Жоспары І. Кіріспе ІІ. Негізгі бөлім


Антропогенді ластаушыларды мынадай түрге бөледі



бет2/3
Дата08.11.2023
өлшемі0,93 Mb.
#190305
1   2   3
Байланысты:
317519.pptx

Антропогенді ластаушыларды мынадай түрге бөледі:

  • Антропогенді ластаушыларды мынадай түрге бөледі:
  • Биологиялық - кездейсоқ, не адамзатіс-әрекеті нәтижесінде ластануы;
  • Механикалық - қоршаған ортаның, тек механикалық әсерлердің нәтижесінде ластануы:
  • Химиялық - қоршаған ортанын химиялық құрамының өзгеріп, ұзақ жылдар бойы қалыптаеқан әр түрлі зат мөлшерінің, қалыпты жағдайдан артып кетуі;
  • Физикалық ластану - Шу, дабыл нәтижесінде;Электромагнитгі толқындардың шектен тыс артуы;Радиоактивті ластану.

Биологиялық ластануға: ауру туғызатын микроорганизмдер, вирустар, құрттар, т.б. жатады. Олар ауада, суда, топырақта, жануарлар мен адамның организмінде кездеседі. 
Жер бетіндегі шамамен 1 500 000 жануардың 50 000-ға жуығы паразиттік тіршілік етеді, соның ішінде 500-дей түрі адам организмінің паразиттері болып саналады. Адам паразиттерінің көбісі – ауру қоздыратын жәндіктер. Тіршілік етуіне қарай паразиттер – уақытша және тұрақты болып бөлінеді. Уақытша паразиттер организм денесінде қорек керек болғанда ғана пайда болады. Оларға: сүліктер, кенелер, масалар, бүргелер жатады. Ал тұрақты паразиттер үшін организмдер қоректену объектісі ғана емес, олардың өсіп-көбейетін тұрақты ортасы болып саналады. Оларға: безгек плазмодиі, аскаридалар, қышыма қоздырғыштары жатады. 
Микробтардың ауру қоздыруына қажетті бірден-бір шарт - адам организмінің әлсіреуі, оның оған қарсы тұратын қауқарының болмауы. Организмге түскен микробтар өсіп-өну үшін айрықша жағдай керек. Эволюциялық өзгерістер арқасында микробтар адам организмінде де белгілі бір жерде өсіп-өнуге бейімделеді.
Мысалы, безгек қоздырғышы тек қанның эритроцитінде өсе алады. 

Тіршілік етуге бейімделген микроорганизмдердің жетілуіне қарай жұқпалы аурулардың таралу жолдары да әр түрлі болады.

  • I-ден, сырқат адам түкіргенде, жөтелгенде, сөйлегенде ауру қоздырғыш микробтар шашырап ауамен бірге өзі бейімделген тыныс жолдарының сілемейлі қабығына таралады. Мұндай жолмен тарайтын ауруларды ауа арқылы таралатындар деп атайды. Оларға: тұмау, қызылша,шешек т.б.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет