Дара жарнақтылар немесе лилиопсидтер (Monocotyledoneae, Liliopside)



Дата02.03.2023
өлшемі7,96 Mb.
#170869
Байланысты:
систематика жұлдыз
10 сынып ҚМЖ Өтегенова Айнур, айдын, 0010d667-4b09d499, 772646, Жиынты ба алау кестесі 2020-2021 — копия, 3 мысал, 5 сынып

Дара жарнақтылар немесе лилиопсидтер (Monocotyledoneae, Liliopside)

Орындаған:Әділжан Жұлдыз Маратқызы

Тексерген:Кулбекова Айман Абдижапбаровна

Топ:6В01509:201

Кіріспе

Кіріспе:

Дара жарнақтылар , лилиопсидтер (Мonocotyledones немесе Lіlіopsіda) – класы 4 кластармағынан , 38

қатардан , 104 тұқымдастан және 63000 - дай

түрлерден тұрады . Негізгі өмірлік формалары

шөптесін өсімдіктер (бір-,екі-,көпжылдық ),

сиректеу ағаштар,бұталар,лианалар . Жер

бетінің барлық құрлықтарында

(континенттерінде )кең таралған .

Дара жарнақтылар толық табиғи эволюциялық тізбек болып табылады . Оның жекелеген қатарлары

мен тұқымдастары ұқсас маман данған және

ауыспалы формалары арқылы бір-бірімен байланыста болады.

  • Дара жарнақтылардың флоэмасында тін паренхимасы болмайды , сондықтанда ол тек сүзгілі түтіктерден және серік тік клеткалардан тұрады ;
  • Өткізгіш шоғында ксилема мен флоэманың арасында болатын шекаралық түзу доға тәрізді болады.
  • Ксилемасы флоэманы айнала қоршап тұрады ;
  • Жапырақтары екі қатар түзіп орналасады ; артық қор заттары және метаболизм өнімдері ( эфир майы илік заттар , алколоидтар , глюко зидтер және т.б. ) көп түрлі болмайды,олардың молекула сының құрылысы біршама қарапайым болып келеді.

Қызғалдақ (лат. Tulipa) – лалагүлдер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін пиязшықты өсімдік. Қазақстанның далалық аймақтарында жиі кездеседі, 32 түрі бар, оның 11 түрі – Қазақстанның эндемигі болып саналады.Жойылуға жақын түрі: Регел қызғалдағы.

Қазақстанның қызыл кітабына енген:

  • Борщев қызғалдағы.
  • Корольков қызғалдағы.
  • Леман қызғалдағы.
  • Островский қызғалдағы.
  • Әртүрлі күлтелі қызғалдағы.
  • Шренк қызғалдағы:

Tulipa morphological structure

Бәйшешек, (лат. Crocus) – құртқашаштар тұқымдасына жататын көп жылдық тамыр түйнекті өсімдіктер. Еуразияда, Жерорта теңізінің жағалауларында өсетін 80-ге жуық түрі белгілі. Қазақстанда Іле, Жетісу (Жоңғар), Теріскей Алатауларында, Ұзынқара (Кетпен) жотасында, Қаратауда өседі. БОР-да 20 түрі,ал Қазақстанда 2 түрі кездеседі.

Жуа (лат. Allium) – амариллистер тұқымдасының жуа тұқымдас тармағына жататын екі және көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.

Солтүстік жарты шарда 500-ге жуық түрі кездеседі. Қазақстанда жуаның 108 түрі далалық шөл, шөлейтті жерлерде, әсіресе, таулы аймақтарда өседі.

Назарларынызға рақмет!



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет