Алматы, 2022
ОРЫНДАҒАН: Есенәлиева Г Б
КУРС: 2
МАМАНДЫҒЫ: ЖАЛПЫ МЕДИЦИНА ТОБЫ: 212 А
ҚАБЫЛДАҒАН: ТОҚТАМЫСОВА А.
ЖОСПАР:
I. Кіріспе:
1.1.Асқазан- ішек гормондары. II. Негізгі бөлім:
Гормондардың түрлері мен қасиеттері.
Соматостатин мен гастрин. 2.1.2.Секретин мен мотилин.
2.1.3. Дуокринин мен нейротензин.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер.
I. КІРІСПЕ 1.1. Асқазан-ішек гормондары Асқазан-ішек гормондары-бұл асқазан-ішек жолдарының эндокриндік жасушалары шығаратын заттар, олар ас қорыту орталығынан, ас қорыту жүйесінің реттеушісінен оның басқару объектілеріне: мақсатты жасушаларға, мақсатты органдарға басқару ақпаратын беру құралы болып табылады.
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ 2.1. ГОРМОН ТҮРЛЕРІ МЕН ҚАСИЕТТЕРІ Ас қорыту бездерінің секреторлық қызметін реттеу жүйке және гуморальдық механизмдер арқылы жүзеге асырылады. Секрецияны ынталандыратын негізгі жүйке талшықтары парасимпатикалық болып
Симпатикалық жүйке талшықтары ас қорыту
табылады. Олар постганглионды нейрондардың аксондары.
бездерінің
ынталандырылған секрециясын тежейді және бездерге трофикалық әсер етеді, секреция компоненттерінің синтезін күшейтеді.
2.1.1. СОМАТОСТАТИН МЕН ГАСТРИН
Соматостатин Гормон өндірілетін орын: асқазан, аш ішектің проксимальды бөлімі, ұйқы безі
Эндокриноциттер: D- типті
Әсері: Инсулин мен глюкагонның, белгілі асқазан-ішек гормондарының (секретин, ГИПа, мотилин, гастрин) бөлінуін тежейді; асқазанның париетальды жасушаларының және ұйқы безінің ацинарлы жасушаларының белсенділігін тежейді
2.1.2. СЕКРЕТИН МЕН МОТИЛИН
Секретин Гормон өндіретін орны: жіңішке ішек. Эндокриноциттер: S- типті.
Әсері: Ұйқы безі, бауыр, Бруннер,
пепсин бездері арқылы
бикарбонаттар мен судың секрециясын ынталандырады; асқазандағы
секрецияны тежейді.
эвакуациялауды тездетеді.
2.1.3. ДУОКРИНИН МЕН НЕЙРОТЕНЗИН
Дуокринин Гормон өндірісі орны: асқазанның антральды бөлімі.
Эндокриноциттер: G- типті.
Әсері: Он екі елі ішектің Бруннер бездерінің секрециясын
ынталандырады.
Нейротензин
Гормон өндірісі орны: аш ішектің дистальды бөлімі.
Эндокриноциттер: N- типті.
Әсері: бездерімен тұз бөлінуін тежейді,
Асқазан қышқылының глюкагонның
бөлінуін күшейтеді.
Асқазан-ішек гормондары (немесе ішек гормондары) - асқазандағы, ұйқы безіндегі және аш ішектегі энтероэндокриндік жасушалардан бөлінетін гормондар тобы, олар ас қорыту органдарының әртүрлі функцияларын басқарады. Жақында жүргізілген зерттеулер секретин, холецистокинин немесе Р заты сияқты ішек пептидтерінің
және перифериялық
мен нейромодуляторлар
жүйке
рөлін
жүйелерінде
атқаратынын
көпшілігі Орталық нейротрансмиттерлер көрсетті.
IV. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
•Артемова,Э.К. Биохимия: Учебное для самостоятельной работы институтов физическойпособие студентов культуры./ Э.К. Артемова. - М.:Советский спорт, 2006. - 72 c.•Зезеров, Е.Г. Биохимия (общая,медицинская и фармакологическая): Курс лекций / Е.Г. Зезеров. - Ереван: МИА, 2014. - 456 c•Проскурина, И.К. Биохимия / И.К. Проскурина. - М.: Academia, 2018. - 320 c. Проскурина, И.К. Биохимия: Учебник / И.К. Проскурина. - М.: Академия, 2012. - 288 c.