Бірінші ұрпақта басымдық қасиет көрсетіп бірден жарыққа шығатын белгі

жүктеу/скачать 98,75 Kb.

Дата	11.05.2022
өлшемі	98,75 Kb.
	#141811

Байланысты:
Биология 9сынып Моногибридті будандастыру таныстырылым
БАОЖӨЖ 8 Какенов, Мемлекеттік нысандар

ҚБ

Бірінші ұрпақта басымдық қасиет көрсетіп бірден жарыққа шығатын белгі	Генотип
Ата-аналардан алынатын гендердің толық жиынтығы	Доминантты
Әртүрлі аллельдерден тұратын организм (Аа)	Фенотип
Организмге тән ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы	Гомологті хромосомалар
Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын жұп гендер	Гетерозиготалы
Пішіні, мөлшері, гендер жиынтығы біркелкі жұп хромосомалар	Аллельді

Дұрыс жауабы

Бірінші ұрпақта басымдық қасиет көрсетіп бірден жарыққа шығатын белгі	Доминантты
Ата-аналардан алынатын гендердің толық жиынтығы	Генотип
Әртүрлі аллельдерден тұратын организм (Аа)	Гетерозиготалы
Организмге тән ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы	Фенотип
Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын жұп гендер	Аллельді
Пішіні, мөлшері, гендер жиынтығы біркелкі жұп хромосомалар	Гомологті хромосомалар

Моногибридті будандастыру

Мақсаты

моногибридті будандастыруды көрсету үшін генетикалық сызба жасау

Бағалау критерийлері

Негізгі генетикалық түсініктерді біледі және оларды есепті шығарғанда пайдаланады;
Моногибридті будандастыру бойынша есептерді шығара алады.

Моногибридті будандастыру

Моногибридті будандастыру дегеніміз - ата - аналары бір жұп белгілері бойынша ажыратылатын дараларды будандастыру.
Дигибридті будандастыру - Екі жұп қарама-қарсы белгілері бойынша айырмасы бар дараларды будандастыру

Мендельдің І заңы

Бір- бірінен айқын бір жұп арқылы ажыратылатын гомозиготалы дараларды будандастырса, бірінші ұрпақта генотипі де, фенотипі де біркелкі будандар алынады. Мұны бірінші ұрпақ будандарының біркелкілік заңы деп атайды

♂
АА
х
Р
Р
а а
А
Гамета:
А
а
а
F
1
Аа
Аа
Аа
Аа
Гибридтердің бірінші
ұрпағының біркелкілігі
Ұрпақтар: гетерезиготалар
♀

Мендельдің ІІ заңы

Бірінші ұрпақтағы алынған гибридтерді өзара будандастырғанда, екінші ұрпақта белгілердің ажырауы жүреді. Ажырау арақатынасы фенотипі бойынша 3:1, ал генотипі бойынша 1:2:1-ге тең болады.
F
2
- ні табу.
Ажырау заңы
Р
♂
F
1
Aa
X
Р
♀
F
1
Aa
гамета
А
а
А
а
Ұрпақтары:
АА
Аа
аА
аа
Гомозиготалы
сары
сары
сары
жасыл

Генетикалық есептерді рәсімдеуге қандай талаптар бар?

Таратпаны оқыңдар
Жұпта талқылаңдар
Есепті шығарып көріңдер
Берілгені: Көк көзді жігіт қара көзді қызға үйленді. Бұл некеден қара көзді бала дүниеге келді. Баланың генотипі қандай? (Балама белгілер туралы ақпаратты кестеден қараңыз).

Берілгені:

Берілгені:
А – қара көз
а – көк көз
– аа
– Аа
F1 – қара көз.
F1генотипін анықтаңыз

Шешуі:
жауабы: Қара көздің баланың генотипі Аа

Топтық жұмыс

Есептерді шығарыңдар
Дескриптор:
Берілгенін жазғанда, генотип пен фенотиптерін анықтау;
Шешуінің толық жазылуы;
Жауабының болуы.

Рефлексия. «Таңдау» әдісіне сәйкес келесі сұрақтарға жауап береді:

1.Мен сабақ қызықты/қызықсыз болды деп ойлаймын.

2. Мен сабақта: көп нәрсені үйрендім/үйренгенім аз болды.

3. Мен басқаларды мұқият/зейінсіз тыңдадым.

4. Мен пікірсайыстарға жиі/сирек қатыстым.

5.Мен сабақтағы өз жетістіктеріме ризамын/риза емеспін.

Бағалау критерийлері

Негізгі генетикалық түсініктерді біледі және оларды есепті шығарғанда пайдаланады;
Моногибридті будандастыру бойынша есептерді шығара алады.

Гаметалардың типтерін анықта

АаВВ-____________________
Аавв-_____________________
АаВВСС-__________________
ААвв-_____________________
АаВв-_____________________

1) Бұршақ тұқымының сары түс – А, жасывл түсіне – а- ға қарағанда доминантты. Тегіс пішінді В бұдыр пішінді b-дан басым. Мына генотиптердің тұқымдарының түстері мен пішіндерін анықтаңдар:

А) ааВВ

Ә) Ааbb

В) ааВb

Г) ААВb

Ғ) ААbb

Мынадай жолдармен жолдармен будандастырғанда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңдар:

Мынадай жолдармен жолдармен будандастырғанда алынатын ұрпақтар тұқымдарының сыртқы көрінісін анықтаңдар:

А) ааВВ×ааbb

Ә)ААВb×ааbb

Б) ааВb×ААВВ

жүктеу/скачать 98,75 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: