Ботулизм Ботулизм (аллантиазис, ихтиизм) – ботулотоксиннің әсерінен дамитын, сопақша ми және жұлынның зақымдануымен сипаталатын жедел токсико-инфекциялық ауру. - Ботулизм (аллантиазис, ихтиизм) – ботулотоксиннің әсерінен дамитын, сопақша ми және жұлынның зақымдануымен сипаталатын жедел токсико-инфекциялық ауру.
- Ботулизм –барлык елдердегідей, Қазақстанда да ботулизммен аурудың басым көпшілігі (89%) үйде дайындалатын тағам өнімдерін (маринадталған саңырауқұлақтар, көкөніс консервілері, үйде дайындалған балықтар т.б.) пайдалануымен байланысты.
Этиологиясы. - Қоздырғышы – Clostridium botulinum – Clostridium тегіне, Bacillacea тұқымдастығына жатады. Бұл қоздырғыш анаэробты, спора түзетін таяқша. Антигендік құрылымы бойынша токсиннің 7 түрін ажыратады А, В, С, Д, Е, Ғ, С. Соның ішінде адамға зиянды төртеуі ғана — А, В, Е, Ғ.
- Өсуі мен токсин түзуінің оптимальді температурасы 28-35°С. Споралар өте төзімді: 100°С температурада 5сағаттан кейін, ал 120°С температурада 30 минут ішінде өледі. Клостридияның вегетативті түрі ботулотоксин бөледі.
- Қоздырғыштың вегетативті түрлері кайнатқаннан кейін 2-5 минутта жойылады.
Эпидемиологиясы. - Ботулизм кезінде қоздырғыштың негізгі резервуарлары:
- жылықанды жануарлар (көбінесе шөпқоректілер)
- салқынқанды (балықтар, шаян тәрізділер, моллюскалар)
- сыртқы орта (жер қыртысы, көлдердің, теңіздердің лайы).
- Ботулизмнің 3 түрі бар:
- тағамдық ботулизм
- жарақаттық ботулизм
- нәрестелердің ботулизмі
Ең жиі кездесетін түрі — тағамдық ботулизм. - Ең жиі кездесетін түрі — тағамдық ботулизм.
- Жұғу жолы: алиментарлы, токсин дамыған тағамдық азықтар арқылы (үйде консервіленген ет, көкөністер, саңырауқұлақтар, үйде тұздалған сан еті (окорок), тұздалған және қақталған балық.
Жарақаттық ботулизм әртүрлі жарақаттанған тері арқылы жұғуы мүмкін. - Жарақаттық ботулизм әртүрлі жарақаттанған тері арқылы жұғуы мүмкін.
- Топырақпен бірге түскен споралар шартты анаэробты жағдай туылған кезде вегетативті түріне ауысып токсин түзеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
