Мінез - Аристотельдің шәкірті, ежелгі грек философы Теофраст (б.э.д. 372-287) адами ерекшеліктерді жүйелеп, мінездің 30 қасиетін көрсеткен, мысалы: жасапмаз, сөзшең, т.б. Теофраст өзінің «Этические характеры» трактаты арқылы ғылымға «мінез» (грек. сharacter – қасиет, сапа) терминін енгізген.
- Кейіннен, француз жазушысы Ж. Лабрюйер (1645-1696) ұзақ уақыт бойында зиялы қауымның қылықтарын бақылай келе, мінездің мыңнан аса типтік қасиеттерін сипаттаған.
- Психологияның басты мақсаты тұлға мен мінезді зерттеу деп есептеген А.Ф. Лазурский (1874-1917) мінездің мәнін, құрылымын, типтерін және дамуын қарастыратын психология ғылымының бір саласы – мінезнаманы жасады.
1. Мінез туралы түсінік - Мінез - адамның негізгі өмірлік бет алысын және оның өзіндік әрекетінің айырмашылығын сипаттайтын сапалы өзгешелік.
- Мінез дегеніміз - адамның белгілі жағдаяттарда жасайтын типтік әрекеттерін сипаттайтын тұрақты даралық ерекшеліктердің бірлігі
- 2. Мінез бітістерін топтастырылуы
- І топ:
- Адамдардың басқаларымен қатынасын білдіретін мінез бітістері
- Адамгершілік, қайырымдылық, адалдық
- Қатыгездік, тұйықтық, зымияндық
- Еңбексүйгіштік, құнттылық, салақтық, тиянақсыздық, кертартпалық
Адамның өзіне - өзі қатынасын білдіретін мінез бітістері - Кішіпейілділік, қарапайымдылық, өзін өзі сынай алу, талап қоя білушілік
- Өркөкіректік, мақтаншақтық, жасқаншақтық
- ІІ топ
- Бұл топты мінездің еріктік сапалары деп атайды.
- Ерік сапалары
- Иланғыштық
- Қыңырлық
- Ұстамсыздық
- жүрексіздік
- Батылдық
- Шыдамдылық
- Тәртіптілік
- Жинақылық
- ерлік
Достарыңызбен бөлісу: |