарлау саясатын жүргізгені үшін 
D. партия бұратана халықтарға, соның ішінде қазақтарға автономия алу мүмкіндігін бермейтіндігін 
білгендіктен 
E. жаңа билік жүйесінде Торғай облысы бойынша комиссар болып тағайындалу мүмкіндігі үшін 
№ 102. 
Тұлғаның əлеуметтенуіне ықпал ететін Абай айтқан алғышарттар: 
A. еріншектік, қызылбайлық, жалқаулық 
B. талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым 
C. еңбек, өнеркəсіп, нарық 
D. базар, байлық, жауапкершілік 
E. саясат, дін, мектеп, өнер 
№ 103. 
Абайдың еңбектің əлеуметтік рөлі туралы көзқарасы: 
A. алыпсатарлық, базар, ұрлық баюдың көзі болуы мүмкін 
B. байлар мен кедейлер еңбек бірдей етуі тиіс 
C. еңбектің барлык түрлері пайдалы, сондай-ақ жалдамалы енбек те пайдалы 
D. еңбек адамның жан-жақты дамуына ықпал жасайды 
E. барымта баюдың бірден-бір жолы, оны тежеу мүмкін емес 
№ 104. 
Абайдың пікірі бойынша ғылым мынандай əлеуметтік рөлдерді атқарады: 
A. ғылым əлем дүниесінің құпияларын ашуға мүмкіндік береді 
B. ғылымды еңбекпен, ықылас қоюмен меңгеруге болады 
C. практика ғылымсыз бəрін де бере алады 
D. ғылым адамды қараңғылықтан құтқарады, білімсіздіктен шығудың жолын көрсетеді 
E. ғылым ғылыми-техникалық прогреске ықпал етеді 

№ 105. 
Ы. Алтынсариннің қазақ қоғамының əлеуметтік-таптық кұрылымы туралы көзқарасы: 
A. буржуазия, феодал, кедей 
B. кедейлер, помещиктер, орта шаруалар 
C. жұмысшылар, капиталистер, батырақтар 
D. шаруалар, кулактар, буржуазия 
E. бай-феодалдар, орта шаруа, кедей жатақтар 
№ 106. 
Ш. Уəлихановтың халықтың əлеуметтік жағдайы туралы айтқан пікірі: 
A. салыстырмалы түрде біршама тұрақты, алаңдауға негіз жоқ
B. сословиенің сақталуы халықтың əлеуметтік жағдайын жақсартуға ықпал етеді 
C. қарапайым халықты қанау – тарихи қажеттілік 
D. мал басының өсуі халықтың əл-ауқатын арттырады 
E. байлар мен белгілі адамдардың мүдделері бұқараның, көпшілік халықтың мүддесіне қарсы 
№ 107. 
П. А. Сорокин төмендегі қай тұжырымдаманың авторы болып саналады: 
A. əлеуметтік стратификация мен мобилдік 
B. Ответ 
C. диалектикалық материализм 
D. қоғамнын мəдени-тарихи типтік теориясы 
E. тарихи материализм 
№ 108. 
П.А.Сорокин өзінің қай еңбегінде қоғамның əлеуметтік жіктелу тұжырымдамасын ашып көрсетті: 
A. «Социомəдени динамика» 
B. «Стратификация жəне таптық құрылым» 
C. «Қазіргі қоғам» 
D. «Мінез-құлықты əлеуметтік реттеудің əлеуметтік мəселелері» 
E. «Əлеуметтік мобильдік» 
№ 109. 
Айналымға «қоғамдық-экономикалық формация» ұғымын енгізген 
ғалым:
A. К.Маркс 
B. Ф.Теннис 
C. М.Вебер 
D. Ф.Энгельс 
E. В.Ленин 
№ 110. 
«Құрылым» жəне «функция» ұғымдарын ең алғаш пайдаланған ғалым: 
A. Г.Зиммель 
B. О.Конт 
C. Э.Дюркгейм 
D. Г.Спенсер 
E. М.Вебер 
№ 111. 
«Идеалдық типтер» тұжырымдамасының авторы: 
A. Э. Дюркгейм 
B. Т. Парсонс 

C. М. Вебер 
D. Р. Мертон 
E. Э. Гидденс 
№ 112. 
Төмендегі қай ойшылдың ілімі бойынша адам санасы дамудың теологиялық, метафизикалық жəне 
позитивтік деп аталатын үш сатысынан өтеді: 
A. Т. Гоббс 
B. Г. Спенсер 
C. Ю. Хабермас 
D. О. Конт 
E. П. Сорокин 
№ 113. 
Əлеуметтанудағы алғашқы бағыт:
A. марксизм 
B. позитивизм 
C. субъективизм 
D. материализм 
E. идеализм 
№ 114. 
Қоғамдағы адамның ауытқыған мінез-құлқын алғашқылардың бірі болып зерттеген, ұжымдық сана 
теориясының авторы: 
A. 0. Конт 
B. Г. Спенсер 
C. Э. Дюркгейм 
D. П. Сорокин 
E. М. Вебер 
№ 115. 
Позитивизм бағытын (ағымын) негіздеген ғалым: 
A. Т. Гоббс 
B. О. Конт 
C. П. Сорокин 
D. Ю. Хабермас 
E. Г. Спенсер 
№ 116. 
«Позитивтік философия курсы» еңбегінің авторы: 
A. П. Сорокин 
B. Ю. Хабермас 
C. О. Конт 
D. Т. Гоббс 
E. Г. Спенсер 
№ 117. 
Ғылымға "қоғамдық-экономикалық формация" терминін енгізген ғалым:
A. Фурье Ш. 
B. Маркс К. 
C. Руссо Ж.Ж. 
D. Вебер М. 
E. Конт О. 

