Гомеостазды сақтау механизмі

Гомеостазды сақтау механизмі

Сабақтың мақсаты:ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын ұстаудағы гомеостазды сақтаудың механизмін түсіндіреді;

Гомеостаз (гр. 'homoios' - ұқсас, stasis - тепе-теңдік) - жүйенің қызмет ететін сыртқы ортасының өзгеруіне қатысты тұрақты қалыпта ұстау немесе реттеу үрдісі. Бұл термин әлеуметтік жүйелерге қатысты қолданылады. Әлеуметтік жүйелер өзін-өзі қолдайтындығы немесе өзін тепе-теңдікте ұстайтындығы туралы қағида даулы болып табылады. Тепе-теңдігін бұзуға тырысатын ішкі және сыртқы факторларға қарсы күрес жолымен сақталатын, қандай да бір жүйенің қимылды тепе-теңдікті қалпы.

Гомеостаз (гр. 'homoios' - ұқсас, stasis - тепе-теңдік) - жүйенің қызмет ететін сыртқы ортасының өзгеруіне қатысты тұрақты қалыпта ұстау немесе реттеу үрдісі. Бұл термин әлеуметтік жүйелерге қатысты қолданылады. Әлеуметтік жүйелер өзін-өзі қолдайтындығы немесе өзін тепе-теңдікте ұстайтындығы туралы қағида даулы болып табылады. Тепе-теңдігін бұзуға тырысатын ішкі және сыртқы факторларға қарсы күрес жолымен сақталатын, қандай да бір жүйенің қимылды тепе-теңдікті қалпы.

Уолтер Брэдфорд Кэннон (1871 ж. 19 қазан, Висконсин, Прейри-ду-Чин - 1 қазан 1945, Франклин, Нью-Гэмпшир) — американдық психофизиолог, физиолог. Ол «жекпе-жек немесе ұшу реакциясы» терминінің авторы. Медицина ғылымының докторы (1900). АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (1914), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1939), КСРО Ғылым академиясының құрметті мүшесі (1942).

• Уолтер Брэдфорд Кэннон (1871 ж. 19 қазан, Висконсин, Прейри-ду-Чин - 1 қазан 1945, Франклин, Нью-Гэмпшир) — американдық психофизиолог, физиолог. Ол «жекпе-жек немесе ұшу реакциясы» терминінің авторы. Медицина ғылымының докторы (1900). АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (1914), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1939), КСРО Ғылым академиясының құрметті мүшесі (1942).

• Клод Бернар 1813 ж. 12 шілдеден 1878 ж. 10 ақпанға дейін өмір сүрді— француз дәрігері, ішкі секреция процестерін зерттеуші, эндокринологияның негізін салушы.

Динамикалық тепе теңдік

• Кейбір көрсеткіштердің шамалы өзгеруі мүмкін, ол динамикалық тепе теңдік деп аталады. Бұл ағзаның қоршаған жағдай өзгерісіне бейімделуі үшін қажет. Мысалы, қан плазмасы мен жасушаларының арақатынасы 5% шегінде өзгеруі мүмкін. Бұл көрсеткіш қалыпты жағдайда 55% плазмаға, 45% жасуша құрайды. Бірақ сусызданған кезде 60%-ға 40% арақатынасы болуы мүмкін, ал көп мөлшерде су ішкен кезде 50%-ға 50% болады.

Сейкестендіру

Мәтінді мағынасына сәйкес сөздермен толықтырыңыз.

• Мәтінді мағынасына сәйкес сөздермен толықтырыңыз.

 

• Адам ағзасындағы гомеостазды сақтау механизмі___________________.
• Ішкі ортаның тұрақтылығы__________________.
• Сұйықтық көрсеткіштерінің шамалы ауытқуы____________ деп аталады. 
• Қажетті сөздер:динамикалық тепе-теңдік, гомеостаз, нейрогуморальды 

Назарларыңызға рахмет!

жүктеу/скачать 1,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: