Бахишева с. М
«элем ент т і» а б ст ракт іліктен нацтылыцңа өт удіц әдістерін
|
Бахишева С.М (2)
| «элем ент т і» а б ст ракт іліктен нацтылыцңа өт удіц әдістерін
ж ү зеге а сы р у га цаж ет т і педагогикалык; т алдауды ц теориялыц бәлігі деп, педагогика гылымының теориялық кұрылымындагы орнын бағалады. Осылайша, философиядағы жүйетаным мен жүйелік түргының формалдык логикасы негізінде педагогикалык жүйе ретіндегі объекгілерді зерттеу барысында б а ст а щ ы элем ент т і(абст акцияны) а щ ы н д а у га болатын бірнеше ережелер пайда болы. Олар: 1. Бастапқы абстракция заттың, қүбылыстың мэнін, себебін көрсету керек, бүл абстракция өзгелердің жанама ықпал етуінен пайда болмайды, онын ө3' кұбылыстардың басқа жактары мен қасиеттеріне жанама ықпал етеді; 2. Зерттеліп отырған күбылыстың сапалы болуы үшін абстаркциялык бастапқы элемент тым алыстап кетпеуі керек; 94 3. Бастапкы абстракция берілген обектіге қатысты тарихи ең алғашқы процесте шын мәнінде болған кұбылыспен жалпылай алғанда да, тұгастай алғанда да сәйкес болуы керек; 4. Қүбылысты түтастай алғанда оның қозғаушы күші болып табылатын қайшылықтар бастапқы абстракцияданың бойында да болуы керек [29, 45, 116, 205]. Педагогикалык кұбылыстардан бастапқы абстракция ретіндегі элементарлық «кіші клетканы» зерттеу жэне оны ұсыну педагогикалык теорияда өте көп нүсқаларды қамтиды. Мысалы «педагогикалык ықпал» - Л.А.Левшин, 1968, «педагогикалык қатынастар» - Л.А.Левшин, 1980, «дидактикалық тапсырма - В.И.Загвязинский» [242], «іс әрекет» -И.Я.Лернер, «жаттығулар» (П.М.Эрдниев), «танымдық эрекетгер» -Т.И.Шамова, «сабақ» Е.Н.Тонконогая, «педагогикалык процесс»- Н. Д.Хмель, «педагогикалык технология» - Ж.А.Қараев, «мұғалімнің өзіндік талдау жасауы» -Ш.Таубаева, «тұлганың өзіндік дамуы» - Ә.Мұханбетжанова, т.б. пікірлерді айтуға болады [250, 251, 252, 253]. Оның осындай көп нұсқаларының болуын педагогикалык жүйелерді зерттеуші А.Кузнецова «бастапқы элементті іздеу оны әртүрлі педагогикалық объектілерден табуды көздеп, жалпы педагогикалык феномен ретінде түгас алынбауынан дейді» [43,6.40]. М.А.Данилов бүл туралы «педагогикадагы логикалықтың көрінісі ретіндегі педагогикалык үрдістің ғылыми шешімін накты жүйелерде зерттеу элі алда» Деген болатын [253, 6.16]. Солай бола түрса да, зертгеулер көрсетіп отырғандай, әр түрлі бастапқы абстракциялар нүскалары сол бағытгағы белгілі бір зертгеулердің мақсатын орындауда өзінің эвристикалық міндеті-теориялық талдау қүралы қызметін нэтижелі атқарған. П е д а г о г и к а л ы к ж ү й е л е р д і з е р т г е у д ің б а с т а п қ ы эл ем ен ті, онын т ео р и я л ы к т ү р гы д а н т а н у д ы ң н е г із г і к ұ р а л ы б із д ің зе р т г е у ім із д е с у б ъ е к т ін ің ө з ін д ік д а м у ж ү й е с і д е п а н ы қ г а л ы п , о н ы д а м ы т у д ы н қ о зға у ш ы к ү ш і ж ү й ен ің т а б и ға т ы н д а с у б ъ е к т іл ік к о м п о н е н т і, я ғн и , жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу:
|