Дара жарнақтылар немесе лилиопсидтер (Monocotyledoneae, Liliopside) Тексерген:Кулбекова Айман Абдижапбаровна Топ:6В01509:201 Кіріспе Кіріспе: Дара жарнақтылар , лилиопсидтер (Мonocotyledones немесе Lіlіopsіda) – класы 4 кластармағынан , 38 қатардан , 104 тұқымдастан және 63000 - дай шөптесін өсімдіктер (бір-,екі-,көпжылдық ), сиректеу ағаштар,бұталар,лианалар . Жер бетінің барлық құрлықтарында (континенттерінде )кең таралған . Дара жарнақтылар толық табиғи эволюциялық тізбек болып табылады . Оның жекелеген қатарлары ауыспалы формалары арқылы бір-бірімен байланыста болады. - Дара жарнақтылардың флоэмасында тін паренхимасы болмайды , сондықтанда ол тек сүзгілі түтіктерден және серік тік клеткалардан тұрады ;
- Өткізгіш шоғында ксилема мен флоэманың арасында болатын шекаралық түзу доға тәрізді болады.
- Ксилемасы флоэманы айнала қоршап тұрады ;
- Жапырақтары екі қатар түзіп орналасады ; артық қор заттары және метаболизм өнімдері ( эфир майы илік заттар , алколоидтар , глюко зидтер және т.б. ) көп түрлі болмайды,олардың молекула сының құрылысы біршама қарапайым болып келеді.
Қызғалдақ (лат. Tulipa) – лалагүлдер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін пиязшықты өсімдік. Қазақстанның далалық аймақтарында жиі кездеседі, 32 түрі бар, оның 11 түрі – Қазақстанның эндемигі болып саналады.Жойылуға жақын түрі: Регел қызғалдағы. Қазақстанның қызыл кітабына енген: - Борщев қызғалдағы.
- Корольков қызғалдағы.
- Леман қызғалдағы.
- Островский қызғалдағы.
- Әртүрлі күлтелі қызғалдағы.
- Шренк қызғалдағы:
Бәйшешек, (лат. Crocus) – құртқашаштар тұқымдасына жататын көп жылдық тамыр түйнекті өсімдіктер. Еуразияда, Жерорта теңізінің жағалауларында өсетін 80-ге жуық түрі белгілі. Қазақстанда Іле, Жетісу (Жоңғар), Теріскей Алатауларында, Ұзынқара (Кетпен) жотасында, Қаратауда өседі. БОР-да 20 түрі,ал Қазақстанда 2 түрі кездеседі. Жуа (лат. Allium) – амариллистер тұқымдасының жуа тұқымдас тармағына жататын екі және көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Солтүстік жарты шарда 500-ге жуық түрі кездеседі. Қазақстанда жуаның 108 түрі далалық шөл, шөлейтті жерлерде, әсіресе, таулы аймақтарда өседі. Назарларынызға рақмет!
Достарыңызбен бөлісу: |