БоөЖ №1 Қозу, мембраналық потенциал, әрекет потенциалы Орындаған: Жамалбекова. А

Мембрананың ішкі беті «-» зарядталған.

Бұлшықет талшығының мембраналық потенциал мөлшері: – 60 - – 90 мв.

Қозу кезінде натрий иондары үшін мембрананың өтімділігі күрт артады

Тыныштық потенциал кезінде әр түрлі иондар үшін мембрананың өтімділік коэффициенттері:

Қозу кезеңінде

Тыныштық потенциалы мембрананың екі жағындағы концентрациялардың және мембрана арқылы өтетін иондардың әртүрлілігімен анықталады. Міне сондықтан мембрана арқылы иондар ағыны және жасушаның потенциалдар айырымы пайда болады. Мембраналық потенциалдың пайда болу себебі – жасушадан сыртқа қарайғы К+ иондарының диффузиясы.

Тыныштық потенциалы мембрананың екі жағындағы концентрациялардың және мембрана арқылы өтетін иондардың әртүрлілігімен анықталады. Міне сондықтан мембрана арқылы иондар ағыны және жасушаның потенциалдар айырымы пайда болады. Мембраналық потенциалдың пайда болу себебі – жасушадан сыртқа қарайғы К+ иондарының диффузиясы.

Иондар концентрациясының айырмасын ұстап тұру АТФ энергиясын пайдаланатын иондық арналардың көмегімен жүзеге асады. Бұдан басқа , К+, Na+ арналар жасушадан үш натрий ионын сыртқа шығарып, жасушаға екі калий ионын алып келетін болғандықтан, трансмембраналық потенциалдың өсуіне мүмкіндік жасайды, бұл жасуша аралық ортаның оң зарядын, сонымен қатар тыныштық потенциалын арттырады.

Әрекет потенциалы

Әрекет потенциалы – бұл қозу кезеңіндегі мембраналық потенциалдың тербелісі (мембрана зарядтары өзгереді).

Әрекет потенциалы кезеңдері

• 1. Жергілікті жауап.
• 2. Деполяризация.
• 3. Реполяризация.
• 4. Теріс іздік потенциал.
• 5. Оң іздік потенциал.

Деполяризация потенциалының табалдырық мәнінің болуы Егер деполяризация потенциалы табалдырық мәнінен үлкен болса, онда әрекет потенциал п.б. Егер деполяризация потенциалының амплитудасы қозу табалдырығынан кіші болса, онда әрекет потенциалы болмайды.

• Әрекет потенциалының максимал мәні 30-40 мВ – ге жетеді. Әрекет потенциалдың төмендеп, бастапқы қалпына келуін реполяризация кезеңі деп атайды.
• Деполяризация қисығы нолдік сызықтан өтіп, мембраналық потенциал оң болады. Осы оң фазан ӘП –ың инверсиясы д.а.
• Реполяризация фазасының соңғы бөлігі баяулай бастайды – потенциалдың баяу өзгерісін іздік потенциал деп атайды.

1- деполяризация фазасы, 2- фаза реполяризация фазасы, 3- іздік потенциал: а – теріс, б - оң

1
2
3
t
V
0
б
1
2
3
t
V
0
a

Пайдаланылған әдебиеттер:

• https://stud.kz/prezentatsiya/id/34648
• https://melimde.com/ozu-membranali-potencial-ereket-potenciali-jospari-i-kirispe-b.html
• https://ulagat.com/2021/08/26/%D3%99%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0

жүктеу/скачать 0,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: