Көкөніс дақылдарын көбейту Көкөніс дақылдарының тұқымдық көбеюі



бет1/2
Дата08.02.2022
өлшемі24,71 Kb.
#119089
  1   2
Байланысты:
Көкөніс дақылдарын көбейту


Көкөніс дақылдарын көбейту
1. Көкөніс дақылдарының тұқымдық көбеюі
Көкөніс дақылдарының көпшілігі тұқыммен таралады. Бұл әдіспен көбею коэффициенті өте жоғары, өсіру әдістері вегетативті көбеюге қарағанда әлдеқайда қарапайым және үнемді.
Тұқымның көбеюімен өсімдіктер өсу жағдайларының өзгеруіне жақсы бейімделеді. Бірақ сорттардың экономикалық және биологиялық қасиеттерін сақтау үшін тұқым шаруашылығында арнайы шаралар кешенін қолдану қажет.
Көкөніс дақылдарының тұқымдық көбеюі кезінде тұқым (қырыққабат, бұршақ), бір тұқымды жемістер (салат, шпинат), екі тұқымды (сәбіз, ақжелкен) және жеміс-жидек (қызылша) тұқым ретінде қызмет ете алады.
Көкөніс дақылдарының тұқымдарының экономикалық құндылығы сорттық және егу қасиеттерімен сипатталады.
Тұқымдардың сорттық қасиеттері олардың мәдениеті мен сортына сәйкестігі, сорттық тазалығы, өсімдіктердің морфологиялық, биологиялық және экономикалық сипаттамалары бойынша біркелкілігі арқылы анықталады.
Тұқымның егу сапасы өнгіштігі, өну энергиясы, тазалығы, салмағы 1000 тұқым, ылғалдылық және егу жарамдылығы бойынша анықталады.
Мемлекеттік тұқымдық инспекцияларды талдау және бағалау негізінде көкөніс дақылдарының тұқымын себу сапасы бойынша бірінші немесе екінші класқа жатқызады.
Бекітілген Стандарттарға сәйкес дақылға байланысты бірінші класты тұқымның өнгіштігі 60-96% – дан, екінші класты тұқымның өнгіштігі 40-88% - дан төмен болмауы тиіс.
Егер тұқымдар осы талаптарға сәйкес келмесе, олар алынып тасталады немесе өнгіштігі қосымша өңдеу арқылы белгіленген талаптарға жеткізіледі.
Ұсынылған егу нормалары бірінші класс тұқымына арналған.
Егер тұқымдар бірінші сыныптың талаптарына сәйкес келмесе, егу нормасына түзету енгізіледі.
Егу үшін сіз белгілі бір аймақтарға немесе республикаларға ұсынылатын сорттардың тұқымын ғана пайдалануыңыз керек. Мұндай сорттар климаттық жағдайларға жақсы бейімделген және сортты емес тұқымдармен салыстырғанда 15-20% жоғары өнім алуды қамтамасыз етеді.
Сорттық тұқымдармен қатар, белгілі бір сорттарды жасанды кесіп өту арқылы мамандандырылған тұқым фермаларында өсірілетін гибридті тұқымдар сатылымға шығарылуы мүмкін, нәтижесінде қарапайым тұқымдармен салыстырғанда бірінші ұрпақта өнімділігі жоғары будандар алынады.
Тұқымдарда басқа дақылдардың немесе арамшөптердің тұқымдары болмауы керек. Тұқымның тазалығы қарбыз, баклажан, бұршақ, қауын, асқабақ, цуккини, қырыққабат 98-99%, сәбіз, ақжелкен, редис, редис, салат, қызылша, қымыздық үшін – 95-97% болуы керек.
Тұқымның өнуі-бұл әр дақыл үшін оңтайлы өсу жағдайында белгіленген белгілі бір мерзімде қалыпты көшеттер беру қабілеті, пайызбен көрсетілген.
Өнуімен қатар, тұқымның өну энергиясын анықтау әдеттегідей, ол әр дақыл үшін белгіленген белгілі бір мерзімде өну достығын білдіреді.
Көлемі бойынша тұқымдар бес топқа бөлінеді:
* өте үлкен (1 г – нан 10 данаға дейін) - бұршақ, бұршақ, бұршақ, қант жүгері, асқабақ, қарбыз,
* ірі (1 г 71-100 дана) – қияр, қауын, қызылша, ревень, ұсақ тұқымды қарбыз, шпинат, редис, шалғам,
* орташа (1 г 150-300 дана) - қызанақ, қырыққабат, рутабага, пияз, бұрыш, баклажан, парснип, аскөк,
* ұсақ (1 г 600-1000 дана) – сәбіз, ақжелкен, репа, салат,
* өте кішкентай (1 г 1000 данадан артық) – қымыздық, балдыркөк, эстрагон, картоп.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет