1-Сабақ Көптік жалғаулар 6


-тапсырма. Жоспар құрып, мәтіннің мазмұнын айтып беріңіз. 9-



бет17/74
Дата01.08.2022
өлшемі1,08 Mb.
#147906
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   74
Байланысты:
5 Metodichka dla izychenia kazahckogo iazika

8-тапсырма. Жоспар құрып, мәтіннің мазмұнын айтып беріңіз.


9- тапсырма. Мәтінді орыс тіліне аударыңыз.


Теміртау

Менің қалам Теміртау. Бұл әсем және таза қала. Ол Орталық Қазақстанның, Қарағанды облысында Нұра өзенінің бойында орналасқан.


Теміртау бүкіл Қазақстанға, ТМД елдеріне өзінің жер қойнауының байлығымен әйгілі, өйткені Теміртау – республикамыздың ірі индустриялды орталығы, еңбеккер даңққа бөленген қала. Теміртаудағы «Миттал Стил» зауыды шойын, болат, агломерат және т. б. өндіреді. Бұл өнімдер Қазақстандағы бүкіл өндірістерді, өнеркәсіптерді қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, өзінің өнімдерін 60-тан астам елдерге экспортққа шығарады.
Теміртауда еліміздің елбасы Нұрсұлтан Әбіш ұлы Назарбаев еңбек етті, өндіріске мол үлесін қосты, Қарағанды мемлекеттік индустриялық университетінің қабырғасында білім алды. Қазақтың тұңғыш ғарышкері Тоқтар Әубәкіров та осы қаладан шыққан.
Теміртауда ҚМИУ, ТПК және т. б. оқу орындары бар. Мұнда нарықтық экономикаға, осы заманға сай, өндірісте қажетті болатын 40-тан астам мамандық түрі бар. Универститет түлектері республикамыздың ірі өндірістерінде мекемелерінде тәжірибе жинап, еңбек сіңіреді. Олар еліміздің экономикасының өркендеуіне, дамуына мол үлесін қосуда.
Теміртау 60 жылға толды. Осы ұзақ мерзім аралығында қалада көптеген өзгерістер болды. 90-шы жылдары егемендігін алған Қазақстан экономикасын көтерген қаланың бірі – Теміртау болды.
Қазір Теміртауда жаңа зәулім үйлер, арнайы спорт кешендері, діни мекемелер салынуда. Теміртау ендігі жылдары көркейеді, өркендейді деп сенемін. Бүкіл теміртаулықтар сүйікті қаласын биік белестерден көруді армандайды.


10- тапсырма. Жоғарыдағы мәтіндерге 5 сұраулы сөйлем құрастырыңыз.


11- тапсырма. Мәтіндегі етістіктерді теріп жазып, қай шақта тұрғанын анықтаңыз.


12- тапсырма. Мәтіндегі септік жалғауында тұрған сөздерді талдау жасаңыз.


13 -тапсырма. Төмендегі сөздердің синонимін табыңыз.
1) әсем – _________;
2) ел – _________;


3) қала – _________;
4) көркеледі – _________;


5) мерзім – _________;
6) тұңғыш – _________;
7) бұл – _________.
8)Теміртау қаласы туралы әңгімені толықтырыңыз.
8-сабақ

Нақ осы шақтың күрделі түрі


(сложная форма настоящего времени)

Глаголы отыр, тұр, жүр, жатыр употребляется не только для образования простой формы настоящего времени, но и еще как вспомогательные глаголы, которые указывают на лицо, число и время: Например: Мен жазып отырмын «Я пишу» (I лицо, ед.ч., наст.вр). Олар жазып отыр «Они пишут» (III лицо, мн.ч,наст.вр).


Сложная форма настоящего времени образуется при помощи неизменяемой формы деепричастия смысловых глаголов и вспомогательных глаголов отыр, тұр, жүр настоящего времени.
Деепричастие образуется путем прибавления к корню глагола суффиксов –ып/-іп/-п. (Если корень оканчивается на согласный –ып/-іп; на гласный -п). Например: жаз-у – жаз –ып, кел-у – кел –іп, сөйле-у –сөйлеп.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   74




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет