Қосалқы тарихи пәндер және олардың тарих ғылымында алатын орны
Геральдика пәні мен міндеттері
жүктеу/скачать 41,3 Kb.
|
ктп (копия)
| Геральдика пәні мен міндеттері
Геральдика қосалқы тарихи пәннің шығуы латын сөзі “Геральдус” глаштай деген мағынадан басталды. Геральдикалық зерттеулің негізгі мәні жекелеген тұлға, фамилия әулет, мемлекет мекеме және тағы басқа символдық белгісі-гербтің анықтау болып табылады. Грербтің басқа символдық белгілерден айырмашылығы ұрпақтан-ұрпаққа мұра болып қалуында. Түрлі символдық белгілер немесе эмблемалар ежелден-ақ пайдаланған. Мұндай айыру белгісі ХІ-ХІІғ. Гербтерге айналды. Геральдиканың қосалқы тарихи пәне ретіндегі негізгі міндеті гербтерді атрибуциялау. Геральдика сфрагистика және гениалогиямен тығыз байланысты дамиды. Теориялық геральдика-гербі құрастыру үшін қажетті әдіс-тәсілдер жиынтығы. Өйткені,оны меңгермейінше анытама жасау мүмкін емес. Тәртіптерге сүйене отырып жасалатын гербтің құрамы мынандай; қалқан, шілем, карона, шеңбер, қалған ұстағыш, ұран, мантия тағы басқа. Бұл бөліктердің біреуі негізгі, қалғандары қосымша болып келеді. Гербтің негізгі бөлігі болып қалқан табылды. Қалқанның геральдикалық бірнеше түрі белгілі. Франсуздық-төртбұрышты; Испандық-төменгі жағы домалақ; Вариактық-үшбұрышты жан-жағы толқымалы болып келген. Италияндық-домалақ; Германдық-кескінді тәріздес; орыс геральдикасында франсуздық үлгі кең таралған. Гербтер бедерлі болғандықтан жазық және түрлі-түстілер кең таралған. Олар металдан,түрлі-түсті эмальдан және теріден құралған. Гербтер тұрмыста көп пайдаланатын заттарға иелік белгісі ретінде түскендіктен белгілі бір түстердің сақталу талап етілген. Осындай тәртіп қағаз бетінде де қолданылған. Алтын ақ параққа қара нүктелерінен, ал күміс ақ кеңістікпен финистидің түсі сол қалпында берілген. Ақтышқан мен тиынның терілерінен жасалған. Қалғандары бір түсті және көп түсті болған. Гербті бейнелеген фигураларМұның басқа геральдиканың фигураларының 200-дей түрлері анықталған. Геральдиканың емес фигуралар табиғи, жасанды, аңызға айналған болып бөлінеді. Табиғи фигуралар тірі жан иесінің бейнесі (адам, аң, т.б.), аспан түстес (күн, ай, жұлдыз) және құбылыстар (су, от, т.б.) жатады. Мұндай фигуралар геральдика тәртібі бойынша сол жақта беліленеді. Жасанды фигураларға адам қолмен жасалған – садақ, қылыш, және т.б. жатқызылыды. Аңызға айналған фигураларға табиғатта болмаған тіршілік иелері – айдаһар, екі баста бүркіт, жалғыз мүйіз жіне т.б. Мантия және шеңбер-орта ғасырлық рыцарь плашының бейнесі болып табылды. Қалқан ұстағыш-табиғи немесе аңыздық фигуралар қалқанның екі жағында тұрады. Ұран-Герб иесінің өмірлік қағидаларын білдіретін қысқа сөйлем (көбінесе латын тілінде жазылды).Жоғарыда айтылған теориялық геральдика гербтерді құрастыру және сипаттаумен айналысады, ал практикалық геральдика гербтердің шығу тегі, тарихы, классификация мәселесі айналысты. жүктеу/скачать 41,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|