Араб-парсы тiлдерiнен енген сөздер
Қазақ тiлi лексикасынан орын алып қазақ халқы сөздiгiнiң бiр арнасы болған араб парсы тiлдерiнен енген сөздер.
Араб, парсы, иран тiлдерiнен қазақ тiлiне сөз ену ертеден, сонау VIII-XIXғ шамасынан басталады. VIIIғ. шамасында арабтар Орта Азия және Қазақстан жерiн басып алады. Басып алған жерлерiнде дiндi уағыздайды. Соған байланысты дiни кiтаптар пайда болады.
Оқу-бiлiм, ғылым мен мәдениетке байланысты сөздер: ғылым, ғалым, өнер, мәдениет, кiтап, тарих, дәптер, талап, ғұлама, мектеп.
2. Абстракт ұғым атаулары: аброй, мейiр, нәпсi, арам, адал, сабыр, тағдыр.
3. Адамды әр алуан жақтан бiлдiретiн сөздер: бейбақ пақыр.
4. Әлеуметтiк жағдайға байланысты сөздер: әлеумет, мекеме, арыз, әдет, заң. т.б.
5. Дiнге байланысты сөздер: тұмар, шариғат, сопы, қажы, тәуiп, ақырет. т.б.
6. Парсы-иран сөздерi: дұшпан, дос, дүние, баға, пайда, сауда, базар.
7. Кiсi атаулары: Жаппар, Сабит, Райхан, Әсия, Рахман, Зейнеп, Алима. т.б.
8. Уақыт атаулары: дәуiр, дәурен, заман, ғасыр, маусым. т.б.
9. Түрлi құбылыс атаулары: дүние, сағат, табиғат, сахара, мекен, мүлiк.
Достарыңызбен бөлісу: |
