Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастырудың мақсаты. Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастырудың міндеттері, оларға сипаттама. Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастыру жаттығулары
жүктеу/скачать 17,38 Kb.
|
Өнербек Д. Бастауыш сынып оқушыларының тілін дамыту 6
- Бұл бет үшін навигация:
- Балалардың тілін дамытудағы мақсаттар
- Тілді дамытудың маңызы
- Грамматикалық жаттығулар.
- Қорытындылай келе
|
Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастырудың мақсаты. Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастырудың міндеттері, оларға сипаттама. Сөздің грамматикалық құрылымын қалыптастыру жаттығулары Грамматика - тілде және оның заңдарына құрылымын зерттейді пән. Оның арқасында, ол қалыптасады және оған айналасындағы барлық түсінікті айналады. Қ Д. К.Д.Ушинский грамматикасын сенген - бұл тілді логика болып табылады. оны меңгеру мектеп жасына дейінгі, қалыптасады және барлау отыр. Сөйлеу грамматикалық құрылымы - бірнеше жыл бойы әзірледі объект. оның зерттеу үшін негіз қарым-қатынастардың білім және қоршаған шындық. Ата-аналар үшін, ол балалар сөйлеу грамматикалық (синтаксистік) жүйесін дамытуға үлес үшін маңызды болып табылады. Әйтпесе, dysgraphia (жазбаша бұзу) балалардың болуы мүмкін. алдын алу үшін бұл түрлі әдістерін пайдалануға және балалар жан-жақты дамыту қамтамасыз ету үшін қажет. Тілдің грамматикалық сөйлеу мәдениетін игеруде баланың сәби шағынан басталып, біртіндеп жетілетін кезең. Сондықтан баланы оқыту мен тәрбиелеу бағдарламасында белгіленген оқу іс - әрекеттің көп уақыты балалардың тілдерінің дамуына, көркем сөз өнеріне баулуға, мәнерлеп сөйлеуге, тіл мәдениетіне жұмсалады. Балалардың тілін дамытудағы мақсаттар: • Балалардың ойлау, дұрыс сөйлеу қабілеттерін дамыту, сөздік қорын молайту, сөйлем құрап өз ойларын жеткізе білуге, қазақ тіліне тән ерекше дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету. • Сөздің жалпы ұғым беретін жағын меңгертуге көңіл бөліп, өз ойын еркін жеткізуін, сөйлеу қабілеттерін қалыптастыру. • Ертегілерді әңгімелеуге, өлең, тақпақ, мақал мәтелдер, жаңылтпаштарды айта білуге үйрету Осы мақсатты іске асыру нәтижесіндегі міндеттері: • Бала тілін дыбыстау мәдениетіне тәрбиелеу • Сөздегі грамматикалық дағдыларды қалыптастыру • Сөздік қорын молайту • Байланыстырып сөйлеуін қалыптастыру • Балалардың ақыл - ойын дамытып, тіл байлығын арттыру Тілді дамытудың маңызы: • Тілдің дыбысталу мәдениеті • Сөздік жұмысы • Тілдің грамматикалық құрылымын қалыптастыру • Байланыстырып сөйлеу • Шығармашылық сөйлеу әрекеті Грамматикалық жаттығулар. Грамматиканы оқытуда жаттығу жұмысының мәні зор. Тақырып түсіндірілгеннен кейін жатығу жұмыстары орындалады. Әрбір ұстаз оқушылардың қажетті дағдыларын қалыптастыратын және қалыптасқан дағдыны тілдің басқа да құбылыстарына қолдана алатын жаттығу әдістерін білгені жөн. Жаттығу нәтижесінде оқушылар алған теориялық білімдерін практикада тез де дәл қолдана алу дағдысына ие болады: біріншіден, оқушының білімін нақтылайды, нығайтады, екіншіден, өздігінен жұмыс істеуге жаттықтырады, ой қабілетін арттырады. Жаттығу жұмыстарының жүйесіне қарай материалды талдауға қойылатын талаптар туады. Материал таңдауда әсіресе мына жағдайлар ескеріледі: 1. Грамматикалық немесе орфографиялық құбылыстарды түсіндіру кезінде бақылау үшін анағұрлым жеңіл, анық материалдар алыну керек. Бұл кезде оқушылардың зейінін ережеден басқаға алаңдататын нәрселер болмағаны жөн. Оқушылар тілдік материалдар бойынша бақылағандарынан дұрыс қорытынды шығара алатындай болсын. 2. Жаттығуға арнап материал таңдағанда тіл дамыту мен жазу жан – жақты ескерілгені жөн және бұрын өтілгендерді қайталап отыру қажет. 3. Жұмыстың әр түлі кезеңдерінде біртектес материалдарды қайталап отыру дұрыс болмайды. Қай сабақ болмасын балалардың алған білімдері, дағдысы есепке алынып, бағаланады. Бағалау жолдары: 1. Бір сабақтың негізінде бағалау. 2. Бірнеше сабақтың негізінде бағалау. 3. Бір ғана жұмыстың негізінде бағалау. Ұстаз жаттығу жұмыстарын грамматика – стилистикалық бағытта ұйымдастырады. Дайын мәтін ала отырып, оған грамматика – стилистикалық талдау жасауға болады. Оқушылардың назарын сөйлемнің құрылысына аударып, қалай жасалғанын, қандай ерекшелікпен көрінетінін, қандай стильдік қателер барын байқатады.Грамматикалық тақырыпқа байланысты ережелерді ауызша сұрап білу үшін, әр сыныптың ерекшелігіне қарай тәсілді өзгертіп отырғаны жөн. Оқушыны қалайда сол ережені өзінің түсінігінше айтып беруге дағдыландыру қажет. Оқулықтағы жаттығу материалдарын ауызша талдату жұмысы оқушының ой — өрісін дамытумен қатар, ойын жүйелі айта білуге дағдыландырады. Қорытындылай келе, сөйлеу грамматикалық құрылымы - фразалар мен ұсыныстар арасында бар қарым-қатынас болып табылады. Ол адам басқа адамдармен сөйлесе алады, бұл оған арқасында болды. Ол ерте жастан дұрыс грамматикалық құрылымын ұстануға маңызды болып табылады. Қоршаған ортамен, табиғатты бақылап түсіндіріп, әрдайым жаңа сөздермен сөздік қорын толықтырып отыру қажет деп есептеймін. Жоғарыдағы айтылған мүмкіндітерге сай балалардың сөйлеу қабілетін тереңдетіп, шығармашылық қабілеттерін дамытуда айтқан әңгімесіне, өзі құрастырған қысқа әңгімелеріне бағыт - бағдар бере отырып, тіл байлығын, сөздік қорын дамытуды басты назарда ұстау керек деп ойлаймын. жүктеу/скачать 17,38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|