| Ресей мен Кіші жүз қазақтары арасында шекаралық жер дауының шиеленісуі.
Патша үкіметінің Еділ-Жайық аймағында өзінің жағдайын жақсартып, нығайта түсуі қазақ елі билеушілерінің белгілі дәрежедегі қарама-қарсы іс-әрекеттерін туғызды. Ондай шиеленісті оқиғалардың орын алуына негізінен мынадай жағдайлар себеп болды:
біріншіден, мал жайылымы үшін күрес күшейді.
Екіншіден, өзара мал барымтасы орын алды.
Үшіншіден, қазақтар өз жерінде орыстардың әскери бекіністер шебін салуға қарсы болды.
Төртіншіден, қазақтар башқұрттардың патша үкіметіне қарсы күресіне жиі-жиі қатысып жүрді.
Ресейдің ішкі жағына терең еніп жорықтар жасауға көбінесе Кіші жүздің атақты ханы Әбілқайырдың өзі бастама көтеріп отырды.
Мысалы, 1717 жылы оның қол астындағылар Қазан губерниясының аумағына басып кіріп, Новошешминск қалашығына дейін жетті. Алайда оларды патша әскерлері едәуір шығынға ұшырата отырып, кері қуып шықты.
1723-1724 жылдары Әбілқайырдың әскерлері Жайық пен Еділдің екі ортасындағы бүкіл аумақты басып алды.
Патша үкіметі қазақтардың тарапынан шекара шебіне шабуыл жасалуын тоқтатуға бағытталған шаралар қабылдаумен болды. Ол үшін бекініс қорғандар салуға кірісті.
Достарыңызбен бөлісу: |
