Жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% шамасындай транспорттық РНҚ (тРНҚ). Транспорттық РНҚ молекуласы құрамына 70-84 нуклеотид кіреді, оның М үлкен емес, 25000-30000. тРНҚ құрамынан 30 шамасына дейін қалыптан тыс, минорлық затты қалдықтар деп аталатын қосылыс табылған. тРНҚ қызметі активтелген амин қышқылдарын ақуыз синтезделетін орынға жеткізу болып табылады. Жасушада 50 шамасындай тРНҚ бар, ал амин қышқылының саны 20 ғана екені белгілі. Демек, бір амин қышқылын екі жəне одан көп тРНҚ тасымалдайды екен. Сол сияқты əр амин қышқылын өзінің арнаулы тРНҚ-сы тасымалдайды.
Жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% шамасындай транспорттық РНҚ (тРНҚ). Транспорттық РНҚ молекуласы құрамына 70-84 нуклеотид кіреді, оның М үлкен емес, 25000-30000. тРНҚ құрамынан 30 шамасына дейін қалыптан тыс, минорлық затты қалдықтар деп аталатын қосылыс табылған. тРНҚ қызметі активтелген амин қышқылдарын ақуыз синтезделетін орынға жеткізу болып табылады. Жасушада 50 шамасындай тРНҚ бар, ал амин қышқылының саны 20 ғана екені белгілі. Демек, бір амин қышқылын екі жəне одан көп тРНҚ тасымалдайды екен. Сол сияқты əр амин қышқылын өзінің арнаулы тРНҚ-сы тасымалдайды.
Барлық тРНҚ-ның жалпы жоспар бойынша құрылғаны, олардың кеңістіктік қүрылымы бірдей екендігі, пішінінің беде жапырағына ұқсайтыны анқыталған. Барлық тРНҚ конформациясы ұқсас болғанымен, нуклеотидтердің орналасу реті əр түрлі.
Бірінші болып Р.Холли аланин-тРНҚ молекуласының нуклеотидтік тізбегінде негіздердің өзара орналасу реттігін толық анықтады. Бұл үлкен ғылыми табыс басқада тРНҚ-лардың құрамын, құрылымын ашуға жол берді.
РНҚ молекуласының екіншілік құрылымы дегеніміз - молекуладағы жұп негіздер атомдарының кеңістікте орналасу реттілігі.
Тасымалдаушы т-РНҚ: РНҚ-ның шамамен 15% құрайды. Т-РНҚ ең қысқа полинуклеотидтік тізбекке ие, яғни 80 нуклеодиттен тұрады. т-РНҚ құрылымында нуклеотидтерден басқа, нуклеотидтердің жалпы санының 10% -ын құрайтын минорлы нуклеотидтер бар. Мысалы: риботидимил қышқылы р TMF және инисин монофосфат ХВҚ. т -РНҚ -ның спецификалық нуклеотидтері бар: дигидроуридин монофосфаты және псевдоуридил қышқылы. Әрбір нақты тРНҚ басқалардан нуклеотидтер тізбегімен ерекшеленсе де, олардың барлығының ортақ белгілері бар. Бірнеше комплементарлы тізбектер арасында барлық тРНҚ -ның жоңышқа жапырағы деп аталатын қайталама құрылымы мен пішіні болады. t - Барлық РНҚ молекулаларында төрт негізгі иілу бар.
Тасымалдаушы т-РНҚ: РНҚ-ның шамамен 15% құрайды. Т-РНҚ ең қысқа полинуклеотидтік тізбекке ие, яғни 80 нуклеодиттен тұрады. т-РНҚ құрылымында нуклеотидтерден басқа, нуклеотидтердің жалпы санының 10% -ын құрайтын минорлы нуклеотидтер бар. Мысалы: риботидимил қышқылы р TMF және инисин монофосфат ХВҚ. т -РНҚ -ның спецификалық нуклеотидтері бар: дигидроуридин монофосфаты және псевдоуридил қышқылы. Әрбір нақты тРНҚ басқалардан нуклеотидтер тізбегімен ерекшеленсе де, олардың барлығының ортақ белгілері бар. Бірнеше комплементарлы тізбектер арасында барлық тРНҚ -ның жоңышқа жапырағы деп аталатын қайталама құрылымы мен пішіні болады. t - Барлық РНҚ молекулаларында төрт негізгі иілу бар.
т-РНҚ қызметі:ақуыз синтезделетін кешенге аминқышқылдарын рибосомаға тасымалдап, жеткізіп отырады.
т-РНҚ қызметі:ақуыз синтезделетін кешенге аминқышқылдарын рибосомаға тасымалдап, жеткізіп отырады.
т-РНҚ ның жалпы саны 40-50ге жуық. Яғни әрбір аминқышқылына 1ден 5-ға дейін т-РНҚлар болады.
Т-РНҚ молекуласы үлкен болмайды, онда 100 шақты нуклеотидтер кездеседі, олардың ішінде минорлық (модификацияланған) нуклеотидтер көптеп кездеседі- 13-15%, олар: гидроуридин, псевдоуридин, инозин, метилинозин, метилгуанозин, диметилгуанозин, диметилуридин.
1) т-РНҚның ең соңғы нуклеотиді - аденинмен тиесілі аминқышқылы ковалентті байланысады.
2) т-РНҚлардың тағы бір маңызды ерекшелігі акцепторлық бұтақшаның қарама-қарсы жағында 7 нуклеотидтен тұратын антикодондық имектің болуы. Олардың үшеуі антикодон қызметін атқарады.
3) т-РНҚлардың үшіні реттік құрылымы тұрақты болады. Олар ақуыз синтезделінетін кешенге аминқышқылдары тасымалдап, жеткізіп отырады
