2. Тәрбие жүйесі: мәні, құрылымы және негізгі компоненттері

Қазіргі кезде мектептерде бұндай тәрбиелік жүйелер көптеп қалыптасқан. Әлемде 500-ге жуық вальдорфтік мектептер (олар біздің елде де ашылды) және 1000-ға жақын бала бақша бар. Бұл заңды құбылыс. Бұл негізінен мектепті басқарудың авторитарлық жүйесінен демократиялық жүйеге көшуімен байланысты қарастырылады. Соған орай әрбір мектептің тәрбие жүйесін құруда өзіндік бағыты мен іс-тәжірибесі болуы қажет. Оларға салыстырмалы түрде талдау жасау арқылы тәрбие жүйесінің бір-бірінен қалыптасуының айырмашылықтарын анықтауға болады. Мәселен,

• Қазіргі кезде мектептерде бұндай тәрбиелік жүйелер көптеп қалыптасқан. Әлемде 500-ге жуық вальдорфтік мектептер (олар біздің елде де ашылды) және 1000-ға жақын бала бақша бар. Бұл заңды құбылыс. Бұл негізінен мектепті басқарудың авторитарлық жүйесінен демократиялық жүйеге көшуімен байланысты қарастырылады. Соған орай әрбір мектептің тәрбие жүйесін құруда өзіндік бағыты мен іс-тәжірибесі болуы қажет. Оларға салыстырмалы түрде талдау жасау арқылы тәрбие жүйесінің бір-бірінен қалыптасуының айырмашылықтарын анықтауға болады. Мәселен,
• 1. Әрбір тәрбие жүйесінің негізінде өздерінің ғылыми негізделген идеялары бар. Соған орай ондағы идеялар мен дәлелденген негіздер әр түрлі.
• 2. Әрбір мектеп баланы дамытуға бағытталған, бірақта мақсатқа жетуде оның мазмұны, жолдары мен құралдары әр түрлі.
• 3. Тәрбие жүйесі өзіне тән жүйеқұрушы әрекетті анықтайды, бірақта олар әрбір тәрбие жүйесінде әр түрлі.
• 4. Әрбір тәрбие жүйесі қоршаған ортамен өзінің ерекшелігіне сәйкес қарым-қатынас орнатады.
• 5. Әрбір тәрбие жүйесіне тән жасаралық әріптестік балалардың, балалар мен үлкендердің бірлескен әрекеттерінде әр түрлі қалыптасқан.
• Бұлар әрбір мектептің тәрбие жүйесінің қалыптасуының негізгі көрсеткіштері болып, ондағы әртүрлі тәрбие жүйесінің құрылымын сипаттайды.