Зертханалық жұмыс №39 Тақырыбы: Уитсон көпірінің көмегімен кедергіні анықтау Орындаған

жүктеу/скачать 74,44 Kb.

бет	2/2
Дата	08.04.2024
өлшемі	74,44 Kb.
	#200604

1 2

Байланысты:
№39 зертханалық жұмыс

R,Ом	L₁,см	L₂,см
,Ом	,Ом	R,Ом	R_xR,Ом
R_x₂,Ом	10000	35,6	64,4	18,08	13,9	9,07	13,9±9,07
	20000	61	39	12,7
	30000	73	27	11,09
R_x1,Ом	10000	42	58	13,8	12	2,64	12,02±2,64
	20000	63,5	36,5	11,49
	30000	69,5	30,5	13,1
R_xтізбек, Ом	10000	23,5	76,3	32,5	30,6	18,36	30,6±18,36
	20000	37	63	34,05
	30000	54	46	25,5
R_x1 парал, Ом	10000	54	46	8,5	6,83	3,82	6,83±3,82
	20000	77	23	5,9
	30000	83	17	6,1

Сұрақтарға жауап:

Электр тоғы .Егер өткізгіште электр өрісін туғызатын болсақ, онда зарядтар реттелген қозғалыста болады.Оның оң зарядтары өріске бағыттас та, теріс зарядтар оған қарама –қарсы қозғалады. Сөйтіп, Электр тоғы деп электірлік зарядтардың бағытталған(ретті) қозғалысын айтамыз. Электр тоғы тоқ күші деп аталатын шамамен сипатталады. Тоқ күші- уақыт бірлігі ішінде берілген өткізгіштің көлденен қимасынан өтетін зарядтар шамасы:

Бұл өрнек тоқтың лездік мәнін сипаттайды. Егер тоқтың күші мен бағыты уақыт өтуіне сәйкес өзгермейтін болса, онда мұндай тоқ тұрақты тоқ деп атайды:

Мұндағы q- өткізгіштің көлденең қимасы арқылы t уақыт ішінде өтетін электр заряды. Тоқ күші ампермен өлшенеді. Электр тоғы өзі өткен бет бойынша біркелкі таралмауы да мүмкін. Электр тоғы сан жағынан тоқ тығыздығы деген шамамен сипатталады. Сонымен тоқ тығыздығы деп өткізгіштің бірлік көлде- нең қимасынан өтетін тоқ күшін айтамыз:

Тоқ тығыздығы –векторлық шама.Енді тоқ күшін және оның тығыздығын өткіз- гіштегі зарядтардың реттелген қозғалысының жылдамдығы арқылы өрнектейік. Егер өткізгіштегі заряд тасушылар саны n және оның әрқайсысының заряды е болса, онда бірлік dt уақыт ішінде S көлденең қима арқылы зарядтар шамасы

Ал өткізгіштегі тоқ тығыздығы
Егер тоқ кез келген S тұйық контур арқылы өтсе, онда оны векторлық ағын ретінде қарастырамыз, сонда:

Тоқтың жүру шарты. Дене ішінде электр өрісі болғандықтан тоқ жүреді.
2. Өткізгіш кедергісі.Тұрақты температурада (Т=const) өткізгіштің ұштарындағы кернеудің тоқ шамасына қатынасы әр уақытта тұрақты болады. . Мұндағы R шамасы өткізгіштің кедергісі деп аталады. Осы формула арқылы кедергінің өлшем бірлігін тағайындауға болады. Кедергінің бірлігі үшін кернеу 1В өткізгіштегі тоқ 1А болатын өткізгіштің кедергісі алынады. Оны Ом деп атайды 1Ом = 1В/1А.
3. Металдағы электр өткізгіштіктің классикалық электрондық теориясы.Өткізгіштің кедергісіне кері шама өткізгіштік деп аталады.
Металдар мен электролиттер үшін Ом заңы кең түрде орындалады. Ом табиғаттары мен мөлшерлері әр түрлі көптеген өткізгіштерді зерттей отырып, біртекті цилиндр тәрізді басқа өткізгіштердің кедергісі оның ұзындығына тура пропорционал да ,ал көлденен қимасына кері пропорционал болатындығын көрсетеді.

- электр кедергісі. -өткізгіш ұзындығы, S-өткізгіштің келденен қимасы.
Осыдан металдағы электр өткізгіштіктің классикалық электрондық теориясы былай болады.

4. Классикалық электрондық теория бойынша Ом заңын дифференциалды түрін қорытып шығар.
Тоқ жүріп тұрған цилиндр тәрізді өткізгіштің екі көлденең қимасының ара қашықтығы d болсын. Сонда өткізгіш бөлігінің ұштарындағы потенциалдар айырымы . Тізбек бөлігі үшін Ом заңы :

- өткізгіштің меншікті келергісі -өткізгіш ұзындығы, S-өткізгіштің келденен қимасы.
Электр өрісінің кернеулігі болса , онда потенциалдар айырымы
Олай болса , Ом заңы:

Тоқтың тығыздығы екенін ескерсек және меншікті электр өтімділігі десек, онда соңғы өрнек мына түрде болады:

О сы формула тоқ тығыздығы үшін Ом заңының дифференциалдық түрі болып есептеледі.

5. Ом заңының интегралдық түрі.

6. Ом заңының қолдану шегі.
7. Металдағы өткізгіш электрондар
Металдағы токты еркiн электрондар туғызады. Олардың концентрациясы үлкен болады және металл атомдарының концентрациясымен бiр реттi болады. Металдар электр өткiзгiштiгiнiң классикалық электрондық теориясының негiзiнде келесi ұйғарымдар жатады:
1) металдағы еркiн электрондар өздерiн идеал газ молекулары төрiздi ұстайды; “электрондық газ" идеал газ заңдарына бағынады;
2) ретсiз қозғалыс кезiнде еркiн электрондар өзара соқтығыспайды ( идеал газ молекулалары төрiздi), олар кристалдық торлардың иондарымен соқтығысады;
3) электрондар иондармен соқтығысқанда өздерiнiң кинетикалық энергиясын толығымен бередi.
Металдағы электрондардың реттелген қозғалысының орташа жылдамдығы өткiзгiштiң берiлген нүктесiндегi элекр өрiсiнiң кернеулiгiне пропорционал болады:
мұндағы е- электрон заряды, m- оның массасы, - тектелес екi соқтығудың арасындағы орташа уақыт (электронның еркiн жолының орташа уақыты).

жүктеу/скачать 74,44 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2