Arum Arum palaestinum Ғылыми топтастыруы



бет36/82
Дата24.02.2020
өлшемі5,78 Mb.
#59000
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   82
Байланысты:
Шаянот


Па́льмовые, или Па́льмы, или Аре́ковые (лат. Arecáceae, Pálmae, Palmáceae) — семейство однодольных растений.

Представлено большей частью древесными растениями с неразветвлёнными стволами, в которых происходит первичное утолщение (то есть утолщение за счет деятельности протодермы и основной меристемы). Имеется также некоторое число видов, для которых характерны тонкие ползучие или лазающие побеги (например, представители рода Calamus)[1].

В семейство входят до 240 родов и 3400 видов.

Во многих культурах пальмы были символами победы и мира[2]


Содержание


 [убрать

[править] Распространение


Область естественного распространения большинства пальм — тропики и субтропики. Особенно много видов пальм произрастает в Мадагаскаре и Колумбии. В Европе, в Испании и на юге Франции, произрастает веерная пальма хамеропс приземистый (Chamaerops humilis), которая выдерживает морозы до −12 градусов Цельсия, а также на юге материковой Греции и Крите встречаются рощи перистой критской финиковой пальмы (Phoenix theophrastii).

На территории бывшего СССР в местностях с субтропическим климатом — на Черноморском побережье Кавказа и Южном берегу Крыма, а также в Азербайджане, Узбекистане, Туркмении и юге Казахстана произрастают интродуцированные пальмы родов Chamaerops, Phoenix, Sabal, Trachycarpus, Washingtonia и некоторые другие.


[править] Биологическое описание


Ствол обычно не ветвится (кроме рода дум-пальм), довольно часто пальмы имеют облик кустарников, у некоторых представителей каких-либо стеблей нет вовсе, над поверхностью земли возвышаются только листья. Толщина достигает 1 метра (юбея), высота до 50—60 м (цероксилон), в то же время среди пальм есть лазящие лианы со стеблями толщиной 2—3 см и длиной до 300 м (ротанг). Листья либо перистые (кокосовая пальма, финиковая пальма, пальма «лисий хвост», ховея, хамедорея и др., у кариоты двоякоперистые), либо веерные (хамеропс, трахикарпус, пальма ливистона и др.).

Формула цветка: [3].

[править] Использование


Пальмы широко культивируются как сельскохозяйственные культуры (финиковые пальмы, кокосовые пальмы). Используются плоды многих видов пальм, древесина; из ротанга и некоторых других пальм делают плетёную мебель.

Кроме того, различные виды пальм широко используются как декоративные растения (в том числе и в комнатном садоводстве).


[править] Роды


Основная статья: Роды семейства Пальмовые

Қалақай


Уикипедия жобасынан

Қалақай



Шаншарлы қалақай (Urtica dioica)

Ғылыми топтастыруы

Дүниесі:

Өсімдер

Бөлімі:

Magnoliophyta

Табы:

Magnoliopsida

Сабы:

Rosales

Тұқымдасы:

Urticaceae

Тегі:

Urtica
L., 1753



Species

Мәтінді қараңыз.

Қалақай (лат. Urtica) — қалақай тұқымдасынан бір туысы.

Бір жылдық не көп жылдық, қос үйлі және сирек те болса бір үйлі шөптесін өсімдік. Сабағы мен жапырағы түкті. Жапырақтары қарама-қарсы орналасқан. Ұсақ гүлдері масақ тәрізді гүл шоғын құрайды.

Қоныржай және тропик аймақта 40-тан астам, Қазақстанда 3 түрі бар. Көлеңкелі, ылғалды жерлерде, орманда, бақта, жол бойында өседі. Қазақстандың барлық түрінің құрамында белок көп болады. Жемшөптік маңызды түрі — үйлі (лат. Urtica dioica) сондай-ақ Қазақстанның барлық жерінде кездеседі.Биіктігі 1 м-дей. Сабағы тік, жапырақтары өркенге қарамауылықарсы орналасады. Өсімдікті түгелдей күйдіргіш безді түктер жапқан. Безді түктер денеге тисе түктің ұшы морт сынып, түбіндегі (ішіндегі) сұйықтық дереу денеге жайылып күйдіреді. Халық аузындағы «қалақай шақты» деген осы. Бұл туысқа жататын өсімдіктер бір үйлі, кейде екі үйлі болады. Гүлшоғырлары сырғагүл, жай және күрделі масақ тәрізді, жартылай шатыр болып жапырақ қолтығынан немесе сабақтың ұшынан дамиды. Аталық гүлінде біркелкі 4 тостағанша жапырақша, 4 аталық (жай гүлсерікті) бар. Аналық гүлінде 4 тостағанша жапырақшаның екеуі сыртқы, екеуі ішкі шеңберде орналасқан. Көктемнің аяғынан бастап, жаз бойы гүлдейді. Жемісі – бір-бірімен біріккен қос жаңғақша. Қос үйлі қалақай – құнарлы мал азығы. Малға туралған және булаған түрінде беріледі. Тұқымын жылқы мен құс сүйсініп жейді. Қалақайдың барлық түрінің құрамында белок, сондай-ақ К, С, В витаминдері, илік заттар және минералды тұздар, әр түрлі органикалық қышқылдар болғандықтан, ол тағам ретінде және медицинада пайдаланылады. Қалақай препаратын диабетпен ауырғанда, кептірілген жапырағынан жасалған қайнатындыны қақырық түсіру және асқазанды тазарту үшін ішеді. Жаңа жұлып алған жас жапырағын сүйелге жапсырады. [1]



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет