2-лекция. Психика и сознание

ПСИХИКА ЖӘНЕ САНА

• ПСИХИКА. ПСИХИКА ТУРАЛЫ ҰҒЫМ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЭВОЛЮЦИСЫ
• ЖАНУАРЛАР ПСИХИКАСЫНЫҢ ДАМУЫ
• АДАМ МЕН ЖАНУАРЛАР ПСИХИКАСЫНЫҢ АРАСЫНДАҒЫ АЙЫРМАШЫЛЫҚ
• САНАНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ АНТРОПОГЕНЕЗДЕГІ ЕҢ БАСТЫ ОҚИҒА РЕТІНДЕ

ПСИХИКА

• Психика – жоғары ұйымдасқан тірі материя қасиеті, обьективті дүниенің субьективті бейнесі (адамға немесе жануарларға қоршаған ортада белсенді іс-әрекет үшін және өз мінез-құлын басқару үшін қажетті).
• Психика — адамның сыртқы дүниемен өзара әрекеттесуіне делдал субьективті ішкі дүние.

Психиканың көріну формалары

• Біріншіден, психикалық құбылыстар: ішкі, субьективті тәжірибе фактілері, яғни оййлар, сезімдер, бейнелер, тілектер (субьектіге тікелей ұсынылған фактілер).
• Екіншіден, психологиялық фактілер: мінез-құлық фактілері, саналы ұғынылмайтын психикалық үрдістер, психосоматикалық құбылыстар, адам іс-әрекетінің өнімі және материалдық, рухани мәдениет өнімдері

ПСИХИКА ЭВОЛЮЦИЯСЫ

Филогенездегі психика дамуының негізгі сатылары

Психиканы материалистік тұрғыдан түсіну:

• Психикалық құбылыстар – өз дамуын басқара алатын және өзін-өзі тани алатын (рефлексия) жоғары ұйымдасқан тірі материя қасиеті.
• Психиканы идеалистік тұрғыдан түсіну : психика тірі материя қасиеті емес және де оның дамуының өнімі емес. Ол материя сиякты мәңгі өмір сүреді.

Леонтьев — Фабри концепциясы

1. Қарапайым сенсорлық психика сатысы:

• Қарапайым сенсорлық психиканың төменгі сатысы
• Қарапайым сенсорлық психиканың жоғарғы сатысы
• 2. Психиканың перцептивті сатысы.
• 3. Интеллектуалдық мінез-құлық сатысы

Адам мен жануарлар психикасының айырмашылығы

• Бірінші айырмашылық – адам мен жауанрлардың ойлауының дамуында.
• Екінші айырмашылық – адам еңбек қаруы жасап, сақтай алады.
• Үшінші айырмашылық – адам мен жануарлардың сезімдеріндегі өзгешелік.
• Төртінші айырмашылық - адам мен жануарлардың даму жағдайларында.

САНА. Сананың пайда болуы антропогенездегі ең басты оқиға ретінде

• Сана — бұл дүниенің тұрақты бейнесі қалыптасатын шындықтың бейнесі.
• Адамзат санасының пайда болуы мен дамуының ең маңызды шарты – адамдардың сөйлеумен жанамаланған бірлескен іс-әрекеті.

Сананың негізгі сипаттамалары

1) «со-знание» сана – қоршаған дүние туралы білімдер жиынтығы;

2) Сананың сезімдік тіні;

3) Жеке дара сананың қоғаммен баланысы (А. Н. Леонтьев);

4) Өзін-өзі тануды жүзеге асыра алу;

5) Адамның мақсатқа бағытталған іс-әрекетін қамтамасыз ету;

6) Тұлғааралық қатынастардағы эмоционалдық бағаның болуы (А. В. Петровский);

7) Дәл осы уақытта жоқ немесе мүлдем жоқ болмыс туралы елестету ;

8) Тұлғалық мағына.

Адам санасының пайда болуы және тарихи дамуы

Рулық қоғамдағы адам санасы және өзін-өзі танудың пайда болуы
Ақылды адам санасы
Отарлық сана
Жануарлар психикасы және адамтектес

Психическалық құбылыстар әлемі

Психикалық күйлер
Психикалық үрдістер
Психикалық қасиеттер
Әлеуметтік-психологиялық құбылыстар және үрдістер
Психикалық құрылулар

жүктеу/скачать 77,85 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: