Нейтрондық физика Кіріспе Нейтронның ашылуы 1932 жылы 17 ақпанда Джеймс Чедвик «Нейтронның бар болу мүмкіндігі»



Дата08.02.2022
өлшемі124,55 Kb.
#117409
Байланысты:
Neytronnaya Fizika Itorya


Нейтрондық физика
Кіріспе

    1. Нейтронның ашылуы

1932 жылы 17 ақпанда Джеймс Чедвик «Нейтронның бар болу мүмкіндігі» туралы еңбегін жариялады, солай адамзаттың ядролық даму тарих кезеңін бастады. Екі жылдан кейін Нобель силығына ие болып әлемнің алғашқы кірпішін қалап және де ол атом молекулаларынан қалаған, соның ішінде әсіресе нейтронның ашылуы. Тәжірибе, ой мен логика экспериментпен бірге Профессор Чадвикке нейтронның бар екенін дәлелдеуге және оның қасиеттерін белгілеуге мүмкіндік береді.
Бірақ 1935 жылғы мерекелерге қатысқандардың ешқайсысы, тарихта жаңа дәуір басталғанын білмеді. ХХ ғасырдың адамзат жаңалықтары үшін ең маңыздысы. - Гана мен Штрассманның 1939 жылы, уран ядросының нейтрондар әсерінен бөлінуі жаңа - нейтрондың ашуылуы болды. Басқарылатын тізбекті реакциялардың бөлінуі ядролық энергияның негізін құрады. 1942 жылы Ферми бірінші ядролық реакторды салған кезде алғаш рет ядролық энергия алынды. 1945 жылдың 16 ақпанында АҚШта алғаш рет ядролық қару сынау жарылысы болып, 6 және 9 тамызда екінші дүние жүзлік соғыстың ортасында ядролық қару Жапонияның Хиросима және Нагасаки қалаларына алғаш рет тасталады. Соғыстың осылай аяқталуы ядролық энергияның қандай қауіп тудыратынын көрсетті. Сондықтан қәзір осындай ядролық қарулардың арсеналы бар кезде ядролық зерттеулердің маңызын біліп, бір адамның немесе бір мемлекеттің дұрыс қолданбауы, бүкіл адамзаттың ядролық қарудан қырылып кетуіне әкеп соғуы мүмкін.
1954 жылы СССР аумағында алғаш атомдық электростанция қолданысқа беріледі. Содан бастап адамзат күн энергиясынан бөлінетін энергияны аздап қолдана бастады. Күннің әсерінен пайда болған көмір мен мұнай сонымен қатар жел, боран, циклон, өзен ағысы мұның бәрі күн әсері.
Ядролық энергияның ашылуынан кейін адамзат күн сәулесі өшседе (миллиард жылдан соң) өмір сүруге қабілетке ие болды.
Нейтрондар мен пратондар алғашқы бөлшек болып кез келген заттың атомдық ядросы болып табылады. Жәнеде ол жұлдыздардың нуклесинтез процессіндеде үлкен рөл атқарады, жерде элементтердің пайда болуына негіз болады. Бос нейтрондар тұрақты емес.Олар протондар мен электрондарға ыдырайды.
Нейтрон – ол керемет электрондық бейтарап бөлшек, ол бүкіл танымал өзара әрекеттесумен (гравитациялық, жай, электромагниттик және күшті) әрекеттеседі. Сондықтан да оның алғашқы құрамын зерттеу қарапайым бөлшектердің және олардың әрекеттесу механизімі мен бүкіл әлемде болып жаткан процесстерге негіз болып табылады.
Қазіргі уақытта белгілі бос нейтрондардың негігі қасиеттері:
Table 1 (Review of Particle Physics. Euro. Phys. J., 2000, v. C15, no. 1–4).

Нейтронның осы қасиеттері оны әрі зерттеу объектісі ретінде немесе кейбір зертеулер үшін құрал ретінде қолданылады. Бірінші жағдайда маңызды болып табылатын нейтронды бірегей қасиеттері зерттелді және ең сенімді және нақты мүмкіндік береді нашар электро өзара әрекеттесуінің іргелі параметрлерін анықтайды және сол арқылы Стандартты растайды немесе стандарт модельін жоқтайды.
Нейтронның электрондық диполь моментін табу немесе өлшеу физикадағы ең маңызды зеррттеу болып табылады. Қазирге дейінгі табылған нейтронның электрондық дипол моменті dn < 0, 63 1025 eсм (CL=90%) ге тең. Эксперименттік шектеуді 15-20 есе төмендету, бұл анықталмағандық емес, суперсимметриялық теорияларды сынау үшін өте маңызды.
Екінші жағдайда, ядролардағы әр түрлі энергиялардың неполизирленбеген және поляризацияланған нейтрондарының өзара әрекеттестігі оларды ядролық физикада және элементар бөлшектерде қолдануға мүмкіндік береді. Кеңістіктік тепе-теңдіктің және инварианттың әртүрлі процестерде - нейтронды оптикадан ядролардың нейтрондарға бөлінуіне дейінгі бұзылуының әсерін зерттеу - қазіргі уақытта зерттеудің ең өзекті бағыттары.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет