Релятивті механикадағы жылдамдықтар қосындысының формуласы:
. (6.6)
Егер, v<, (6.6) қатынасы классикалық механиканың жылдамдықтарды қосу формуласына көшеді.
Қозғалыстың релятивистік теңдеуі:
(6.7)
Мына теңдеу Ньютонның жалпы түрдегі теңдеуі болып табылады:
m шамасы, релятивистстік масса; mo – тыныштық массасы; - релятивистстік импульсдеп аталады. Жүйенің релятивистік импульсі
Релятивистік жағдайдағы энергияның сақталу заңы
(6.8)
Enпотенциалдық энергия
(6.9)
Дененің толыө энергиясы деп аталады.
Дене тыныштықта болған кезде (v=0), оның энергиясы
E0=moc2,
тыныштық энергиясы деп аталады
Кинетикалық энергияEkмына формуламен беріледі
. (6.10)
Релятивисті массаны ескере отырып
,
толық энергияны мына түрде береміз
E=mc2. (6.11)
Бұл теңдік физиканың фундаментальды заңдарының бірі болып табылады, оны Эйнштейн қорытып шығарған.
Теңдеуден релятивистік импульсті шығарып тастасақ
және толық энергия
жылдамдықvболса, онда импульс арқылы толық энергия үшін өрнек:
(6.12)
Тұйық жүйенің толық энергиясы сақталады.
Салыстырмалық теориясының негізгі қорытындысы – кеңістік пен уақыт бір-біріментығыз байланыста және олар материяның өмір сүруінің біріккен формасы – уақыт – кеңістік болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |