Бір гетероатомы бар алты мүшелі гетероциклді қосылыстар



Дата22.04.2020
өлшемі1,27 Mb.
#64243
түріҚұрамы
Байланысты:
Дәріс бойынша
Дәріс бойынша

Бір гетероатомы бар алты мүшелі гетероциклді қосылыстар.




Алматы қаласы, 2017 ж.

Қожантаева А. 1 курс. (10 апта)


Жоспар

  • Гетероциклды қосылыстар. Жіктелуі
  • Алты мүшелі гетероциклдер
  • Физикалық және химиялық қасиеттері

Гетероциклды қосылыстар

  • Гетероциклды қосылыстар- құрамында С атомынан басқа да элементтер ( О,N,S, яғни гетероатом) болатын циклды қосылыстарды айтады.
  • Гетероциклді қосылыстарда нөмірлеуді гетероатомнан атомнан бастайды. Егер сақинада бірнеше гетероатом болса нөмірлеуді келесі тәртіппен жүргізеді:O,S,N.Егер NН болса: O,S,NH,N.
  • Гетероциклдар көптеген дәрілік препараттардың , алкалоидтардың, витаминдердің, аминқышқылдарының, нуклеин қышқылдарының құрамында болады.

Жіктелуі


Гетероатомның табиғатына байланысты;

Циклдың мөлшеріне байланысты

3,4,5,6,7- мүшелі;

Гетероатомның санына байланысты

1,2,3,4- гетероатомды деп жіктейді

Гетероциклдар қаныққан, қанықпаған және ароматты болады;


Бір гетероатомды: пиран, пиридин, пиперидин

  • Бір гетероатомды: пиран, пиридин, пиперидин
  •   Екі гетероатомды:пиридазин, пиразин, пиримидин

Алты мүшелі гетероциклдер

Алты мүшелі гетероциклдер

  • Пиридин – түссіз, өткір иісті сұйықтық, қайнау температурасы 115,40С. Сумен, органикалық еріткіштермен жақсы араласады, сондықтан органикалық және бейорганикалық заттарға еріткіш болып табылады. Пиридин және оның туындылары әлсіз негіздер, органикалық, минералды қышқылдармен әрекеттесіп, кристалды тұздар түзеді. Пиридинді тотықсыздандырғанда, пиперидин түзіледі. Пиридин және оның туындыларын тас көмір шайырынан немесе жануарлар сүйектерін құрғақ айдау арқылы алады. Синтетикалық пиридинді ацетилен мен көгерткіш қышқылды әрекеттестіру арқылы алады. Пиридин ядросы көптеген алкалоидтардың құрамына кіреді.
  • Пиримидин – өте тұрақты кристалды зат, әлсіз негіздік қасиет көрсетеді. Пиримидиннің туындылары ағзалардың өмір сүру процесінде өте маңызды роль атқаратын нуклеин қышқылының құрамына кіреді. Олар: урацил, тимин, цитозин.

Пиридин туындылары : никотинамид және пиридоксаль.

5. Гетероатомды алмастыру реакциялары – Юрьев реакциясы

4. Циклдың ұлғаю реакциясы:

2.Алмасу реакциясы:



 

3. Қосылу реакциялары:



1. Гетероатом қатысында жүретін қышқыл негіздік өзгерістер

Химиялық қасиеттері

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет