Қандай адам болмасын жұмыс бабында пікір таласына тап болады. Тіпті басшылық дұрыс жолға қойылып, ұйымдағы психологиялық ахуал қолайлы болғанның өзінде де азын-аулақ пікір таласы мен келіспеушіліктер болмай қоймайды. Тіпті пікір таласының мүлде болмауы қауіпті құбылыс. Ынтымағы жарасып, тату-тәтті жұмыс істеп жүрген кез-келген ұжымда аяқ астынан басшының кінәсынан дау-дамай туындауы мүмкін. Өмірде мұндай жайт жиі ұшырасады.
Күйзеліс тудыратын себептер:
1.Тым көп нәрсе бірден басқа түссе
2.Өзіне сынның жоғарылауы
3.Айналадағы адамдардың тым көп нәрсе күтетіндігі
4.Өзіне тым көп жоғары талап қоюшылық
5.Өмірдегі маңызды өзгерістер: 6.басқа жаққа көшу,отбасы мүшесінің қазасы,той,оқыс оқиға немесе ауру.
7.Ең қажетті нәрсенің өзіне ақша жетіспеуі.
8.Үнемі қайталанатын өмірлік қиындықтар
Белгілері:
Сау емес кездегі организмнің көріну реакциясы: өңінің бозаруы мен тершеңдігі адамның күйзеліс әсерінде жүргенін білдіреді.
Симптомдары – бұл көрінбейтін реакция.Тек осы симптомдарды басынан өткізген адам ғана, олар туралы айта алады. Жүрегініңтайнуы және мазасыздық сезімі күйзеліс симптомдары болуы мүмкін.
Басшының қол астындағы жұмыскерлердің симптомдары:
Нашар көңіл күй
Ашу ыза
Үмітсіздік сезімі
Шешім қабылдауға қабілетсіздігі
Реніш
Ұйқысыздық
Тұйықтық
Тәбетінің жоқтығы немесе артық тамақтану
Бөгде адаммен сөйлескісі келмеуі
Жұмысқа деген құлшынысының жоқтығы
Күйзеліспен күрестің теріс стратегиялары :
Жағдайды теріске шығару
Жағдайды елемеу
Қалыпты құрылымның бұзылуы,жағдайын өзгертпеу
Артық тамақтану
Тамақтанбау
Шылым шегу
Алкоголь және есірткі пайдалану
Өз-өзінен тұйықталу
Өзін агрессивті ұстау
Берілу,күресті тоқтату
Қақтығысқа дайындық Ең бастысы - бұл көздің ішкі көңіл-күйі. Жанжалды шешуде эмоционалды тыныштық және адвокаттық позиция жақсы достар болады. Өзіңізге сұрақ қойыңыз: неге бұл ақылға қонымды, ақылды және лайықты адамдар оларды жасайтындай әрекет етеді? Осы қондырғының көмегімен сіз объективті көрініске сеніп, ағымдағы жағдай туралы ақпарат жинауға көше аласыз.
Ақпарат жинау немесе жанжалдың нақты себебін қалай табу керек Нақты себебін анықтау үшін, көшбасшыдан бастап, жанжалға қатысқан барлық қызметкерлердің пікірлерін жинау қажет. Жеке, идеалды емес кездесулер өткізіңіз. Екі жағынан да қарсыластың мінез-құлқына ыңғайлы емес екенін біліңіз.
Фактілерді сұраңыз - дәл не істелді, қашан болды және неге ол «жаман». Эмоциялардан, болжамдардан арылуға тырысыңыз және қауесеттерді ескермеңіз.Әңгімелесушіңіз жоғарыда сипатталғанның бәрін көрді ма, жоқ па, оның пікірін кім қалыптастыратынын сұраңыз.
Кейде ұжымдық пікір әріптестер үшін бейтаныс емес: бір адам қанағаттанбаған кезде және қолдауды іздеп, басқаларды осы күйге душар еткен кезде. Мұндай жағдайларда онымен келіспеушілікті шешу үшін пікір жетекшісін табу қажет. Оның қақтығысы бітіп қалғаннан кейін, қалғанын достық түрде оңай конфигурациялай алады.
Әрі қарай, оны осы әрекеттерге итермелейтін «жаман» мінез-құлық иесімен анықтаңыз. Әріптесіңізбен сөйлескен кезде абай болыңыз, кейде жеке мүдделер бизнестің қамқорлығында жасырылады (қарсылықты, ренішті жоюды қалау және т.б.). Шындыққа жету оңай емес, сондықтан ықтимал себептер туралы ойланыңыз: сындарлы (объективті маңызды) және эмоционалды (жеке көзқараспен байланысты), содан кейін әңгіме барысында гипотезаларды сынап көріңіз. Қақтығыстың жасырын қатысушылары: «Бұл қақтығыстан кім пайда көреді?» Деген сұрақтың жауабын табуға көмектеседі.
Жанжалдың шешімін кейінірек табуды жеңілдету үшін жауаптарды талдап, олардың қандай себептерге байланысты екенін анықтаңыз.