Қанатбекова Әдемі ФӨТ 1-002 топ 5-сұрақ: Эритроциттердің физиологиялық маңызы Эритроциттер

Эритроциттер –қанның қызыл түйіршіктері. Көлденеңінен қарағанда эритроцит гантельге ұққсайды.Олардың саны еркек пен әйелде бірдей емес.Ер адамның 1 литр қанында 4,0х1012 – 5.0х10 12 /л. Әйелдерде 3,7х10 12 – 4,7 – 10 12 /л қанында. Сыртқы және ішкі орта факторлар әсерінен эритроциттер мөлшері өзгереді. Эритроциттер көбеюі – эритроцитоз, азаюы – эритропения деп аталады.

1. 
   Тыныс алу – ол тыныс алу пигменті гемоглобин арқылы өзіне оттегі мен көмірқышқыл газын қосып алатын қасиеті бар. Гемоглобин – қанның тыныс алу пигменті. Ол оттегі мен көмірқышқыл газын тасымалдайды. 100г қанда 16,67 – 17,4 г гемоглобин бар. Ер адамда 130 – 160 г/л , әйелде 120 – 140 г/л. Гемоглобин 600 амин қышқылдарынан тұрады. Гемоглобин глобин нәруызынан, төрт гем молекуласынан құралған. Гем молекуласында бір атом темір бар. Темір өзіне оттегін қосып алады да, жасушаларға оңай береді. Глобин – гемнің нәруыз тасушысы. 
   

2. 
   Эритроциттердегі гемоглобин молекулалары қан реакциясының тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
   
3. 
   Эритроцит-осмостық буфер.Қанның осмостық қысымы күшейген кезде мұндағы заттардың көбі эритроциттерге өтеді,мұнымен қатар иондар плазмалық белоктармен әрекеттеседі,сөйтіп плазманың осмостық қысымын төмендетеді.
   
4. 
   Эритроцит тіндердегі суды өкпеге тасиды.
   
5. 
   Эритро цит макромолекуланы тасып жасушалар арасындағы креаторлық айналыстарды қамтамасыз етеді.К реаторлық байланыс жаңарған жасушалардың және жасушалардың табиғи құрылысы мен кейпінің сақталуын қамтамасыз етеді.
   
6. 
   Қоректік – қоректік заттарды ас қорыту ағзаларынан жасушаларға тасымалдайды;
   
7. 
   Қорғаныс -Эритроцит теріс зарядталған түйіршік,сондықтан оң зарядты улы заттарды өзіне тартып олардың уытын басады.
   
8. 
   Эритроцит жарылысымен тромбопластин босап шығады да қанды тез ұйытады.Қан ұюы да қорғаныш қызметіне жатады.
   
9. 
   Ферментативтік - әр түрлі ферменттердің тасушысы.