№ 118. 
Түсінуші əлеуметтану» тұжырымдамасының авторлары: 
A. Парсонс Т., Мертон Р. 
B. Маркс К., Энгельс Ф. 
C. Гидденс Э., Дарендорф Р. 
D. Гоббс Т., Локк Дж. 
E. Зиммель Г., Вебер М. 
№ 119. 
«Əлеуметтік дарвинизм» бағытын негіздеген: 
A. Ш. Фурье 
B. П. Сорокин 
C. Г.Спенсер 
D. Э. Дюркгейм 
E. Ж.Ж. Руссо 
№ 120. 
Құрылымдық функционализм деп аталған құрылымдық-функционалдық əдістің негізін қалаған ғалым: 
A. Мертон Р. 
B. Томас У. 
C. Знанецкий Ф. 
D. Парсонс Т. 
E. Смолл А. 
№ 121. 
Тұлғаның базалық (азық-түлікке, киім-кешекке, қауіпсіздікке жəне т.б.) жəне өндірістік (əділеттілік, аман-
саулық, тəртіп жəне т.б. қажеттіліктер) қажеттіліктерін екі топқа бөліп қажеттіліктің иерархиялық 
теориясын жасаған ғалым: 
A. Маслоу А. 
B. Херцберг 
C. Белл Д 
D. Бернштейн Э. 
E. Шмидт К. 
№ 122. 
1892 жылы əлемдегі тұңғыш əлеуметтану университеті пайда болған АҚШ-тың қаласы: 
A. Вашингтон 
B. Нью-Йорк 
C. Чикаго 
D. Бостон 
E. Сиэтле 
№ 123. 
Неміс ғалымының типтеуіне сəйкес қоғамдық қатынастар типі бойынша үстемдік жəне аралас 
жəне жолдастық болып бөлінеді: Осы ғалымды нұсқаңыз. 
A. Э.Дюркгейм 
B. Ф.Теннис 
C. А.Шюц 
D. Г.Гарфинкель 
E. Дж. Хоманс 
№ 124. 
Тарихи үрдістің мəні – бұл жеке меншік пен байлыққа бақылау қою үшін күрес деп санаған «Капитал» атты 
шығарманың авторын атаңыз: 

A. В.Ленин 
B. Ф.Теннис 
C. Ф.Энгельс 
D. Г.Плеханов 
E. К.Маркс 
№ 125. 
Қоғамды жүйелік тұрғыда зерттеу дегеніміз - бұл: 
A. қоғамды экономикалық аспектіде зерттеу 
B. қоғамды саяси аспектіде зерттеу 
C. қоғамды құрылымдық аспектіде зерттеу 
D. құрылымдық, функционалдық, динамикалық тұрғыда зерттеу 
E. функционалдық аспектіде зерттеу 
№ 126. 
Қоғамдық келісім-шарт теориясын жасаған ғалымдар: 
A. К.Маркс, Ф.Энгельс 
B. Т. Парсонс, Р.Мертон 
C. А.Смит, Д.Рикардо 
D. О.Конт, Г.Спенсер 
E. Т.Гоббс, Ж. Руссо 
№ 127. 
Қоғамда тəртіп орнатудың тірегі - орта тап деп есептеген ежелгі грек ойшылы 
A. Платон 
B. Спиноза 
C. Мо-зцы 
D. Аристотель 
E. Конфуций
№ 128. 
Қоғамның əлеуметтік құрылымын алғаш талдаған ежелгі грек ойшылы 
A. Аристотель 
B. Мо-зцы 
C. Платон 
D. Конфуций 
E. Спиноза 
№ 129. 
«Қоғамдық еңбек бөлінісі туралы» атты еңбегінде əлеуметтануда қоғам дамуының алғашқы теорияларының 
бірін жасаған ғалым: 
A. Вебер М. 
B. Фурье Ш. 
C. Дюркгейм Э. 
D. Дарендорф Р. 
E. Зиммель Г. 
№ 130. 
К.Маркстің көзқарасына қарсы əлеуметтік теңсіздік туралы өз пікірін айтқан ағылшын ғалымы: 
A. М. Вебер 
B. Г.Спенсер 
C. Э. Дюркгейм 
D. О. Конт 
E. Г.Зиммель 

№ 131. 
Еліктеу, ұқсастыру, ұят жəне кінə сезімі сияқты психологиялық механизмдердің көмегімен əлеуметтендіру 
процесін қарастырған ғалым: 
A. Д.Смелзер 
B. Р.Дарендорф 
C. Ж.Пиаже 
D. З.Фрейд 
E. Р.Минтон 
№ 132. 
Инстинктвизм теориясының авторы: 
A. З. Фрейд 
B. Дж. Мид 
C. Л.Выгодский 
D. Ж.Пиаже 
E. Ч.Кули 
№ 133. 
Ы. Алтынсарин қазақ қоғамының алдыңғы қатарлы өркениеттен артта қалуы нмына себеппен 
байланыстырды: 
A. шетелдік инвестицияның болмауынан 
B. қазақтар арасындағы оқу-ағарту ісінің болмауынан 
C. дамыған өнеркəсіптің болмауынан 
D. патриархалдық-феодалдыққоғамның сақталуынан 
E. мал шаруашылығындағы ескішіліктен 
№ 134. 
Базис жəне қондырғы ұғымдарының негізін қалаған кім? 
A. Валлерштайн И 
B. Дюркгейм Э. 
C. Маркс К. 
D. Маклуэн М. 
E. Сорокин П. 
№ 135. 
Огюст Конт бойынша қоғамның неше сатысы бар:
A. 3 
B. 5 
C. 4 
D. 1 
E. 6