Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007



Pdf көрінісі
бет54/87
Дата24.01.2023
өлшемі3,47 Mb.
#166222
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   87
Байланысты:
сімдіктер систематикасы О у ралы

Қүлпынай туысы - Fragaria. 
Бүл көпжылдык шөптесін өсімдіктер. 50 
түрі белгілі (жабайы жэне мәдени). Қазакстанда бірнеше түрлері бар.
Қаттабан туысы - Potentiea 
жабайы өсетін, көпжылдык өсімдік. Сары 
түсті гүлдері бар, жемісі түкымша. Сабағы көтеріңкі, өрмелегіш. жатаған. 
Кәдімгі казтабан, күмісжапырақты казтабан жэне т.б. түрлері бар.
Алмалар тукымдас тармағы- Pomoideae (Maloideae)
Алма туысы 

Malus 
- 300 - дей мәдени жэне 9 жабайы түрі кездеседі. 
Бүл коңыржай белдеуде кенінен тараған туыс. Таулы аймактарда жабайы 
түрлері, ал орман зонасында мәдени түрлері өседі. Бұл коңыржай белдеудін ен 
манызды ж емісті ағашы, Батыс Қазакстан облысында жабайы түрлері өте сирек 
кездеседі (Борлы таулар, Карагаш жэне т.б. аймактарда). Алманың отаны 
оңтүстік шығыс Азия.
Тірш ілік формалары ағаштар мен бұталар. Ж апарыктары жай, кезектесіп 
орналаскан. Гүлдері актиноморфты, ірі, тостағанша жапыракшалары 4-5, 
күлтежапыракшалары - 5, тозаңкаптары көп, аналығы біреу (2 немесе 5 
бірікпеген жемісжапыракш аларынан түрады). Ж атыны төмен орналаскан. И.В. 
Мичурин 60 - к а ж уы қ алма іріктемелерін шығарған, оларға - антоновка, 
аппорт, боровинка, бельфлер- китайка, шафран пепині, т.б. жатады.
Алмұрт туысы-Pyrus 
- 5 мың түрі белгілі. 
Ж абайы түрлері Кавказ 
тауларында, Қиыр Ш ығыста, сирек орман зонасында кездеседі. Жемісі -
алмұрт. Ең кең таралған өкілдері - кэдімгі алмүрт,
Шетен туысы — Sorbus. 
Қоңыржай белдеудің орман жиектерінде 
таралган, 80 - дей түрі белгілі. Гуддері ак түсті, хош иісті. Жемістерін 
к улинарияда, тағамдар жасауда кеңінен пайдаланады.
Долана туысы — Crataegus. 
Буталар немесе аласа ағаштар, жабайы 
түрлері кездеседі, 
сэндік максатта өсіріледі, Ж айык өзенінін анғарында 
Қазақстанның Қызыл Кітабына енген Crataes am gbigua кездеседі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   87




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет