Төртөлшемді кеністік. Әлемдік нүкте.Әлемдік сызык. Екі әлемдік нүктенің арақашықтығының квадраты расстояния между двумя мировыми точками ( ) мына формуламен анықталады:
(6.1)
Лоренц түрлендірулері. Екі инерциалдық санақ жүйелерін К және K' деп бегілейік ( 7 сурет). K' жүйесі Kжүйесіне қатысты жылдамдықпен қоэғалсын. и xжәне x'остері векторымен бағытталсын, yжәнеy', zжәнеz'остері бір-біріне параллель болсын делік. Салыстырмалылық принципіне сәйкес KжәнеK'мүлдем бірдей.
Рис. 6.1
Галилей түрлендірулерінен жылдамдықтарды қосу ережесі шығады:
. (6.2)
Бұл заң жарық жылдамдығының тұрақтылық принципімен қарама-қайшы келеді. Шындығында егер K'жүйесінде жарық сигналы векторы бағытындаc жылдамдықпен (6.2) сәйкесKжүйесінде сигнал жылдамдығы c+v тең , cартық боладыОсыдан Галилей түрлендірулері басқа формулалармен ауыстырылуы керктігі шығады. Осы формулалар:
. (6.3)
(6.3) Лоренц түрлендірулері.
Егер (6.3) штрихталған шамаларға қатысты шешсек, ондаKжүйесінен K' жүйесіне көшетін формулаларды аламыз:
. (6.4)
v<жағдайында Лоренц түрлендірулері Галилей түрлендірулеріне көшеді.
