1-мысал. АВСД тік төртбұрышының ұзындығы дм.
АВСД тік төртбұрышының ауданын табыңдар.
(1-сурет)
Шешуі: 1- суреттегі квадрат ұзындай тең 8 бөлікке, көлденеңінен тең 5 бөлікке бөлінген. Демек квадрат 8*5 бөлікке бөлінген.
АВСД тік төртбұрышында осындай 7*3 бөлік бар.
Квадраттың бір бөлігінің ауданы -ге тең
АВСД тік төртбұрышының ауданы:
1-сурет Бөлшекті бөлшекке көбейту: Бөлшекті бөлшекке көбейту үшін, олардың алымдарын көбейтіп, алымы етіп жазып, бөлімдерін көбейтіп, бөлімі етіп жазу керек. = = 2) 2 мысал: Қабырғасының ұзындығы квадраттың периметрін есептеп табыңдар Шешуі: Квадраттың периметрі * 4 көбейтіндісінің мәніне тең екендігі белгілі. Нұсқау. * 4 көбейтіндісін, әрқайсысы - ке тең 4 қосылғыштың қосындысына теңестіріп, теңдік түрінде жазайық * 4 = + + + = демек, * 4 == Бөлшекті натурал санға көбейту : Бөлшекті натурал санға көбейту үшін, бөлшектің алымын натурал санға көбейтіп, нәтижесін алым етіп жазып, бөлімінің өзін қалдыру керек. = = *4==2 Аралас сандарды көбейту : Аралас сандарды көбейту үшін, аралас сандарды бұрыс бөлшек түрінде жазып, бөлшекті бөлшекке көбейту керек.
=
3) 8 Егер көбейткіштердің бірі нөлге тең болса, онда көбейтінді де нөлге тең.
0*
5* =0;
Егер көбейткіштердің бірі жай бөлшекпен, ал екіншісі әріппен берілсе, онда әріп бөлшектен кейін бөлшек сызығының деңгейінде жазылады. 4)
1-тапсырма Есептеңіз:
5*
Дескриптор: - жай бөлшектерді көбейтеді; - аралас сандарды көбейтеді; - бөлшектерді қысқартады.
2-тапсырма а) Егер тік төртбұрыштың ені см, ал ұзындығы енінен см үлкен болса, тік төртбұрыштың ауданын табыңыз. b) Машина 8 км/сағ жылдамдықпен сағ және 12 км/сағ жылдамдықпен сағ жол жүрді. Машина қандай қашықтықты жүріп өтті? Дескриптор: -есептер шартына сәйкес санды өрнектер құрастырады; -бөлшектерге амалдар қолданады; -әр есептің жауабын табады.