Естен тану және коллапс кезіндегі алғашқы дәрігерге дейінгі көмек
Естен тану (синкоп)-аз уақытқа кенеттен ес-түссіз қалу. Ол мидың гипоксиясы әсерінен дамиды. Онда жүрек және тыныс қызметінің әлсіреп, қайта қалпына келуі байқалады.
Естен тану кезеңдері
Естен тану алды
Естен тану
Естен танудан кейінгі
Естен тану алды
- Науқас әлсірейді;
- Көзі қарауытады;
- Құлағы шуылдайды;
- Басы айналады
- Жүрегі айниды;
- Тершеңдік басады;
- Терісінің бозаруы бірнеше секундтан бірнеше минутқа созылады.
Естен тану кезеңі
- Науқас есінен танады;
- бұлшықеттерінің тонусы төмендеп, терісі бозарады;
- Тынысы беткейлі болады;
- Есін бірнеше секундтан бірнеше минутқа жоғалтады;
- Кейде ми қанайналымының тоқтауына байланысты тонико-клоникалық тырысулар болып, еріксіз зәр шығаруы мүмкін;
- Көз қарашықтары тарылады (кейде кеңейеді);
- Жарыққа реакциясы болмайды, рефлекстеріде жоғалады;
- Науқастың пульсі әлсіз;
- АҚҚ қалыпты немесе төмендейді;
- Жүрек тондары тұйықталған;
- Тынысы беткейлі, сирек;
- Кейде есі 10-20 минутқа дейін жоғалады.
Естен танудан кейінгі
- Науқас есін жинайды;
- Тері қабаттары өз қалпына келеді;
- Пульстің толымы жақсарады;
- АҚҚ қалпына келеді;
- Кейбіреуі әлсіздікке, басының ауырып тұруына шағымданады.
Естен тану жағдайлары 3 топқа бөлінеді
Нейрокардиогенді
Кардиогенді
Ангиогенді
Нейрокардиогенді естен тану
Бұл күйлер ауасы тар жерлерде, қатарда тұрғанда дамиды. Оны жан күйзелістері, қорқыныш, қанды көру, ауыру сезімдері сияқты өршітуші факторлар тудырады. Сонымен қатар бұл топқа жөтелгенде, күшенгенде, жұтынғанда дамитын естен танулар жатады. Мұндай естен танудың түрі қантамырлық тонустары төмен, артериялық қан қысымының төмендеуіне бейім және вестибулярлық бұзылыстары бар адамдарда дамиды. Нейрокардиогенді естен танулардың алдында естен тану алды кезеңі болады. Онда науқастың терісі бозарып, әлсізденіп, басы айналады, көзі қарауытады, лоқсиды.
Кардиогенді естен тану
Аритмиялық
Обструктивті
Аритмиялықтар
- Брадиаритмиялық (синустың тежелуі, толық АВ блокадасы)
- Тахиаритмиялық ( қарыншалық тахиаритмиялық пароксизмдер, қарыншалық діріл)
Достарыңызбен бөлісу: |
