ҚанықПАҒан көмірсутектердің реакцияға түсу қабілеттілігі
Дата 13.04.2020 өлшемі 4,43 Mb. #62343
Байланысты:
Ор.Хим №6 дәріс Қанықпаған Көмірсутектердің реакцияға түсу қабілеттілігі 555 ,
Есеп-казан ,
Meshersky ,
2-дәріс. Бейнелеу өнерінің даму тарихы ,
экоо реф (копия) ҚАНЫҚПАҒАН КӨМІРСУТЕКТЕРДІҢ РЕАКЦИЯҒА ТҮСУ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ ҚАНЫҚПАҒАН КӨМІРСУТЕКТЕРДІҢ РЕАКЦИЯҒА ТҮСУ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ дигалогеналкандар, СnH2nHal2 галогеналкандар, СnH2n+1Hal Марковников ережесі Галогенсутектің сутек атомы сутегі көп көміртек атомына, ал галоген сутегі аз көміртек атомына қосылады. H2C=CH-CH3+H-Br H3C-CHBr-CH3 Алкендердің алынуы 1)Катализдік дегидрлеу әдісі: CH3-CH3 CH2=CH2+H2 2)Спирттерді дегидратациялау: H3C-CH2-OH H2C=CH2+H2O 3)Дегидрогалогендеу: H3C-CH-CH2 H3C-CH=CH2 CI H 4)Дегалогендеу: H3C-CH-CH2+Zn H3C-CH=CH2+ZnBr2 Br Br Алкиндердің реакцияға түсу қабілеттілігі Қосылу реакциясы 1) Гидрлеу катализаторы (Ni, Pd немесе Pt), бірақ бұл реакция алкендерден баяуырақ жүреді. CH3 –C≡CH + H2 ––t°,Pd→ CH3 –CH=CH2 CH3 –CH=CH2 + H2 ––t°,Pd→ CH3 –CH2 –CH3 2) Галогендеу Алкиндер бром суын түссіздендіреді ( үш еселі байланыстың сапалық реакциясы).Реакция алкендермен салыстырғанда баяуырақ жүреді. 2) Галогендеу Алкиндер бром суын түссіздендіреді ( үш еселі байланыстың сапалық реакциясы).Реакция алкендермен салыстырғанда баяуырақ жүреді. HC≡CH + Br2 → CHBr=CHBr CHBr=CHBr + Br2 → CHBr2 –CHBr2 3) Гидрогалогендеу. Түзілетін өнім Марковников ережесімен анықталады . CH3 –C≡CH + HBr → CH3 –CBr=CH2 CH3 –CBr=CH2 + HBr → CH3 –CBr2 –CH3 4) Гидраттау (Кучеров реакциясы). Суды қосып алу реакциясы сынап сульфаты қатысында жүреді. Бұл реакцияны 1881 жылы М.Г.Кучеров ашқан. Судың алкинге қосылуы Марковников ережесіне сәйкес жүреді, аралық тұрақсыз спирт(енол) тұрақты карбонильді қосылысқа – кетонға айналады. HgSO4 CH3 –C≡CH + H2 O → CH3 – C – CH3 H2SO4 || O 5) Полимерлену. Ацетиленнің тримерленуі : kat HC≡CH + HC≡CH →CH2 =CH–C≡CH kat CH2 =CH–C≡CH + HC≡CH →CH2=CH–C≡C–CH=CH2 Cакт.,t 3СH≡CH → С6 Н6 ( бензол) Алкиндердің қышқылдық қасиеттері . Ацетилендегі сутек атомдары ның орнын металл атомдары баса алады. Бұл кезде ацетиленидтер түзіледі. Металл натрий или натрий ацетиленидін түзеді. HC≡CH + 2Na → NaC≡CNa + H2 Күміс пен мыс ацетиленидтерін күміс оксиді мен мыс хлоридінің аммиактағы ерітінділерінен алады. HC≡CH + Ag2 O → AgC≡CAg↓+ H2 O (аммиакты ер-ді) HC≡CH + CuCl2 → CuC≡CCu↓+ 2HCl (аммиакты ер-ді) (үш еселі байланысқа сапалық реакция) Тотығу реакциясы Тотығу реакциясы Калий перманганаты әсерінен ацетилен қымыздық қышқылына дейін тотығып, KMnO4 ерітіндісін түссіздендіреді ( үш еселі байланысқа сапалық реакция). 3C2 H2 + 8KMnO4 + 4H2 O → 3HOOC-COOH + +8MnO2 + 8KOH Ароматты көмірсутектердің реакцияға түсу қабілеттілігі C6H 6+ HONO2 → C6H 6 + Br2 → C6H 6+HOSO2OH→ Қосылу реакциясы Бензолдың қолданылуы ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: 1.Ә.Темірболатова, Н.Нұрахметов, Р.Жұмаділов, С.Әлімжанова Химия: -Алматы: Мектеп, 2011ж. §§ 3.1-4.6 қайталау 2. Ә. Темірболатова , Н.Сағымбекова Химия. Тапсырмалар жинағы 11 сынып. Есептер № 3-147 – 3-148,121 бет. 36-40 есептер 125 бет. 3.С.Габрилян, Г.Г. Лысова. Химия. Методическое пособие. 11 класс. Профильный уровень, М., Дрофа, 2007. 4.А. В. Артёмов, С. С. Дерябина. Школьные олимпиады по химии 8 – 11 класс. М., «Айрис-пресс», 2009 Достарыңызбен бөлісу: