Тұлға қаңқасы - омыртқа жотасы мен қабырғалар және төссүйектен тұрады. Омыртқа жотасы - тұлғаның негізгі тірегі. Адамда омыртқалардың саны 33-34, олар:7 мойын омыртқа; 12 арқа омыртқа; 5 бел омыртқа; 5 сегізкөз омыртқа;4-5 құйымшақ омыртқалар.
Тұлға қаңқасы ОМЫРТҚА ЖОТАСЫ 33 - 34
ҚАБЫРҒАЛАРДАн12 жұп
ТӨСТІКТЕН
Омыртқа жотасы
Омыртқа жотасы тұлғаның тірегі ғана емес, сонымен бірге адам қанқасының негізі саналады. Ол 33 — 34 омыртқадан құралады. Бұлардың 9 — 10 жалған, 24-і нағыз омыртқа болып есептеледі. Нағыз омыртқалар бірімен-бірі омыртқааралық буын бетінің шеміршегі және сіңір арқылы жалғасып, ерекше құрылысты болып келеді. Жалған омыртқалардың кейбір бөліктері жойылады да өзара бітісіп кетеді. Тұлғаның сырқы жотасын бойлай созылған омыртқалар тізбегі омыртқа жотасы деп аталады. Омыртқа жотасы атқаратын қызметі мен пішіні және орналасқант опрнына байланысты мынандай бөлімдерге бөлінеді:7-омыртқа мойын омыртқа, 12-омыртқа арқа омыртқа, 5-омыртқа бел омыртқа, 5-омыртқа сегізкөз және 4-5 омыртқа құйымшақ.
Қабырға
Адам денесінде 12 қос қабырғалар бар. Әрбір қабырға жалпақтау ұзын сүйектен және шеміршектен тұрады. Олар бір-бірімен жалғасып кеткен. Қабырғалардың сүйектенуі баланың 2-айлығында VI-VII қабырғаларда басталады, 3-4 жасқа келгенде қабырғаның ортасы мен бұрышында ғана тығыз сүйектері болады.
Омыртқа жотасының иілімдері 6-7 жаста қалыптасуы аяқталып,14-17 жаста толығымен жетіледі. Ал омыртқа аралық дикілер жас балаларда ересектерге қарағанды үлкендеу. Ауыз омыртқа мен біліктік омыртқа 4-5 жаста бірігеді. Сегізкөз омыртқаларының сүйектенуі кештеу.18-25 жас аралығы. Құйымшақ омыртқалары эмбриондық дамудың 2 айының соңында: бір сүйектік нүкте денесінде , екінші сүйектік нүкте доғасында пайда болады. Оның сүйектенуі 7 жастық кезеңде сегізкөз омыртқаларында аяқталады. Олардың бір-бірімен бірігіп сүйектенуі 30 жаста бітеді.
ТӨС
Төс бөлімдерінің арасындағы шеміршек 30 жасқа дейін болады. Төстің төменгі жағының шеміршектері 15-16 жаста, жоғарғы жағының шеміршектері 21-25 жаста сүйекке айналып, төс сүйегінің бөліктері жалғасып, арасы бітіп кетеді, ал семсершенің сүйектенуі 30 жасқа дейін созылады.
Қорытынды
Ең негізгі мәнді өзгеріс тұлғаның өзіндік дамуында болады. Оның айрықша ерекшелігі болып, өзіндік рефлексиясының күштілігі табылады.
