Әдістемелік ұсыныстар титулды парағы
Дата 15.09.2017 өлшемі 169,44 Kb. #32581
Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік универститеті
Әлеуметтану және саясаттану кафедрасы
«Саяси әлеуметтану» пәні бойынша
5В050200 Саясаттану мамандығы студенттеріне арналған
пәнді меңгеру бойынша
әдістемелік нұсқаулар
Павлодар
Кіріспе
«Саяси әлеуметтану» пәні 5В050200 «Саясаттану» мамандығының студенттеріне арналған таңдау бойынша пән болып табылады. Осы пәнді игеру «Саясаттану» мамандығы студенттеріне қоғамның саяси өмірі, қазіргі кездегі саяси үрдістердің ерекшеліктері, қоғамның әртүрлі салаларының саясатпен арақатынасы, саясаттағы тұлғаның ролі, т.б. өзекті әлеуметтік-саяси мәселелерді жан-жақты қарастыруға мүмкіншілік береді. Студенттердің оқитын саясат теориясына қосымша саясаттың әлеуметтік ролін жетік меңгеруде қосар үлесі зор. Студенттердің пәнді меңгеру барысы аудиториялық және өз бетінше оқып үйрену бөлімдерінен тұрады. Осы пәнді толық меңгеру үшін ұсынылатын 15 тақырып шеңберінде келесі сұрақтардың мазмұнын ашып , игеру қажет. Ұсынылатын әдебиеттер тізімі мен олардың қарастырылатын беттері қоса берілген.
1 Тақырыптар тізімі
1 - тақырып Саяси әлеуметтанудың пәні мен әдістері
Саяси әлеуметтану ғылым ретінде. Арнайы әлеуметтанулық теория ретіндегі саяси әлеуметтанудың методологиялық негіздері мен ерекшеліктері.
Саяси әлеуметтанудың объектісі, субъектісі, пәні, әдістері мен функциялары, құрылымы.
Саяси әлеуметтанудың заңдары мен категориялары туралы ұғым.
Саяси әлеуметтану қоғамтану ғылымдарының жүйесінде. Саяси әлеуметтану және саяси , әлеуметтік және экономикалық ғылымдар.
Саяси әлеуметтануда әлеуметтік зерттеу әдістерін қолдану.
ұ сынылатын әдебиеттер: [10, бб.58-65]; [13, бб.103-108]
2 – тақырып Саясат қоғамдық құбылыс ретінде
«Саясат» ұғымының әртүрлі ғылымдардағы ерекшелігі.
Саяси өмір және билік қатынастары.
с аясаттың қазіргі қоғамдар өміріндегі ролі мен орны.
Саясаттың әлеуметтік функциялары.
Саяси қатысу: түрлері мен әдістері. қоғамның саяси жүйесі және саяси режимі.
Саясаттың қоамның экономикалық, әлеуметтік, рухани салаларымен байланысы.
ұ сынылатын әдебиеттер: [2, бб. 5-8]; [4, бб. 10-15]
3 – тақырып ә леуметтік-саяси ойдың даму кезеңдері
с аяси әлеуметтанудың дамуының үш кезеңі.
Ежелгі қ ытай, Грекия философиясындағы әлеуметтік-саяси идеялар.
Орта ғасырлардағы саяси ойдың дамуы.
Ағарту кезеңіндегі саяси ой.
Саяси әлеуметтанудың салалық әлеуметтанулық теория ретіндегі пайда болуы мен дамуының алғышарттары.
XIX-XX ғасырлар тоғысындағы әлеуметтік-саяси ойдың дамуы.
XXI ғасырдың басындағы әлеуметтік-саяси ой.
ұ сынылатын әдебиеттер: [4, бб. 18-25]
4 – тақырып Мемлекет әлеуметтік-саяси институт ретінде
Мемлекеттің пайда болу табиғаты туралы негізгі концепциялар.
Мемлекеттік басқарудың түрлері мен формалары.
Мемлекеттің функциялары.
Халық пен мемлекеттің өзара әрекет етуінің түрлері мен әдістері.
Мемлекеттердің классификациясы.
қ ұқықтық мемлекет идеясы. қ ұқықтық мемлекеттің негізгі сипаттамалары.
Азаматтық қоғам концепциясы. Азаматтық қоғам функциялары.
Құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғамның арақатынасы.
ұ сынылатын әдебиеттер: [2, бб. 25-31]
5 – тақырып Адам мен биліктің өзара қатынасы
Жалпы билік ұғымы және оның қазіргі концепциялары.
Биліктің субъектісі, объектісі және құрылымы.
Билік етудің тәсілдері мен түрлері.
Биліктің легитимділігі.
Биліктің түрлері.
Саяси биліктің қоғамның мүшелері өмірінің жағдайларына әсері.
ә леуметтік субъектілердің саяси мүдделері.
Азаматтардың саяси іс-әрекетке қатысуы.
Биліктің мемлекеттік органдарының әлеуметтік бағыттылығы мәселесі.
Әлеуметтік саясат ұғымы, ерекшеліктері және оның қ азақстан Республикасындағы жүзеге асырылуы.
ұ сынылатын әдебиеттер: [3, бб. 52-56]
6 – тақырып Саяси көшбасшылық
Көшбасшылықты зерттеудегі негізгі көзқарастар.
Саяси көшбасшының негізгі қасиеттерінің сипаттамасы.
Билік, көшбасшы және халықтың өзара әрекет ету мәселесі.
Саяси көшбасшының әлеуметтік бейнесі.
Басшылық ету мен көшбасшылық стилдері.
Көшбасшының харизматикалық қасиеттері. Көшбасшының жеке қасиеттері мен оның имиджі.
ұ сынылатын әдебиеттер: [3, бб. 78-86]
7 – тақырып Саяси партиялар азаматтар мүдделерінің жүзеге асырылуы формасы ретінде
ә леуметтік қозғалыстар мен ұйымдар: мәні, ерекшеліктері, функциялары.
Саяси партиялар, партиялық жүйелері, олардың түрлері.
Саяси партиялардың негізгі функциялары.
Саяси партиялар әлеуметтанулық талдаудың объектісі ретінде.
Саяси партиялардың әлеуметтік негізі.
ұ сынылатын әдебиеттер: [2, бб. 156-162]
8 – тақырып ә леуметтік-саяси оппозиция және билік
Саяси оппозиция ұжымдық мнез-құлық ретінде.
Оппозициялық мінез-құлықтың қалыптасуы.
о ппозициялық мінез-құлықтың құрылымы мен негізгі үлгілері.
Саяси оппозицияның функциялары.
Оппозициялық іс-әрекеттің түрлері мен әдістері.
Саяси оппозицияның түрлері.
Конструктивті оппозиция және саяси экстремизм.
ұ сынылатын әдебиеттер: [5, бб. 56-61]
9 – тақырып Саяси элита әлеуметтік қабат ретінде
Саяси элитаның мәні мен табиғаты.
Саяси элита теориялары.
Саяси элитаның құрылымы.
Билеуші элиталар типологиясы.
Саяси элита функциялары.
Билік қатынастары жүйесіндегі саяси элиталардың орны мен ролі.
қ азіргі саяси элитаның әлеуметтік бейнесі.
ұ сынылатын әдебиеттер: [3, бб. 108-117]
10 – тақырып Саяси мәдениет
Тұлғаның саяси санасының қалыптасуы және саяси әлеуметтенуі.
Саяси әлеуметтенудің кезеңдері.
Идеология және оның саяси әлеуметтенудегі ролі.
Саяси әлеуметтенудегі отбасының, мектептің, өндірістік ұйымның ролі.
Саяси мәдениеттің қалыптасуы механизмі.
Саяси мәдениеттің қалыптасу механизмі ретіндегі саяси бәсекелестік.
ұ сынылатын әдебиеттер: [1, 6 Т. бб. 117-125]
11 – тақырып қ оғамдағы қақтығыстық жадайлар
Саяси жүйелердегі қақтығыстық жағждайлардың табиғаты мен мәні. қақтығыстар теориясы және оларды зерттеу кезеңдері.
Қақтығыстардың көріну деңгейлері.
Қақтығыстардың негізгі субъектілері мен қатысушылары.
Қазіргі саяси қақтығыстардың ерекшеліктері.
Саяси күйзеліс қақтығыстардың алғышарты ретінде.
Қақтығыс пен консенсунс арақатынасы.
Қақтығыстардың дамуының динамикасы және оларды реттеу тәсілдері.
ұ сынылатын әдебиеттер: [5, бб. 138-154]
12 – тақырып Экономика және саясат
Экономика мен саясаттың арақатынасы.
Экономика мен нарық.
Экономика мен биліктің тарихи әрекет ету түрлері.
Мемлекеттің экономикалық ролі.
Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі үлгілері.
Қазіргі қ Р экономикалық саладағы саясатының негізгі бағыттары.
ұ сынылатын әдебиеттер: [5, бб. 76-81]
13 – тақырып ә леуметтік-демографиялық саясат
Демографиялық саясат: оның мәні мен маңызы.
Халық санын реттеуге бағытталған мемлекет саясаты.
Көші-қон саясаты.
Отбасы демографиялық саясаттың негізгі объектілерінің бірі ретінде.
қ азіргі қ Р отбасын қолдау бойынша саясаты.
ұ сынылатын әдебиеттер: [8, бб. 189-207]
14 – тақырып Экология және саясат
Экологияның гуманитарлық және әлеуметтік-саяси мәселелері.
ә леуметтік-экологиялық саясат және оның құрамдас бөліктері.
ғ аламдық экологиялық мәселелер.
Ғаламдану кезеңіндегі экологиялық қауіпсіздік мәселелері.
Ғаламдық экологиялық саясаттың қағидалары.
Сананың экологизациясы және экологиялық ойлауды қалыптастыру.
Мемлекеттің әлеуметтік-экологиялық стратегиясы.
Экологиялық партиялар мен қоғамдық қозғалыстар.
ұ сынылатын әдебиеттер: [8, бб. 208-224]
15 – тақырып Саяси модернизация
ғ аламдану әлемдік дамудың феномені ретінде.
қ азіргі кездің ғаламдық мәселелері және оныі халықаралық саясатқа әсері.
қ азіргі қоғамның саяси модернизациясының мәні мен ролі.
қ азақстан қоғамының әлеуметтік-саяси реформалануы.
Қазақстан қазіргі әлемде: ғаламданудың саяси жүйе мен ішкі саясатқа әсері.
ұ сынылатын әдебиеттер: [5, бб. 125-131]
2 Әдебиеттер тізімі
Негізгі:
Әлемдiк әлеуметтану антологиясы : [10 томдық]. – Алматы : Қазақстан. (Мәдени мұра), 2007
Жамбылов Д. Саясаттану : оқулық – Өзгерiссiз 4-басылымы – Алматы : Жетi жарғы, 2008
Нұрмағамбетов Ғ. Саясаттану негіздері : оқу құралы – Қарағанды :ҚР ІІМ Б.Бейсенов атындағы Қарағанды академиясы, 2011
Нұрымбетова Г. Саяси iлiмдер тарихы : оқу құралы – Алматы : Бiлiм, 2008
Нұрымбетова Г.Р Салыстырмалы саясаттану : оқу құралы – Алматы : ҚазҰПУ, 2007
Қосымша :
Арын Е. М. Орысша-қазақша түсiндiрме сөздiк. Әлеуметтану және саясаттану – Павлодар : ЭКО, 2006
Әбдікерова Г. О. Тұлға әлеуметтануы: жоғары оқу орындарына арналған оқу құралы – Алматы : Қазақ университетi , 2009
Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсiндiрме сөздiгi – Алматы, 2007
Ғабдуллина Қ. Құқық социологиясы : оқулық – Алматы : Заң әдебиетi, 2005
Икенов А. И., Жүсiпова А. Д. Әлеуметтану негiздерi : оқу құралы – Алматы : Экономика, 2004
Нұрымбетова Г.Р. Саясаттану пәнiн оқытуда интерактивтi әдiстi қолдану : оқу құралы – Алматы : Өнер, 2008
Рахметов Қ. Ж., Болатова А. Н., Исмағамбетова З. Н. Социология – Алматы : Өлке, 2005
Тұрғынбаев Ә.Х. Социология – Алматы, 2005
Шыңғысова Н. Журналистика социологиясы: оқу құралы – Алматы : Қазақ университетi, 2010
Достарыңызбен бөлісу: